Bộ Giao thông vận tải vừa có Vvăn bản số 13028/BGTVT-KHĐT đôn đốc ý kiến tham gia đối với hồ sơ điều chỉnh Quy hoạch tổng thể phát triển hệ thống cảng biển Việt Nam thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050, bao gồm cả đánh giá tác động môi trường chiến lược.

RÀ SOÁT THEO QUY HOẠCH QUỐC GIA

Triển khai thực hiện Nghị quyết số 81/2023/QH15 của Quốc hội về Quy hoạch tổng thể quốc gia thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050 (Nghị quyết số 81), Bộ Giao thông vận tải cho biết đã tiến hành rà soát Quy hoạch tổng thể phát triển hệ thống cảng biển Việt Nam thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050 tại Quyết định số 1579/QĐ-TTg ngày 22/9/2021 (Quyết định số 1579) để đảm bảo phù hợp với Quy hoạch tổng thể quốc gia thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050.

Trước đó, Bộ Giao thông vận tải có văn bản số 12193/BGTVT-KHĐT ngày 27/10/2023 gửi các bộ, ngành, địa phương, các chuyên gia nghiên cứu, xin ý kiến về hồ sơ điều chỉnh Quy hoạch tổng thể phát triển hệ thống cảng biển Việt Nam thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050.

Tuy nhiên, đến nay, Bộ Giao thông vận tải chưa nhận được văn bản tham gia ý kiến của các bộ, ngành, địa phương, các chuyên gia nghiên cứu gồm các Bộ: Quốc phòng; Công an; Kế hoạch và Đầu tư; Công Thương; Tài chính; Xây dựng; Tài nguyên và Môi trường; Nông nghiệp và Phát triển nông thôn; Ngoại giao; Tư pháp; Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành như: Hồ Chí Minh; Hải Phòng; Quảng Ninh; Nam Định; Nghệ An; Thanh Hóa, Đà Nẵng; Quảng Trị; Quảng Ngãi; Bình Định; Khánh Hòa; Bà Rịa - Vũng Tàu; Bình Thuận; Ủy ban Quản lý vốn Nhà nước tại doanh nghiệp...

Để có cơ sở hoàn thiện điều chỉnh Quy hoạch tổng thể phát triển hệ thống cảng biển Việt Nam thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050 trình Thủ tướng Chính phủ, Bộ Giao thông vận tải trân trọng đề nghị các bộ, ngành, địa phương, các chuyên gia nghiên cứu, có văn bản tham gia ý kiến về hồ sơ Quy hoạch tổng thể phát triển hệ thống cảng biển Việt Nam thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050 bao gồm cả báo cáo đánh giá môi trường chiến lược của quy hoạch.

Bộ Giao thông vận tải cũng giao Cục Hàng hải Việt Nam có trách nhiệm kiểm tra thông tin, kết quả tiếp nhận hồ sơ, tài liệu quy hoạch của các cơ quan xin ý kiến, kịp thời gửi bổ sung tài liệu bản giấy trong trường hợp đường link xảy ra lỗi kỹ thuật.

Đồng thời, chủ động phối hợp kịp thời trong việc tiếp thu, giải trình ý kiến của các cơ quan (nếu có) và có văn bản tiếp thu, giải trình, đồng thời hoàn chỉnh hồ sơ, báo cáo Bộ Giao thông vận tải.

NÂNG CẢNG BIỂN TP. HỒ CHÍ MINH LÊN LOẠI CẢNG ĐẶC BIỆT

Theo Bộ Giao thông vận tải, sau khi công bố quy hoạch tổng thể quốc gia và trong quá trình rà soát tiến trình xây dựng các quy hoạch ngành quốc gia, các quy hoạch địa phương cho thấy một số chỉ tiêu, mục tiêu định hướng phát triển kinh tế - xã hội quốc gia cũng như định hướng phát triển các ngành, lĩnh vực có sự thay đổi hoặc cập nhật các yếu tố mới so với thời điểm lập 5 quy hoạch chuyên ngành giao thông vận tải.

Đáng chú ý, tại điều 9, Nghị quyết số 81 về định hướng phát triển hạ tầng kỹ thuật cấp quốc gia, trong đó có nêu: “Nâng cấp, xây dựng các cảng biển cửa ngõ có chức năng trung chuyển container quốc tế tại Lạch Huyện (Hải Phòng) và Cái Mép - Thị Vải (Bà Rịa - Vũng Tàu). Xây dựng cảng trung chuyển quốc tế Cần Giờ (TP. Hồ Chí Minh)”.

Đối chiếu với Quy hoạch tổng thể phát triển hệ thống cảng biển Việt Nam đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt thì chưa có nội dung quy hoạch cảng trung chuyển quốc tế Cần Giờ. Việc bổ sung bến cảng này sẽ làm thay đổi nội dung của quy hoạch tổng thể phát triển hệ thống cảng biển.

Đồng thời, cập nhật dự báo lượng hàng trung chuyển quốc tế phát sinh mới cũng như cập nhật dự báo nhu cầu vận tải đường bộ, đường sắt, đường thủy nội địa phát sinh tương ứng.

Ngoài ra việc bổ sung định hướng phát triển các nhà máy liên hiệp sản xuất gang thép lớn ở một số địa phương trên cả nước như: Nam Định, Thanh Hóa, Quảng Trị, Quảng Ngãi, Bình Định, Phú Yên… theo các dự thảo quy hoạch tỉnh, thành phố cũng được xác định có ảnh hưởng đến dự báo nhu cầu vận tải, đặc biệt là vận tải biển.

Do đó, Bộ Giao thông vận tải cho rằng tất cả những thay đổi và cập nhật mới này cần được nghiên cứu, tính toán để xác định những tác động và mức độ điều chỉnh kết quả dự báo nhu cầu vận tải, qua đó, tính toán, xác định những điều chỉnh tương ứng về quy hoạch hạ tầng giao thông vận tải các chuyên ngành đã được phê duyệt.

Theo đó, đối với hàng container, Bộ Giao thông vận tải đề xuất điều chỉnh tăng khoảng 19,5 -36 triệu tấn (7,3 – 8,3 triệu TEU), tập trung ở nhóm cảng biển số 1 tăng 7 -10,4 triệu tấn (tương đương 0,9 -1,8 triệu TEU) và nhóm cảng biển số 4 tăng khoảng 14 triệu tấn (tương đương 5-6 triệu TEU).

Lý do diều chỉnh bởi theo quy hoạch tổng thể quốc gia, tốc độ tăng trưởng GDP của Việt Nam sử dụng để dự báo cho giai đoạn 2021-2030 tăng bình quân 7,0% ; giai đoạn 2031 - 2050 tăng bình quân từ 6,5% - 7,5%/năm.

Trong khi đó, trước đây, thời điểm lập quy hoạch tổng thể phát triển hệ thống cảng biển Việt Nam thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050 số liệu tăng trưởng GDP của Việt Nam lấy theo báo cáo Chính trị trong văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII là 7,0% đối với kịch bản cao và 6,5% đối với kịch bản thấp; giai đoạn 2031-2050 tốc độ tăng trưởng GDP được tính toán sơ bộ khoảng 5,0%-5,5%.

Cùng với đó, định hướng phát triển các vùng đều có tốc độ tăng trưởng GRDP cao hơn so với mức tăng trưởng đã được sử dụng để tính toán trước đây từ 0,4% - 2,9%. 

Đối với hàng rời (hàng than, sắt thép, hàng alumin), hàng lỏng, khí, hàng trung chuyển quốc tế cũng được đề xuất điều chỉnh.

Đối với hành khách, dự thảo điều chỉnh tăng dự báo tổng lượt hành khách thông qua hệ thống cảng biển Việt Nam khoảng 6-9 triệu lượt hành khách/năm so với trước đó để phù hợp với kịch bản tăng trưởng du lịch.

Điểm danh các dự án ưu tiên đầu tư, Bộ Giao thông vận tải nêu rõ một, với kết cấu hạ tầng hàng hải công cộng, ưu tiên đầu tư nâng cấp tuyến luồng Cái Mép - Thị Vải phục vụ tàu đến 200.000 tấn giảm tải (18.000 TEU); đầu tư hoàn chỉnh tuyến luồng cho tàu biển trọng tải lớn vào sông Hậu cho tàu đến 20.000 tấn giảm tải; nâng cấp luồng vào cảng Nghi Sơn, tuyến luồng sông Chanh, luồng Cẩm Phả và các tuyến luồng khác.

Cùng với đó, đầu tư các đèn biển tại các đảo, quần đảo thuộc chủ quyền Việt Nam, kết cấu hạ tầng phục vụ công tác bảo đảm an toàn hàng hải.

Hai, bến cảng biển. 

Đầu tư các bến tiếp theo thuộc khu bến Lạch Huyện; bến khởi động khu bến Nam Đồ Sơn (Hải Phòng); các bến tại khu bến Cái Mép - Thị Vải (Bà Rịa - Vũng Tàu); Bến cảng trung chuyển quốc tế Cần Giờ (TP. Hồ Chí Minh); các bến cảng chính thuộc cảng biển loại I; các bến khách quốc tế gắn với các vùng động lực phát triển du lịch; các bến cảng quy mô lớn gắn trung tâm điện lực than, khí, xăng dầu, luyện kim; các bến phục vụ khu kinh tế ven biển; kêu gọi đầu tư các bến cảng tại các cảng biển tiềm năng Vân Phong và Trần Đề.

Trong đó, Bến cảng trung chuyển quốc tế Cần Giờ được quy hoạch vùng đất và vùng nước tại cửa sông Cái Mép (bên trái luồng Vũng Tàu - Thị Vải) với chức năng trung chuyển container quốc tế, đón tàu 250.000 tấn hoặc lớn hơn. 

Các bến cảng tiềm năng tại huyện Cần Giờ được quy hoạch bên trái luồng Sài Gòn - Vũng Tàu, khu vực Bình Khánh, cửa sông Ngã Bảy và khu Cù Lao Gò Gia phù hợp với các quy định bảo tồn vùng dự trữ sinh quyển quốc gia.

Các bến này sẽ được phát triển đồng bộ với hạ tầng giao thông kết nối cảng, đón tàu trọng tải đến 150.000 tấn, tàu khách 225.000 GT.