Đây là một trong những giải pháp lâu dài được ngành hải quan đưa ra nhằm xử lý vi phạm nhập khẩu, vận chuyển trái phép phế liệu vào Việt Nam.

Thông tin từ Tổng cục Hải quan cho biết, theo quy định của Luật Bảo vệ môi trường, phế liệu nhập khẩu từ nước ngoài vào Việt Nam phải đáp ứng quy chuẩn kỹ thuật môi trường và thuộc danh mục phế liệu được phép nhập khẩu.

Ngoài ra, các tổ chức, cá nhân nhập khẩu phế liệu phải đáp ứng các yêu cầu, điều kiện về bảo vệ môi trường trong nhập khẩu phế liệu làm nguyên liệu sản xuất.

Tuy nhiên, qua một số vụ việc điều tra, xử lý, cơ quan hải quan đã phát hiện một số doanh nghiệp có Giấy phép nhập khẩu nhưng không sản xuất, thậm chí không có nhà xưởng, máy móc sản xuất.

Bên cạnh đó, việc cấp phép đối với từng lô hàng có đủ tiêu chuẩn nhập khẩu nhưng thực tế lô hàng không đáp ứng đủ tiêu chuẩn.

"Tính đến nay, cơ quan hải quan đã khởi tố hơn 10 vụ việc liên quan đến nhập lậu phế liệu, chuyển một số vụ đến cơ quan công an mở rộng điều tra làm rõ. Trong đó, Cục Điều tra chống buôn lậu, Tổng cục Hải quan khởi tố 4 doanh nghiệp, Cục Hải quan Hải Phòng khởi tố 2 doanh nghiệp, Cục Hải quan An Giang khởi tố 7 cá nhân nhập lậu phế liệu.

Cơ quan hải quan cũng đã chuyển cơ quan công an khởi tố vụ buôn lậu phế liệu có liên quan đến nguyên Phó giám đốc Sở Tài nguyên Môi trường tỉnh Bến Tre và 1 cán bộ Chi cục Tài nguyên và Môi trường tỉnh Bến Tre...", Tổng cục Hải quan cho biết.

Đối với hơn chục nghìn container phế liệu ùn ứ tại các cảng trên cả nước, gây ách tắc, chiếm dụng kho bãi tại các cảng biển, cơ quan này cho biết, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đã quyết liệt chỉ đạo cụ thể, trong đó phân công rõ trách nhiệm của từng bộ, ngành, cơ quan liên quan đến khai thác cảng biển.

Bộ Tài chính đã và đang chỉ đạo Tổng cục Hải quan tiến hành tổng rà soát, phối hợp với các cơ quan liên quan để xử lý. Đồng thời, cơ quan hải quan tiếp tục điều tra, làm rõ và xử lý các cá nhân, doanh nghiệp có hành vi nhập rác phế liệu.

Cụ thể hơn, Tổng cục Hải quan thông tin, các Bộ, ngành liên quan đã thống nhất được phương án xử lý các container phế liệu nhập khẩu tồn đọng tại cảng biển trên cả nước.

Đối với hơn 3.000 container tồn đọng quá 90 ngày tại các cảng biển hiện nay, cơ quan hải quan đã thông báo tìm chủ sở hữu mà không có người đến nhận sẽ tiến hành kiểm tra, phân loại, yêu cầu vận chuyển lô hàng phế liệu nhập khẩu vi phạm ra khỏi lãnh thổ Việt Nam hoặc tiêu hủy. Các lô hàng phế liệu tồn đọng còn lại sẽ có hướng xử lý tương tự.

"Về giải pháp lâu dài, cơ quan hải quan sẽ yêu cầu bắt buộc phải ký quỹ bảo vệ môi trường trước nhập khẩu phế liệu vào Việt Nam", Tổng cục Hải quan nhấn mạnh.