Tuyến đường sắt tốc độ cao Bắc – Nam đoạn qua địa bàn tỉnh Thanh Hóa có chiều dài khoảng 95,33km, bắt đầu từ Km113+800 đến Km209+130.

Dự án đi qua 18 xã, phường gồm: Quang Trung, Bỉm Sơn, Hàm Rồng, Đông Tiến, Đông Sơn, Đông Quang, Trúc Lâm, Hoạt Giang, Hà Trung, Triệu Lộc, Hoằng Phú, Hoằng Giang, Trung Chính, Thắng Lợi, Nông Cống, Thăng Bình, Công Chính và Trường Lâm.

Theo Ban Quản lý dự án Đường sắt, tổng diện tích đất bị ảnh hưởng trên địa bàn tỉnh Thanh Hóa là 572,99ha. Trong đó, đất ở chiếm 91,56ha; còn lại là 481,43ha đất nông nghiệp và đất khác.

Dự kiến có 2.107 hộ dân cần di dời để phục vụ dự án. Ngoài ra, khoảng 41 công trình hạ tầng kỹ thuật, công trình công cộng và cơ sở sản xuất kinh doanh cũng nằm trong diện phải giải phóng mặt bằng.

Để đáp ứng nhu cầu tái định cư, tỉnh Thanh Hóa đang triển khai đầu tư xây dựng hạ tầng 39 khu tái định cư tại 16 xã, phường. Tổng diện tích các khu này khoảng 300ha, với tổng kinh phí đầu tư gần 3.873 tỷ đồng.

Đây là một trong những đợt triển khai hạ tầng tái định cư quy mô lớn nhất từ trước đến nay của tỉnh, phục vụ trực tiếp cho dự án hạ tầng giao thông quan trọng bậc nhất quốc gia.

Trong số 39 khu tái định cư, đến nay đã có 1 khu tại thôn Mỹ Phong (xã Công Chính) hoàn thành hạ tầng. 8 khu đã được phê duyệt thiết kế và đang tổ chức giải phóng mặt bằng. 1 khu khác đã lập xong quy hoạch chi tiết và đang tiến hành lập dự án đầu tư.

28 khu đang trong quá trình lập quy hoạch chi tiết. Riêng khu còn lại thuộc xã Trung Chính đang tổ chức lấy ý kiến người dân về vị trí xây dựng.

Phó Chủ tịch UBND tỉnh Thanh Hóa Mai Xuân Liêm nhấn mạnh yêu cầu cấp bách đối với các xã, phường nơi tuyến đường đi qua: “Các địa phương cần khẩn trương rà soát, cập nhật chính xác diện tích các loại đất bị ảnh hưởng, số hộ dân cần bố trí tái định cư, các công trình công cộng, cơ sở sản xuất kinh doanh bị tác động. Đây là cơ sở quan trọng để xác định quy mô, vị trí và số lượng khu tái định cư cần đầu tư.”

Toàn bộ kết quả rà soát phải được báo cáo về các sở Xây dựng, Nông nghiệp và Môi trường trước ngày 11/7 để tổng hợp, trình UBND tỉnh.

Song song với công tác kỹ thuật, tỉnh yêu cầu các địa phương phải tổ chức lấy ý kiến người dân trong khu vực bị ảnh hưởng về phương án quy hoạch khu tái định cư.

“Sự đồng thuận của người dân là yếu tố then chốt. Mọi quyết định liên quan đến nơi ở mới của hàng nghìn hộ dân cần được tiến hành công khai, minh bạch và có sự tham gia thực chất từ phía cộng đồng,” ông Liêm nói.

Trong tháng 7/2025, Sở Công Thương và Sở Xây dựng sẽ phối hợp với Công ty Điện lực Thanh Hóa, đơn vị truyền tải điện và các bên liên quan tiến hành rà soát toàn bộ các công trình điện nằm trong phạm vi giải phóng mặt bằng. Trên cơ sở đó, các ngành sẽ đề xuất phương án di dời, bảo đảm an toàn và không làm gián đoạn sinh hoạt, sản xuất.

Với các cơ sở sản xuất kinh doanh bị ảnh hưởng, UBND tỉnh giao các xã, phường chủ động làm việc trực tiếp với từng doanh nghiệp, hộ kinh doanh để nắm rõ nhu cầu, phương án di dời và hỗ trợ. Từ thực tiễn này, các địa phương sẽ đề xuất phương án cụ thể trình UBND tỉnh xem xét, quyết định.