Mùa hè 2025 đánh dấu bước ngoặt quan trọng của ngành du lịch tàu biển Việt Nam khi lần đầu tiên, du khách trong nước có thể khởi hành tour du thuyền quốc tế từ cảng Phú Mỹ (Bà Rịa - Vũng Tàu). Đây không chỉ là tin vui với ngành lữ hành mà còn mở ra chương mới cho giấc mơ đưa Việt Nam thành điểm đến hàng đầu của du lịch tàu biển khu vực.

Ông Michael Goh, Chủ tịch StarDream Cruises, cho biết: “StarCruises là tàu du lịch đầu tiên triển khai hành trình khứ hồi dành riêng cho du khách Việt Nam đi du lịch nước ngoài bằng du thuyền cao cấp quốc tế. Dù là lần đầu tiên bán vé cho du khách Việt Nam nhưng các hải trình ngày 13/6, 17/6 và 21/6/2025 đều đã cháy vé”.

HƯỚNG ĐẾN THỊ TRƯỜNG KHÁCH VIỆT

Theo ông Michael Goh, trước đây, những du thuyền cao cấp trên thường khởi hành từ nhiều cảng khác nhau trên thế giới như: Singapore, Jakarta và Bangkok… Tuy nhiên, để mở rộng dòng khách Việt Nam, đơn vị lần đầu tiên khai thác hải trình xuất phát từ cảng nội địa Việt Nam.

Đại diện Công ty Lữ hành Saigontourist đánh giá, việc khai thác đồng thời cả khách quốc tế đến và khách Việt ra nước ngoài bằng tàu biển cho thấy sự phục hồi và tiềm năng phát triển mạnh của loại hình du lịch này. Hy vọng thời gian tới, loại hình du lịch này sẽ phát triển mạnh hơn nhằm tăng hình thức trải nghiệm hấp dẫn cho khách du lịch Việt.

Thực tế thời gian gần đây, so với các loại hình du lịch truyền thống, du lịch bằng du thuyền 5 sao dần trở thành lựa chọn hàng đầu tại Việt Nam. Theo Startravel, Tết Nguyên Đán đầu năm nay, khá đông du khách Việt quyết định “đổi gió” với du lịch bằng du thuyền.

Trước đây, du lịch du thuyền gắn với những định kiến như xa hoa, giá cả đắt đỏ, chỉ dành cho giới nhà giàu… Sau thời gian phát triển tại Việt Nam, các nhà dịch vụ lữ hành đã thiết kế nhiều tour du lịch bằng du thuyền với giá cả phù hợp với người Việt.

Du lịch du thuyền có ưu điểm lớn là phù hợp cho đối tượng “du lịch nghỉ dưỡng, chữa lành” và các gia đình muốn tận dụng kỳ nghỉ dài ngày để thư giãn và khám phá nhưng vẫn đảm bảo trải nghiệm xa hoa, đẳng cấp. Điểm tiện lợi nhất ở tour du thuyền là du khách không cần check-in hay check-out nhiều lần tại các khách sạn. Khu vui chơi giải trí đa dạng dành cho trẻ em và gia đình, có cả khu mua sắm miễn thuế ngay trên tàu với đầy đủ quần áo thời trang, mỹ phẩm, đồ lưu niệm.

Ông Nguyễn Hà Hải, Giám đốc Công ty cổ phần Du lịch và Dịch vụ Hòn Gai - Chi nhánh Quảng Ninh, đơn vị phối hợp khai thác tuyến Bắc Hải (Trung Quốc) - Hạ Long (Việt Nam), cho biết để tăng sức hút cho hành trình và đa dạng hóa sản phẩm, các đơn vị lữ hành đã phối hợp với đối tác Trung Quốc để mở rộng tuyến, tour.

Ngoài điểm đến chính là Hạ Long, hành trình của khách du lịch tàu biển có thể được nối dài đến Hà Nội, Ninh Bình hoặc xa hơn, như Đà Nẵng, Nha Trang, TP.HCM,… kết nối sâu hơn giữa các điểm đến giàu trải nghiệm văn hóa và nghỉ dưỡng cao cấp của Việt Nam.

Còn với các tour tuyến trong nước, dịch vụ cho thuê du thuyền cũng đang tăng trưởng đều đặn, đặc biệt ở nhóm khách trẻ. Đại diện Vietyacht Club, ông Nguyễn Quang Nhật, Giám đốc Kinh doanh, cho biết: "Nhóm khách trẻ chiếm khoảng 30 - 40% lượng khách Việt thuê du thuyền của Vietyacht, và tăng trưởng đều trong các năm gần đây.

Phần lớn các bạn sẽ đi theo nhóm, thuê du thuyền để tổ chức tiệc sinh nhật hoặc đơn giản để nghỉ ngơi". Cũng theo đại diện Vietyacht Club, nhóm khách này không chỉ tập trung vào cuối tuần mà phân bổ đều vào các tối trong tuần.

Tại TP.HCM, hiện có khoảng 4 thương hiệu khai thác chính các hoạt động cho thuê du thuyền theo giờ, theo gói. Tương tự, ở vịnh Nha Trang hay Hạ Long, sẵn lợi thế bãi biển rộng, nhiều điểm đậu, xu hướng thuê du thuyền tổ chức sự kiện, chụp ảnh cưới và trải nghiệm thể thao nước gắn với du thuyền như chèo thuyền kayak, snorkeling, lướt ván, motor nước cũng tăng cao.

THÁCH THỨC CÒN TỒN TẠI

Sở hữu đường bờ biển dài 3.260 km, hơn 4.000 đảo lớn nhỏ, nhiều vịnh biển đẹp cùng hệ thống cảng nước sâu thuận lợi, Việt Nam có tiềm năng lớn để phát triển du lịch tàu biển. Vị trí nằm trên tuyến giao thương hàng hải sầm uất của châu Á - Thái Bình Dương, kết nối thuận tiện với các thị trường trọng điểm như Trung Quốc, Nhật Bản, Hàn Quốc, Singapore… càng củng cố lợi thế của Việt Nam trong phân khúc du lịch cao cấp này.

Tuy nhiên, là một ngành công nghiệp có tính đặc trưng, cả tàu biển 5 sao lẫn nhóm du thuyền cá nhân (yacht) gồm du thuyền buồm, du thuyền động cơ, siêu du thuyền... đều có những yêu cầu riêng về bến bãi, dịch vụ đi kèm. Xét trên cả nước, Việt Nam mới chính thức có bến du thuyền quốc tế đầu tiên Ana Marina nằm tại phía Bắc thành phố Nha Trang.

Vingroup cũng vừa đưa vào hoạt động bến du thuyền cao cấp Vinhomes Royal Marina, tạo thêm điểm đến hấp dẫn cho giới du thuyền ở khu vực Hải Phòng. Ủy ban nhân dân Đà Nẵng đang triển khai Kế hoạch số 188/KH-UBND liên quan đề án "Phát triển ngành công nghiệp, dịch vụ liên quan đến du thuyền trên địa bàn thành phố" tập trung xây dựng hạ tầng bến du thuyền quốc tế gắn với dịch vụ tầm cỡ quốc tế tại khu vực vịnh Đà Nẵng.

Tuy nhiên, hầu hết các bến dành cho du thuyền tại Việt Nam đều có quy mô tự phát, hoặc dưới dạng bến thủy nội địa, chưa tuân theo quy chuẩn quốc tế hiện hành, hoặc thiếu tính liên kết với hệ thống tiện ích, dịch vụ hiện đại đính kèm. “Đó cũng là rào cản mà nhiều nhà đầu tư hoặc người dân muốn sở hữu du thuyền dập tắt ý định ngay từ ban đầu", bà Liêu Thị Mỹ Hạnh, Giám đốc điều hành Công ty cổ phần Les Rives, nhận định.

Một thách thức nổi cộm khác chính là thực trạng quản lý, khai thác. Nhiều chủ tàu phản ánh trầy trật khi đăng kiểm, đăng ký du thuyền đóng mới. Thủ tục cồng kềnh và kéo dài có khi đến hàng năm. Việc thiếu nhân viên chuyên trách, phân nhỏ đơn vị kiểm duyệt và yêu cầu thủ tục phức tạp, thiếu quy chuẩn riêng biệt được các chuyên gia nhận định là nguyên do chính.

Ông Phạm Hà, Tổng giám đốc Lux Group, nêu thực tế tại nhiều nơi, tàu du lịch phải cập bến hàng hóa, khách đi bộ xa, chờ trung chuyển, thậm chí tàu du lịch bị từ chối cập cảng do ưu tiên tàu chở hàng. Điều này ảnh hưởng lớn đến trải nghiệm của du khách, làm giảm sức hút của điểm đến.

Trong Quy hoạch Hệ thống du lịch quốc gia đến năm 2030, tầm nhìn 2045, du lịch biển, đảo và tàu biển đã được xác định là trọng tâm để tạo đột phá. Tuy nhiên, để bứt phá thực sự, TS. Phạm Hà cho rằng cần có một chiến lược tổng thể. Đầu tiên, cần đầu tư xây dựng cảng tàu biển chuyên biệt cho khách du lịch với hệ sinh thái dịch vụ kèm theo, gồm trung tâm mua sắm, giải trí, nhà hàng cao cấp.

Tiếp theo, đẩy mạnh xúc tiến quảng bá du lịch tàu biển như một sản phẩm quốc gia chiến lược, chủ động hợp tác với các hãng tàu lớn để đưa Việt Nam vào hành trình du lịch xuyên quốc gia. Ngoài ra, cần làm mới sản phẩm du lịch trên bờ, phát triển các trải nghiệm đặc sắc như khám phá làng nghề, biểu diễn nghệ thuật dân gian, chơi golf…

“Việt Nam cần tận dụng thời cơ này để tăng tốc. Cơ hội đang ở trước mắt, nếu không hành động kịp thời và đồng bộ, chúng ta sẽ chậm chân so với các quốc gia trong khu vực”, TS. Phạm Hà nhấn mạnh.