Phiên chất vấn của Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Cao Đức Phát chiều 12/6 nhận được sự “chia lửa” từ đồng cấp là Bộ trưởng Bộ Công Thương Vũ Huy Hoàng, khi lĩnh vực quản lý của hai vị này đều có liên quan đến một mặt hàng rất quan trọng, là phân bón.

Trong phần chất vấn Bộ trưởng Cao Đức Phát, hàng loạt câu hỏi liên quan đến thị trường phân bón đã được đặt ra.

Và với tư cách người đứng đầu ngành công thương, quản cả về sản xuất và tiêu thụ phân bón, Bộ trưởng Vũ Huy Hoàng đã được Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Sinh Hùng gợi ý nên có ý kiến

Theo Bộ trưởng Vũ Huy Hoàng, đúng là hiện nay tình trạng hàng giả, hàng kém chất lượng đối với một số loại vật tư nông nghiệp, đặc biệt phân bón, phân bón vô cơ vẫn là một vấn đề nhức nhối trong dư luận và nó gây tác hại không nhỏ đến quyền lợi của người nông dân cũng như đến khả năng cạnh tranh của sản phẩm của Việt Nam.

Chính vì thế trong thời gian vừa qua các lực lượng chức năng, trong đó có lực lượng quản lý thị trường thuộc ngành công thương, thanh tra của Bộ Khoa học, công nghệ đã phối hợp với Bộ Nông nghiệp và phát triển nông thôn cùng với các địa phương cũng đã triển khai nhiều biện pháp để làm thế nào đấu tranh chống lại nạn hàng giả, hàng kém chất lượng này trong phân bón, tuy nhiên kết quả chưa được như mong muốn.

Ông Hoàng cho biết trong các loại phân vô cơ có diễn biến phức tạp về tình trạng hàng giả, hàng kém chất lượng thì tập trung vào phân bón NPK và một số loại phân vi sinh, còn phân đạm và phân DAP cho đến nay cũng chưa phát hiện được trường hợp làm giả như các trường hợp với phân NPK và phân vi sinh.

Công tác phòng, chống gian lận thương mại thể hiện qua chống hàng giả và hàng kém chất lượng đối với phân bón, theo ông Hoàng, có hai lý do chính.

Thứ nhất là khung pháp lý hiện nay điều chỉnh hoạt động sản xuất, kinh doanh phân bón vô cơ mặc dù đã được quan tâm nhưng cùng với thời gian nó cũng đã có một số bất cập. Hiện nay việc quản lý sản xuất, kinh doanh phân bón được thực hiện theo Nghị định số 113 ban hành từ tháng 10/2003 và có được sửa đổi bổ sung tại Nghị định số 191 ban hành tháng 12/2007 hiện không còn phù hợp tình hình.

“Vừa qua Thủ tướng Chính phủ đã giao cho Bộ Công thương chủ trì phối hợp với các bộ, ngành có liên quan xây dựng một dự thảo nghị định mới thay thế cho hai nghị định này, với tinh thần làm sao có thể bao quát được các diễn biến mới của tình hình sản xuất kinh doanh phân bón không để tạo ra kẽ hở cho các hoạt động vi phạm về thương mại trong lĩnh vực sản xuất kinh doanh phân bón”, ông Hoàng nói.

Bộ trưởng Hoàng cho biết là đến nay thì dự thảo nghị định đã được xây dựng xong và đang ở trong quá trình gửi Bộ tư pháp thẩm định, dự kiến là khoảng cuối tháng 6 này thì Bộ tư pháp có thể sẽ xem xét, thẩm định và trình với Chính phủ ban hành, qua đó sẽ tạo thêm điều kiện thuận lợi về mặt pháp lý cho hoạt động quản lý sản xuất kinh doanh phân bón.

Lý do thứ hai, nguyên nhân dẫn đến tình trạng vi phạm trong sản xuất, kinh doanh phân bón đó là chế tài xử lý vi phạm chưa đủ sức răn đe. Chính vì thế nhiều cơ sở đã bị phát hiện sai phạm, bị xử phạt, nhưng vẫn tái phạm.

“Cũng theo ý kiến chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, Bộ Công Thương cũng đã chủ trì và xây dựng dự thảo nghị định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực hóa chất phân bón và đến nay thì dự thảo đã hoàn thành và đã gửi Bộ tư pháp thẩm định. Với hai nghị định này thì nó mới chỉ là công cụ pháp lý, còn điều quan trọng là các lực lượng chức năng phải tăng cường công tác kiểm tra, giám sát, xử phạt để nâng cao hiệu quả công tác quản lý Nhà nước trong lĩnh vực phân bón”, ông Hoàng nói.