Các báo cáo, ý kiến tại cuộc làm việc thống nhất đánh giá, thời gian qua, với những nỗ lực rất lớn của Đảng bộ, chính quyền và nhân dân trong tỉnh, kinh tế - xã hội Bắc Kạn tiếp tục ổn định và phát triển, đời sống vật chất, tinh thần của nhân dân ngày một nâng cao.

ĐỔI MỚI TƯ DUY PHÁT TRIỂN KINH TẾ RỪNG

Kết luận cuộc làm việc, Thủ tướng Phạm Minh Chính ghi nhận những thành tựu về phát triển kinh tế - xã hội của Bắc Kạn, nhưng cũng thẳng thắn chỉ ra những tồn tại, hạn chế của tỉnh.

Đó là quy mô nền kinh tế nhỏ. Giao thông còn rất khó khăn. Thu ngân sách hạn chế. Tỉ lệ hộ nghèo còn cao. Sản xuất nông nghiệp manh mún, sản phẩm bán ra chưa có sức cạnh tranh. Tình trạng phá rừng vẫn còn diễn ra.

Tiến độ giải ngân kế hoạch đầu tư công và thực hiện Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội, các chương trình mục tiêu quốc gia còn chậm. Công tác quy hoạch phải đẩy mạnh hơn.

Sản xuất, kinh doanh, thu hút đầu tư còn hạn chế. Còn xảy ra vi phạm pháp luật về môi trường, khoáng sản, đất đai. Dân số phân tán, khó tập trung nên khó khăn cho phát triển giáo dục, y tế. Tiềm ẩn những yếu tố phức tạp về an ninh trật tự.

Thủ tướng và các đại biểu cũng dành nhiều thời gian phân tích về những tiềm năng khác biệt, cơ hội nổi trội, lợi thế cạnh tranh, dư địa phát triển của Bắc Kạn.

"Bắc Kạn có nhiều khó khăn nhưng cũng không ít thuận lợi, có điều kiện để phát triển. Tôi lạc quan về sự phát triển của Bắc Kạn, nhưng điều đó phụ thuộc vào tư duy, cách tiếp cận, phương pháp luận giải quyết các vấn đề thực tiễn phù hợp với tiềm năng khác biệt, cơ hội nổi trội, lợi thế cạnh tranh của tỉnh", Thủ tướng chia sẻ và nhắc lại, năm 1951, tại tỉnh Bắc Kạn, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã căn dặn những lời bất hủ: "Không có việc gì khó/Chỉ sợ lòng không bền/Đào núi và lấp biển/Quyết chí ắt làm nên".

Người đứng đầu Chính phủ nhấn mạnh yêu cầu đổi mới tư duy, đặc biệt là 2 đột phá gồm phát triển kinh tế rừng, công nghiệp hóa, hiện đại hóa trên cơ sở khai thác thế mạnh từ rừng gắn với bảo vệ rừng (với 3 định hướng gồm bán tín chỉ carbon, điện sinh khối, phát triển ngành công nghiệp các sản phẩm từ rừng theo hướng vừa là thực phẩm, vừa là mỹ phẩm, vừa là dược phẩm) và tập trung phát triển du lịch với lợi thế trung tâm của vùng và hồ Ba Bể; phối hợp với các bộ ngành để có cơ chế, chính sách phù hợp  để huy động nguồn lực phát triển. Nguồn lực bắt nguồn từ tư duy, động lực bắt nguồn từ sự đổi mới, sức mạnh bắt nguồn từ nhân dân.

ĐẾN NĂM 2050 TRỞ THÀNH TỈNH PHÁT TRIỂN KHÁ

Thủ tướng nhấn mạnh một số quan điểm, định hướng thời gian tới. Theo đó, tỉnh cần thực hiện nghiêm túc, hiệu quả Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng, Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh và sự lãnh đạo, chỉ đạo của Trung ương, Bộ Chính trị, Ban Bí thư, Quốc hội, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ. Chủ động, tích cực triển khai Nghị quyết số 11 của Bộ Chính trị về phát triển kinh tế - xã hội đảm bảo quốc phòng, an ninh vùng Trung du và miền núi Bắc bộ.

Cùng với đó, cần bám sát thực tiễn, xuất phát từ thực tiễn, tôn trọng thực tiễn, lấy thực tiễn làm thước đo. Trong lãnh đạo, chỉ đạo, điều hành, tổ chức thực hiện phải có quyết tâm cao, nỗ lực lớn, hành động quyết liệt, hiệu quả.

Các đại biểu tham dự buổi làm việc - Ảnh: VGP

Thủ tướng yêu cầu tỉnh Bắc Kạn phát huy mạnh mẽ tinh thần tự lực, tự cường, vươn lên mạnh mẽ bằng sức mạnh nội sinh, đi lên từ bàn tay, khối óc, khung trời, mảnh đất của mình. Huy động hiệu quả mọi nguồn lực cho phát triển, hướng tới mục tiêu đến năm 2030 trở thành tỉnh có đầy đủ các nền tảng cơ bản của trình độ phát triển trung bình khá so với cả nước; đến năm 2050, có nền kinh tế năng động, mức phát triển khá so với các địa phương trong cả nước.

Nguồn lực và thời gian có hạn, trong khi yêu cầu thì phải kịp thời, phải nhanh, phải chất lượng, cho nên phải triển khai có trọng tâm, trọng điểm. Tận dụng triệt để những tiềm năng, thế mạnh, lợi thế so sánh của tỉnh tạo đột phá để phát triển (diện tích rừng tự nhiên lớn; tiềm năng phát triển nông nghiệp sinh thái...).

Là địa phương có đông đồng bào dân tộc thiểu số sinh sống, đầu tư cho phát triển hạ tầng, dịch vụ du lịch cần gắn với bảo đảm an ninh, trật tự an toàn xã hội và không ngừng cải thiện đời sống của đồng bào. Phát triển phải gắn với công bằng và tiến bộ xã hội.

Tăng cường phân cấp, phân quyền, cá thể hóa trách nhiệm đi đôi với kiểm tra, giám sát, kiểm soát quyền lực; có biện pháp kiểm tra, giám sát hiệu quả việc triển khai của từng cấp.

Chú trọng công tác xây dựng Đảng và xây dựng hệ thống cơ quan hành chính đoàn kết, thống nhất, liêm chính, dân chủ, hành động, hiệu quả, lấy người dân, doanh nghiệp làm trung tâm phục vụ. Xây dựng đội ngũ cán bộ chuyên nghiệp, trong sạch, tận tụy, vì Nhân dân phục vụ.

PHÁT HUY LỢI THẾ SÔNG HỒ, LẤY BA BỂ LÀM TRUNG TÂM PHÁT TRIỂN DU LỊCH

Về các nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm thời gian tới, Thủ tướng yêu cầu tiếp tục quán triệt, cụ thể hóa, rà soát việc triển khai Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng, Kế hoạch 5 năm, Chiến lược 10 năm, Nghị quyết 96/NQ-CP và Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XII.

Làm tốt công tác quy hoạch và phát triển kết cấu hạ tầng, coi đây là nhiệm vụ chính trị trọng tâm và ưu tiên của tỉnh. Khẩn trương hoàn thành và trình phê duyệt quy hoạch tỉnh thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050. Chú trọng đầu tư phát triển hạ tầng giao thông nội tỉnh, liên tỉnh và liên vùng. Đẩy mạnh phát triển hạ tầng chuyển đổi số. Thủ tướng nêu rõ, công tác quy hoạch phải chỉ ra và phát huy được các tiềm năng khác biệt, cơ hội nổi trội, lợi thế cạnh tranh, hóa giải khó khăn, tồn tại, thách thức.

Tập trung phát triển ngành nông nghiệp hiệu quả, bền vững, làm trọng tâm thúc đẩy nền kinh tế. Khai thác tối đa tiềm năng, thế mạnh về tài nguyên đất đai, khí hậu, nguồn nước sạch, đa dạng sinh học để sản xuất hàng hóa nông sản theo hướng tập trung, mở rộng quy mô sản xuất, chú trọng xây dựng thương hiệu, ứng dụng khoa học công nghệ, bảo đảm môi trường sinh thái, thích ứng với biến đổi khí hậu.

Mở rộng liên kết sản xuất, ứng dụng khoa học công nghệ để nâng cao chuỗi giá trị, tăng thu nhập, thúc đẩy phát triển nông thôn mới. Phát triển nông - lâm nghiệp gắn với hoạt động du lịch; phát triển các sản phẩm đặc sản bản địa, sản phẩm chủ lực, OCOP, sản phẩm hữu cơ.

Tiếp tục tổ chức triển khai thực hiện các đề án, nhiệm vụ khuyến công. Đôn đốc các dự án, nhà máy đi vào hoạt động, đẩy nhanh tiến độ xây dựng hạ tầng kỹ thuật các cụm công nghiệp, sớm có quỹ đất sạch thu hút các dự án đầu tư; quan tâm tháo gỡ khó khăn, vướng mắc cho các cơ sở sản xuất công nghiệp. Tăng cường thu hút các dự án đầu tư; chú trọng tháo gỡ khó khăn, đẩy nhanh tiến độ thực hiện các dự án đầu tư công và dự án đầu tư ngoài ngân sách.

Đẩy mạnh hỗ trợ doanh nghiệp, hợp tác xã quảng bá thương hiệu, giới thiệu sản phẩm và mở rộng thị trường tiêu thụ, nâng cao năng lực sản xuất kinh doanh và khả năng tham gia các sàn giao dịch thương mại điện tử. Tăng cường kết nối giao thương với khu vực phía bắc và Bắc Trung Bộ.

Tập trung đầu tư có trọng tâm, trọng điểm, "chọn đúng, chọn trúng" để thúc đẩy phát triển du lịch, nhất là lợi thế hồ, sông, lấy hồ Ba Bể làm trung tâm, gắn với hồ Na Hang (Tuyên Quang) và các dòng sông. Xây dựng mô hình thí điểm phát triển "Điểm du lịch cộng đồng". Tăng cường tổ chức các sự kiện văn hóa, thể thao, du lịch gắn với phát huy các di sản văn hóa truyền thống của tỉnh. Tiếp tục tổ chức quảng bá xúc tiến du lịch; đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin phục vụ du lịch thông minh.

Đẩy mạnh cải cách hành chính, cải thiện môi trường đầu tư, kinh doanh, chuyển đổi số. Cải cách thực chất các quy định về điều kiện kinh doanh, nâng cao chỉ số năng lực cạnh tranh cấp tỉnh. Thường xuyên gặp gỡ, lắng nghe, giải quyết ngay những khó khăn, vướng mắc, hỗ trợ tối đa cho DN phát triển, làm giàu chính đáng; hỗ trợ khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo.

Chú trọng phát triển các lĩnh vực văn hoá, xã hội, bảo vệ môi trường, bảo đảm an sinh xã hội, nâng cao đời sống của nhân dân, nhất là đời sống đồng bào dân tộc thiểu số. Coi trọng công tác đào tạo nhân lực, nhất là trong các lĩnh vực thế mạnh của tỉnh, phối hợp cùng các bộ ngành xây dựng, phát triển trường cao đẳng đa ngành, đa nghề, chú trọng hình thức cử tuyển với đồng bào dân tộc thiểu số. Gìn giữ và phát huy những di sản văn hóa, giá trị văn hóa truyền thống, đặc trưng của các dân tộc và con người Bắc Kạn. 

Giữ vững an ninh, quốc phòng; bảo đảm trật tự, an toàn xã hội; làm tốt công tác thông tin, truyền thông, nhất là về tiềm năng, thế mạnh của tỉnh. Chú trọng xây dựng Đảng và hệ thống chính trị trong sạch, vững mạnh; tiếp tục nâng cao năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu của tổ chức Đảng và đảng viên. Thực hiện hiệu quả công tác phòng chống tham nhũng, tiêu cực, lãng phí. Xây dựng bộ máy tinh gọn, hiệu lực, hiệu quả; đào tạo đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức đủ phẩm chất, năng lực và uy tín, ngang tầm nhiệm vụ.

SỚM KHỞI CÔNG TUYẾN CAO TỐC CHỢ MỚI - BẮC CẠN

Cũng tại cuộc làm việc, lãnh đạo các bộ ngành đã phát biểu, trả lời và Thủ tướng đã cho ý kiến về các đề xuất, kiến nghị của tỉnh về 8 nhóm vấn đề trên tinh thần cơ bản đồng tình.

Trong đó, dự án xây dựng tuyến đường thành phố Bắc Kạn - hồ Ba Bể, kết nối sang Na Hang (Tuyên Quang) do UBND tỉnh Bắc Kạn làm chủ đầu tư, đoạn thành phố Bắc Kạn - hồ Ba Bể đang nỗ lực hoàn thành trong năm 2023.

Tuy nhiên, do dự án thuộc thẩm quyền quyết định chủ trương đầu tư của HĐND tỉnh Bắc Kạn nên không thể bố trí vốn ngân sách địa phương của tỉnh Tuyên Quang để thực hiện giải phóng mặt bằng đoạn tuyến trên địa bàn tỉnh Tuyên Quang (dài khoảng 7 km) theo quy định hiện nay.

Về nội dung này, Thủ tướng đồng ý về chủ trương sử dụng ngân sách Trung ương và giao các cơ quan liên quan nghiên cứu, hướng dẫn 2 tỉnh triển khai thực hiện; báo cáo cấp có thẩm quyền những nội dung vượt thẩm quyền. 

Về các kiến nghị liên quan đến chuyển mục đích sử dụng đất, rừng và chính sách bồi thường, giải phóng mặt bằng của dự án, Thủ tướng giao các bộ, cơ quan theo chức năng, nhiệm vụ được giao hướng dẫn 2 tỉnh Bắc Kạn và Tuyên Quang thực hiện theo quy định hiện hành; báo cáo cấp có thẩm quyền những nội dung vượt thẩm quyền.

Thủ tướng cũng chỉ đạo Bộ Giao thông vận tải đẩy nhanh các thủ tục chuẩn bị đầu tư, dự án đường cao tốc Chợ Mới – Bắc Kạn, khởi công trong quý 1/2024 và phấn đấu hoàn thành trong năm 2025.

Về dự án đường cao tốc Bắc Kạn - Cao Bằng (theo quy hoạch được đầu tư sau năm 2030), Thủ tướng giao UBND tỉnh Bắc Kạn chủ trì, phối hợp với các bộ, cơ quan liên quan và UBND tỉnh Cao Bằng nghiên cứu, lập dự án cụ thể, trong đó đề xuất cơ quan chủ quản, hình thức đầu tư, cơ cấu nguồn vốn và thời điểm đầu tư phù hợp; báo cáo cấp có thẩm quyền theo quy định.

Về hỗ trợ đầu tư cấp điện cho khoảng 3.200 hộ dân thuộc 117 thôn, bản chưa có điện trên địa bàn, Thủ tướng đề nghị các cơ quan nghiên cứu, lựa chọn phương án tốt nhất, hiệu quả nhất để khẩn trương triển khai, trong đó có phương án sử dụng máy phát điện. 

Về các kiến nghị liên quan tới cơ chế, chính sách quản lý, phát triển và bảo vệ rừng (thủ tục về chuyển mục đích sử dụng rừng), giao bổ sung chỉ tiêu sử dụng đất khu công nghiệp, các dự án được Nhà nước thu hồi đất, Thủ tướng giao các bộ, cơ quan liên quan nghiên cứu, tổng hợp trong quá trình sửa đổi, bổ sung các quy định của pháp luật có liên quan như sửa đổi, bổ sung Nghị định số 156/2018/NĐ-CP quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật Lâm nghiệp, Quyết định số 326/QĐ-TTg năm 2022 phân bổ chỉ tiêu quy hoạch và kế hoạch sử dụng đất quốc gia, sửa đổi Luật Đất đai…, đồng thời sử dụng hiệu quả nhất chỉ tiêu sử dụng đất khu công nghiệp đã được giao.

Thủ tướng cho biết thêm đã chỉ đạo và Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đã đề xuất thí điểm kinh doanh tín chỉ carbon rừng trong dự thảo Nghị định sửa đổi, bổ sung Nghị định 156/2018/NĐ-CP.

"Nếu chúng ta đàm phán, tham gia được thị trường carbon quốc tế, bán được tín chỉ carbon rừng với giá cả hợp lý sẽ góp phần tăng thu nhập cho các chủ rừng, người dân và doanh nghiệp thông qua nguồn thu từ kết quả giảm phát thải khí nhà kính, cải thiện sinh kế; góp phần bảo vệ diện tích rừng hiện có và nâng cao độ che phủ của rừng", Thủ tướng nhấn mạnh.