TẠP CHÍ ĐIỆN TỬ
Báo cáo tài chính: Lỗ do trích lập dự phòng?
Nếu như các báo cáo trước đó chỉ là những công ty làm ăn có lãi, thì tuần này đã “hé lộ” những báo cáo lỗ
Từ đầu tuần đến nay, nhiều công ty niêm yết đã bắt đầu công bố kết quả hoạt động kinh doanh quý 2/2008. Nếu như các báo cáo trước đó chỉ là những công ty làm ăn có lãi, thì tuần này đã “hé lộ” thêm báo cáo lỗ.
Trước những diễn biến bất lợi của nền kinh tế từ đầu năm đến nay, việc kinh doanh thua lỗ của nhiều doanh nghiệp niêm yết đã được giới chuyên môn cảnh báo trước, tuy nhiên kết quả này đã gây sốc cho nhiều nhà đầu tư.
Ngay sau thông tin tăng giá xăng dầu, một số công ty niêm yết đã công bố kết quả kinh doanh quý 2/2008 với con số lỗ, báo trước nguy cơ sụt giảm trên thị trường chứng khoán trong thời gian từ nay đến cuối năm.
Ngoại trừ sự thua lỗ liên tục của Công ty Cổ phần Bông Bạch Tuyết, mới đây kết quả hoạt động của Công ty Cổ phần chứng khoán Bảo Việt vừa được công bố đã gây sốc cho nhiều nhà đầu tư với con số lỗ hơn 349 tỷ đồng trong quý 2 (quý 1 lãi 25,2 tỷ đồng), và lũy kế 6 tháng đầu năm 2008, BVS lỗ hơn 324 tỷ đồng.
Theo báo cáo tài chính được công bố, tổng doanh thu quý 2 của công ty đạt 38,3 tỷ đồng trong khi đó chi phí từ hoạt động kinh doanh và chi phí quản lý doanh nghiệp lên tới 386,95 tỷ đồng. Lũy kế 6 tháng, công ty đạt 97,47 tỷ đồng doanh thu, nhưng tổng chi phí lên đến 418,27 tỷ đồng.
Mới đây, Công ty Cổ phần cơ điện lạnh (REE) cũng công bố kết quả kinh doanh thực hiện tháng 5/208 của nhóm công ty với kết quả lỗ thêm 20 tỷ đồng và lũy kế 05 tháng đầu năm 2008, nhóm công ty REE đã lỗ 127,48 tỷ đồng.
Lỗ do trích lập dự phòng?
Theo giải trình từ BVS, các khoản trích lập dự phòng đã khiến lợi nhuận của công ty biến động mạnh.
Cụ thể, “lợi nhuận trước thuế quý 2 và 6 tháng đầu năm 2008 lỗ là do công ty thực hiện trích lập dự phòng giảm giá chứng khoán tự doanh tại thời điểm 30/6/2008 là 353,8 tỷ đồng. Nếu không tính đến khoản trích lập dự phòng này thì lợi nhuận trước thuế quý 2 đạt 5,06 tỷ đồng và lợi nhuận trước thuế trong 6 tháng đầu năm của công ty đạt 32,92 tỷ đồng.
Mặt khác, thuế thu nhập doanh nghiệp phải nộp quý 2/2008 là số thuế phải nộp của lợi tức chứng chỉ quỹ đầu tư VFMVF1 đợt 2/2007. Do vậy, mặc dù kết quả kinh doanh bị lỗ, không phải nộp thuế thu nhập doanh nghiệp nhưng số thuế thu nhập doanh nghiệp phải nộp 6 tháng đầu năm 2008 là số thuế phải nộp của lợi tức chứng chỉ quỹ đầu tư VFMVF1 đợt 2/2007”.
Về phần mình, REE cũng đã giải trình con số lỗ 20 tỷ tháng 5 do tiếp tục dự phòng đầu tư tài chính (50 tỷ đồng). Lý do chính khiến không chỉ BVS, REE mà còn những công ty khác, đặc biệt là những công ty đầu tư mạnh vào tài chính, chứng khoán, phải chịu lợi nhuận âm hoặc sụt giảm mạnh, bởi con số lập dự phòng cho đầu tư tài chính ảnh hưởng lớn đến lợi nhuận.
Mặc dù có kết quả kinh doanh khả quan nhưng Công ty Cổ phần Sữa Việt Nam - Vinamilk trong quý 1/2008 vừa qua cũng đã trích lập hơn 1,2 tỷ đồng dự phòng. Công ty Cổ phần giấy Hải Phòng - Hapaco cũng vừa công bố trích dự phòng tài chính 4,8 tỷ đồng trong tháng 5/2008...
Việc các công ty niêm yết trích lập dự phòng tài chính khi giá hàng loạt cổ phiếu trên thị trường giảm mạnh là điều tất yếu. Bởi bên cạnh những công ty trích lập dự phòng hàng tháng, và công bố khoản lỗ do trích lập dự phòng thì cũng có không ít các doanh nghiệp cố tình “lờ” đi khoản này và lùi vào cuối năm nhằm “làm đẹp” lợi nhuận 6 tháng đầu năm với hy vọng chứng khoán tăng lại, sẽ giảm số tiền dự phòng.
Điều này hết sức rủi ro, nhất là trong bối cảnh thị trường chứng khoán liên tục sụt giảm trong thời gian từ đầu năm trở lại đây, khi mà hàng quý các doanh nghiệp công bố lãi nhưng cuối năm lại thành lỗ, gây sốc cho nhà đầu tư.
Tuy nhiên, số lượng công ty niêm yết thực hiện việc này vẫn còn khá khiêm tốn. Chính vì vậy, đầu tháng 6 vừa qua, Sở Giao dịch Chứng khoán Tp.HCM (HOSE) đã gửi công văn nhắc các công ty niêm yết trích lập dự phòng tổn thất cho các khoản đầu tư tài chính.
Theo HOSE, có khá nhiều công ty niêm yết tham gia đầu tư chứng khoán nhưng vẫn chưa thực hiện trích lập dự phòng. Vì vậy, HOSE đề nghị các công ty nghiêm túc thực hiện việc này theo theo khoản 4, mục I của Thông tư 13/2006/TT - BTC. Việc trích lập dự phòng tài chính là nhằm giúp các doanh nghiệp có nguồn tài chính để bù đắp những tổn thất có thể xảy ra trong bối cảnh thị trường chứng khoán liên tục điều chỉnh giảm.
Bên cạnh đó, việc trích lập dự phòng sẽ đảm bảo cho các doanh nghiệp phản ánh giá trị các khoản đầu tư tài chính không cao hơn giá cả trên thị trường tại thời điểm lập báo cáo tài chính.
Trong tình hình hiện nay, các nhà đầu tư vẫn hiển nhiên hiểu rằng công ty nào có đầu tư tài chính thì đa số đều bị lỗ mặc dù không công bố chính thức. Trong khi đó, giám đốc một công ty niêm yết than thở rằng nếu như trích lập dự phòng tài chính thì rõ ràng lợi nhuận của công ty lúc này sẽ bị "âm". Điều này sẽ càng khiến cho tâm lý các nhà đầu tư thêm bi quan, chán nản. Vì vậy, ông cho rằng nếu được thì công ty sẽ hạch toán vào báo cáo cuối năm một lần.
Bỏ tiền mua...sự minh bạch
Để giảm thiểu rủi ro cho chính mình, các nhà đầu tư cũng nên quan tâm hơn đến chất lượng kiểm toán và báo cáo tài chính, đừng giao phó toàn bộ cho Hội đồng Quản trị toàn quyền tìm và thuê công ty kiểm toán.
Theo ông Bùi Hoàng Hải, Phó trưởng ban Quản lý phát hành Ủy ban Chứng khoán, phần lớn báo cáo tài chính đáp ứng yêu cầu và là nguồn thông tin đáng tin cậy cho nhà đầu tư và cơ quan quản lý.
Tuy nhiên, trong quá trình xét duyệt hồ sơ, Ủy ban Chứng khoán cũng hay gặp báo cáo tài chính có sai sót, nhiều nhất là cơ quan kiểm toán đưa ra quá nhiều khoản loại trừ, một số công ty tổng hợp những khoản này lại cho con số lớn hơn 50% giá trị tài sản, lớn hơn cả vốn chủ sở hữu của công ty được kiểm toán; rồi đến việc công ty kiểm toán lập sai mẫu, có cả trường hợp một công ty kiểm toán đưa ra nhiều báo cáo tài chính khác nhau cho cùng một doanh nghiệp với số liệu chênh lệch...
Bên cạnh kết quả kinh doanh được dự báo không mấy bình yên của nhiều công ty niêm yết, sự minh bạch là điều được đặt lên hàng đầu. Nếu như doanh nghiệp đã “cố tình” che dấu nhằm làm đẹp “con số” để đánh lừa nhà đầu tư, như trường hợp BBT, thì chính doanh nghiệp đó đã tự đưa mình vào “thòng lọng”, bởi các nhà đầu tư bây giờ bỏ tiền ra để đầu tư không chỉ mua cổ phiếu mà là mua sự minh bạch.
Nhiều doanh nghiệp hoạt động minh bạch với những báo cáo tài chính theo tiêu chuẩn cả trong và ngoài nước, được kiểm toán bởi những công ty kiểm toán quốc tế độc lập.
Những công ty như thế, ngay cả vào những thời điểm khó khăn của thị trường, vẫn được giới đầu tư quan tâm, ví dụ như cổ phiếu REE, dù kết quả 5 tháng của REE âm gần 127,5 tỷ đồng, nhưng các nhà đầu tư trong thời gian vẫn mua vào cổ phiếu này.
Trước những diễn biến bất lợi của nền kinh tế từ đầu năm đến nay, việc kinh doanh thua lỗ của nhiều doanh nghiệp niêm yết đã được giới chuyên môn cảnh báo trước, tuy nhiên kết quả này đã gây sốc cho nhiều nhà đầu tư.
Ngay sau thông tin tăng giá xăng dầu, một số công ty niêm yết đã công bố kết quả kinh doanh quý 2/2008 với con số lỗ, báo trước nguy cơ sụt giảm trên thị trường chứng khoán trong thời gian từ nay đến cuối năm.
Ngoại trừ sự thua lỗ liên tục của Công ty Cổ phần Bông Bạch Tuyết, mới đây kết quả hoạt động của Công ty Cổ phần chứng khoán Bảo Việt vừa được công bố đã gây sốc cho nhiều nhà đầu tư với con số lỗ hơn 349 tỷ đồng trong quý 2 (quý 1 lãi 25,2 tỷ đồng), và lũy kế 6 tháng đầu năm 2008, BVS lỗ hơn 324 tỷ đồng.
Theo báo cáo tài chính được công bố, tổng doanh thu quý 2 của công ty đạt 38,3 tỷ đồng trong khi đó chi phí từ hoạt động kinh doanh và chi phí quản lý doanh nghiệp lên tới 386,95 tỷ đồng. Lũy kế 6 tháng, công ty đạt 97,47 tỷ đồng doanh thu, nhưng tổng chi phí lên đến 418,27 tỷ đồng.
Mới đây, Công ty Cổ phần cơ điện lạnh (REE) cũng công bố kết quả kinh doanh thực hiện tháng 5/208 của nhóm công ty với kết quả lỗ thêm 20 tỷ đồng và lũy kế 05 tháng đầu năm 2008, nhóm công ty REE đã lỗ 127,48 tỷ đồng.
Lỗ do trích lập dự phòng?
Theo giải trình từ BVS, các khoản trích lập dự phòng đã khiến lợi nhuận của công ty biến động mạnh.
Cụ thể, “lợi nhuận trước thuế quý 2 và 6 tháng đầu năm 2008 lỗ là do công ty thực hiện trích lập dự phòng giảm giá chứng khoán tự doanh tại thời điểm 30/6/2008 là 353,8 tỷ đồng. Nếu không tính đến khoản trích lập dự phòng này thì lợi nhuận trước thuế quý 2 đạt 5,06 tỷ đồng và lợi nhuận trước thuế trong 6 tháng đầu năm của công ty đạt 32,92 tỷ đồng.
Mặt khác, thuế thu nhập doanh nghiệp phải nộp quý 2/2008 là số thuế phải nộp của lợi tức chứng chỉ quỹ đầu tư VFMVF1 đợt 2/2007. Do vậy, mặc dù kết quả kinh doanh bị lỗ, không phải nộp thuế thu nhập doanh nghiệp nhưng số thuế thu nhập doanh nghiệp phải nộp 6 tháng đầu năm 2008 là số thuế phải nộp của lợi tức chứng chỉ quỹ đầu tư VFMVF1 đợt 2/2007”.
Về phần mình, REE cũng đã giải trình con số lỗ 20 tỷ tháng 5 do tiếp tục dự phòng đầu tư tài chính (50 tỷ đồng). Lý do chính khiến không chỉ BVS, REE mà còn những công ty khác, đặc biệt là những công ty đầu tư mạnh vào tài chính, chứng khoán, phải chịu lợi nhuận âm hoặc sụt giảm mạnh, bởi con số lập dự phòng cho đầu tư tài chính ảnh hưởng lớn đến lợi nhuận.
Mặc dù có kết quả kinh doanh khả quan nhưng Công ty Cổ phần Sữa Việt Nam - Vinamilk trong quý 1/2008 vừa qua cũng đã trích lập hơn 1,2 tỷ đồng dự phòng. Công ty Cổ phần giấy Hải Phòng - Hapaco cũng vừa công bố trích dự phòng tài chính 4,8 tỷ đồng trong tháng 5/2008...
Việc các công ty niêm yết trích lập dự phòng tài chính khi giá hàng loạt cổ phiếu trên thị trường giảm mạnh là điều tất yếu. Bởi bên cạnh những công ty trích lập dự phòng hàng tháng, và công bố khoản lỗ do trích lập dự phòng thì cũng có không ít các doanh nghiệp cố tình “lờ” đi khoản này và lùi vào cuối năm nhằm “làm đẹp” lợi nhuận 6 tháng đầu năm với hy vọng chứng khoán tăng lại, sẽ giảm số tiền dự phòng.
Điều này hết sức rủi ro, nhất là trong bối cảnh thị trường chứng khoán liên tục sụt giảm trong thời gian từ đầu năm trở lại đây, khi mà hàng quý các doanh nghiệp công bố lãi nhưng cuối năm lại thành lỗ, gây sốc cho nhà đầu tư.
Tuy nhiên, số lượng công ty niêm yết thực hiện việc này vẫn còn khá khiêm tốn. Chính vì vậy, đầu tháng 6 vừa qua, Sở Giao dịch Chứng khoán Tp.HCM (HOSE) đã gửi công văn nhắc các công ty niêm yết trích lập dự phòng tổn thất cho các khoản đầu tư tài chính.
Theo HOSE, có khá nhiều công ty niêm yết tham gia đầu tư chứng khoán nhưng vẫn chưa thực hiện trích lập dự phòng. Vì vậy, HOSE đề nghị các công ty nghiêm túc thực hiện việc này theo theo khoản 4, mục I của Thông tư 13/2006/TT - BTC. Việc trích lập dự phòng tài chính là nhằm giúp các doanh nghiệp có nguồn tài chính để bù đắp những tổn thất có thể xảy ra trong bối cảnh thị trường chứng khoán liên tục điều chỉnh giảm.
Bên cạnh đó, việc trích lập dự phòng sẽ đảm bảo cho các doanh nghiệp phản ánh giá trị các khoản đầu tư tài chính không cao hơn giá cả trên thị trường tại thời điểm lập báo cáo tài chính.
Trong tình hình hiện nay, các nhà đầu tư vẫn hiển nhiên hiểu rằng công ty nào có đầu tư tài chính thì đa số đều bị lỗ mặc dù không công bố chính thức. Trong khi đó, giám đốc một công ty niêm yết than thở rằng nếu như trích lập dự phòng tài chính thì rõ ràng lợi nhuận của công ty lúc này sẽ bị "âm". Điều này sẽ càng khiến cho tâm lý các nhà đầu tư thêm bi quan, chán nản. Vì vậy, ông cho rằng nếu được thì công ty sẽ hạch toán vào báo cáo cuối năm một lần.
Bỏ tiền mua...sự minh bạch
Để giảm thiểu rủi ro cho chính mình, các nhà đầu tư cũng nên quan tâm hơn đến chất lượng kiểm toán và báo cáo tài chính, đừng giao phó toàn bộ cho Hội đồng Quản trị toàn quyền tìm và thuê công ty kiểm toán.
Theo ông Bùi Hoàng Hải, Phó trưởng ban Quản lý phát hành Ủy ban Chứng khoán, phần lớn báo cáo tài chính đáp ứng yêu cầu và là nguồn thông tin đáng tin cậy cho nhà đầu tư và cơ quan quản lý.
Tuy nhiên, trong quá trình xét duyệt hồ sơ, Ủy ban Chứng khoán cũng hay gặp báo cáo tài chính có sai sót, nhiều nhất là cơ quan kiểm toán đưa ra quá nhiều khoản loại trừ, một số công ty tổng hợp những khoản này lại cho con số lớn hơn 50% giá trị tài sản, lớn hơn cả vốn chủ sở hữu của công ty được kiểm toán; rồi đến việc công ty kiểm toán lập sai mẫu, có cả trường hợp một công ty kiểm toán đưa ra nhiều báo cáo tài chính khác nhau cho cùng một doanh nghiệp với số liệu chênh lệch...
Bên cạnh kết quả kinh doanh được dự báo không mấy bình yên của nhiều công ty niêm yết, sự minh bạch là điều được đặt lên hàng đầu. Nếu như doanh nghiệp đã “cố tình” che dấu nhằm làm đẹp “con số” để đánh lừa nhà đầu tư, như trường hợp BBT, thì chính doanh nghiệp đó đã tự đưa mình vào “thòng lọng”, bởi các nhà đầu tư bây giờ bỏ tiền ra để đầu tư không chỉ mua cổ phiếu mà là mua sự minh bạch.
Nhiều doanh nghiệp hoạt động minh bạch với những báo cáo tài chính theo tiêu chuẩn cả trong và ngoài nước, được kiểm toán bởi những công ty kiểm toán quốc tế độc lập.
Những công ty như thế, ngay cả vào những thời điểm khó khăn của thị trường, vẫn được giới đầu tư quan tâm, ví dụ như cổ phiếu REE, dù kết quả 5 tháng của REE âm gần 127,5 tỷ đồng, nhưng các nhà đầu tư trong thời gian vẫn mua vào cổ phiếu này.
