Bộ Nội vụ ngày 12/8 đăng tải trên Cổng Thông tin điện tử của Bộ về việc tiến hành lấy ý kiến Nhân dân đối với trường hợp trình xét, tặng danh hiệu Anh hùng Lao động cho bà Nguyễn Thị Bình, nguyên Uỷ viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng, nguyên Phó Chủ tịch nước, nguyên Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Chính phủ Cách mạng lâm thời Cộng hoà miền Nam Việt Nam.

Việc xét tặng căn cứ Nghị định số 152/2025/NĐ-CP ngày 14/6/2025 của Chính phủ quy định về phân cấp, phân quyền trong lĩnh vực thi đua, khen thưởng; quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều của Luật Thi đua, khen thưởng.

Trước đó, ngày 7/8/2025, Văn phòng Chủ tịch nước có Tờ trình số 1053/TTr-VPCTN đề nghị Thủ tướng Chính phủ xét, trình Chủ tịch nước tặng danh hiệu Anh hùng Lao động cho bà Nguyễn Thị Bình, để vinh danh những đóng góp to lớn của bà trong lĩnh vực đối ngoại, đặc biệt với cương vị Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Chính phủ Cách mạng lâm thời giai đoạn 1969 - 1976.

Bà Nguyễn Thị Bình, tên thật là Nguyễn Thị Châu Sa, sinh ngày 26/5/1927, quê tỉnh Quảng Nam. Bà tham gia cách mạng tháng 8/1945, vào Đảng chính thức ngày 10/5/1948. Bà là cử nhân Văn khoa, tốt nghiệp Đại học Hà Nội (trước năm 1954 học tại Trường Lycée Sisowath - Campuchia, sau đó du học tại Pháp).

Báo cáo thành tích nêu, trong giai đoạn 1969 -1976, trên cương vị Bộ trưởng Bộ Ngoại giao, bà là một trong những biểu tượng tiêu biểu của ngoại giao cách mạng, có những cống hiến đặc biệt xuất sắc.

Bà là Trưởng đoàn đàm phán của Chính phủ Cách mạng lâm thời Cộng hòa miền Nam Việt Nam tại Hội nghị Paris (1968 - 1973), đóng vai trò quyết định trong việc đưa đến Hiệp định Paris ngày 27/1/1973, kết thúc sự can thiệp quân sự của Mỹ ở miền Nam Việt Nam.

Cuộc đàm phán bốn bên Paris là một cuộc đấu tranh quyết liệt trên mặt trận ngoại giao, đòi hỏi rất nhiều về bản lĩnh, vừa kiên quyết về nguyên tắc, vừa mềm dẻo về sách lược, về trí tuệ và sáng tạo.

Cùng với Cố vấn Lê Đức Thọ, ông Xuân Thủy, bà Nguyễn Thị Bình đã tạo thành bộ ba thương lượng có đủ khả năng đưa cuộc đàm phán Paris đến thắng lợi.

Trên cương vị Bộ trưởng Bộ Ngoại giao và Trưởng đoàn đàm phán Chính phủ Cách mạng lâm thời, đại diện cho nhân dân miền Nam chiến đấu, bà đã tích cực vận động chính giới, giới trí thức, báo chí Pháp và phương Tây ủng hộ cuộc kháng chiến của nhân dân miền Nam.

Bà đã đi thăm nhiều nước ở khắp các châu lục, dự nhiều cuộc mít tinh tập hợp lực lượng, biểu tình, diễu hành ở Việt Nam. Qua đó, đưa cuộc chiến đấu anh hùng của nhân dân miền Nam Việt Nam đến với thế giới, kéo thế giới đến với Việt Nam, góp phần tăng cường và mở rộng mặt trận nhân dân thế giới ủng hộ cuộc đấu tranh vì độc lập, tự do của nhân dân miền Nam.

Trong suốt thời gian diễn ra Hội nghị Paris, theo nhận xét của báo chí Pháp và phương Tây, bà Nguyễn Thị Bình trở thành ngôi sao sáng, làm chấn động dư luận Paris và thế giới.

Với tư thế một phụ nữ trí trung, duyên dáng, đại diện cho nhân dân miền Nam chiến đấu, thông thạo giao tiếp, giỏi ngoại ngữ, bà đã rất khéo kết hợp đàm phán với vận động quốc tế. Bà cũng để lại nhiều ấn tượng đẹp đẽ, nhiều cảm tình sâu sắc và quý trọng của bạn bè thế giới đối với nhân dân Việt Nam và cá nhân. Bà đã trở thành một nhân vật, một chính khách nữ Việt Nam nổi tiếng trên thế giới. Có tiếng nói mạnh mẽ, khôn khéo và đầy bản lĩnh, Bà được báo chí quốc tế đánh giá là “gương mặt phụ nữ nổi bật nhất trong bàn đàm phán lịch sử”.

Góp phần quan trọng trong việc mở rộng quan hệ ngoại giao của Chính phủ Cách mạng lâm thời Cộng hòa miền nam Việt Nam, bà Nguyễn Thị Bình đã vận động được sự công nhận chính thức của hơn 20 quốc gia và nhiều phong trào tiến bộ quốc tế.

Bà cũng là người tham gia xây dựng nền tảng cho chính sách đối ngoại độc lập, tự chủ, hòa bình của miền Nam Việt Nam, đặt nền móng cho thống nhất đất nước sau năm 1975.

Bà Nguyễn Thị Bình đã để lại dấu ấn đặc biệt trong lịch sử ngoại giao Việt Nam, là người đầu tiên và duy nhất đến nay từng ký một hiệp định quốc tế với đại diện chính phủ Hoa Kỳ trong thời chiến. Thành công của bà trong Hội nghị Paris là kết tinh của nghệ thuật ngoại giao Hồ Chí Minh: Kiên trì, nhân văn, bản lĩnh, trí tuệ và phù hợp với thời đại. 

Cũng theo báo cáo thành tích, bà Nguyễn Thị Bình nhận danh hiệu Chiến sĩ thi đua toàn quốc năm 1974. Năm 2001, bà nhận Huân chương Hồ Chí Minh; Huân chương Chiến công hạng Nhất; Huân chương Kháng chiến chống Mỹ hạng Nhất. Bà cũng nhận Huân chương Đại đoàn kết (năm 2013); Huân chương Tự do hạng Nhất của Lào (năm 2025).