Đến nay, Trung Quốc đã cung cấp gần 200 triệu liều vaccine Covid cho châu Phi, nơi tỷ lệ tiêm chủng còn thấp hơn nhiều so với mức trung bình của thế giới, trong bối cảnh sự xuất hiện của Omicron – biến chủng mới được phát hiện đầu tiên ở Nam Phi.

Ông Tập cho biết, 600 triệu liều trong số 1 tỷ liều vacicne Covid mà Trung Quốc dự kiến cung cấp thêm cho châu Phi sẽ là hàng viện trợ. 400 triệu liều còn lại sẽ được cung cấp qua các kênh khác như hợp tác sản xuất giữa doanh nghiệp Trung Quốc và các nước châu Phi. Trung Quốc cũng sẽ xây dựng 10 dự án y tế ở châu Phi và cử 1.500 chuyên gia y tế tới khu vực này.

Trong một bài phát biểu trực tuyến tại lễ khai mạc Diễn đàn Hợp tác Trung Quốc-châu Phi, ông Tập nói một trung tâm thanh toán xuyên biên giới bằng đồng Nhân dân tệ giữa hai bên sẽ được thiết lập để cung cấp cho các định chế tài chính châu Phi hạn ngạch tín dụng 10 tỷ USD. Tuy nhiên, nhà lãnh đạo không đưa ra các chi tiết cụ thể hơn về kế hoạch này.

Ông Tập cũng cho biết Trung Quốc sẽ cung cấp 10 tỷ USD tài chính thương mại để hỗ trợ hoạt động xuất khẩu của châu Phi, mở một vùng hợp tác kinh tế-thương mại, và xây dựng một khu công nghiệp Trung Quốc-châu Phi.

Tuyên bố trên được đưa ra trong bối cảnh Trung Quốc đối mặt với sự chỉ trích về các thoả thuận đối hạ tầng lấy hàng hoá mà Bắc Kinh có với nhiều quốc gia. Một số chuyên gia cho rằng những thoả thuận này gây gánh nặng nợ nần không bền vững đối với những nước nhận vốn Trung Quốc. Cộng hoà Congo hiện đang rà soát một thoả thuận 6 tỷ USD với nhà đầu tư Trung Quốc vì lo ngại vụ đầu tư này không mang lại lợi ích đủ lớn cho Congo.

Sáng kiến Vành đai và con đường, trong đó Trung Quốc cấp vốn cho các dự án hạ tầng lớn tại các quốc gia đang phát triển, đang chậm lại. Vốn do ngân hàng Trung Quốc cấp cho các dự án ở châu Phi đã giảm từ mức 11 tỷ USD trong năm 2017 xuống còn 3,3 tỷ USD trong năm 2020 – theo một báo cáo của công ty luật quốc tế Baker McKenzie.

Trong chuyến công du 4 nước châu Phi vào tuần trước, Ngoại trưởng Mỹ Anthony Blinken nói rằng Washington muốn thúc đẩy những thoả thuận với tiêu chí không dẫn tới gánh nặng nợ nần thiếu bền vững.

Theo ông Tập Cận Bình, nhập khẩu của Trung Quốc từ châu Phi – một trong những nguồn cung cấp dầu thô và khoáng sản chính cho nước này – sẽ đạt mức 300 tỷ USD trong 3 năm tới. Ông Tập cũng nói hai bên sẽ đẩy mạnh hợp tác trong những lĩnh vực như y tế, sáng tạo số, xúc tiến thương mại, và phát triển xanh.

Tổng thống Nam Phi Cyril Ramaphosa cũng phát biểu qua kết nối video tại lễ khai mạc Diễn đàn Hợp tác Trung Quốc-châu Phi, cảm ơn Trung Quốc vì sự hỗ trợ và nói các nền kinh tế châu Phi nên có khả năng sản xuất được vaccine Covid-19.