Nghiên cứu điều chỉnh chuẩn nghèo đa chiều để phát triển bền vững

Chiều 14/11/2025, Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà đã làm việc với Bộ Nông nghiệp và Môi trường, các bộ, ngành liên quan về dự án Nghị định chuẩn nghèo đa chiều quốc gia giai đoạn 2026 - 2030.

Trong bối cảnh Việt Nam đang bước vào một kỷ nguyên mới với mục tiêu tăng trưởng hai con số và trở thành nước phát triển có công nghiệp hiện đại vào năm 2030, việc điều chỉnh chuẩn nghèo đa chiều quốc gia giai đoạn 2026-2030 đã trở thành một vấn đề cấp thiết.

Việc điều chỉnh chuẩn nghèo đa chiều không chỉ đơn thuần là thay đổi các chỉ số về thu nhập mà còn bao gồm các yếu tố quan trọng khác như giáo dục, y tế, môi trường và việc làm.

Bộ Nông nghiệp và Môi trường đã đề xuất các tiêu chí mới cho giai đoạn 2026-2030, bao gồm mức thu nhập tối thiểu 2,2 triệu đồng/người/tháng ở khu vực nông thôn và 2,8 triệu đồng/người/tháng ở khu vực đô thị. Những tiêu chí này được xây dựng dựa trên các tiêu chí hiện hành nhưng có sự điều chỉnh để phù hợp với mục tiêu phát triển bền vững và bảo đảm mức sống tối thiểu tăng dần.

Một trong những điểm nổi bật của dự thảo nghị định là việc nâng cao chất lượng tiếp cận thông tin và thay đổi chỉ số đo lường về nguồn nước sinh hoạt, nhà tiêu hợp vệ sinh, cũng như bổ sung chỉ số xử lý rác thải. Những điều chỉnh này không chỉ nhằm cải thiện điều kiện sống của người dân mà còn góp phần vào việc bảo vệ môi trường, một yếu tố quan trọng trong phát triển bền vững.

Tuy nhiên, việc điều chỉnh chuẩn nghèo đa chiều cũng đặt ra nhiều thách thức, đặc biệt là về mặt tài chính.

Theo dự kiến, tổng chi phí phát sinh trong năm 2026 để thực hiện các chính sách an sinh xã hội theo chuẩn nghèo mới sẽ lên tới 39 nghìn tỷ đồng, tăng khoảng 24 nghìn tỷ đồng so với năm 2025. Điều này đòi hỏi sự cân đối ngân sách cẩn thận, đặc biệt trong bối cảnh cần ưu tiên tăng chi đầu tư cho phát triển, an ninh quốc phòng, khoa học công nghệ, giáo dục, y tế và chuyển đổi số.

Đại diện Bộ Tài chính đã nhấn mạnh sự cần thiết phải đánh giá tổng thể các chính sách hỗ trợ hộ nghèo, cận nghèo trước khi áp dụng chuẩn nghèo mới. Điều này nhằm đảm bảo rằng các chính sách không chỉ mang lại lợi ích ngắn hạn mà còn có tác động tích cực lâu dài đến đời sống của người dân.

Kết luận cuộc họp, Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà yêu cầu tiếp tục áp dụng chuẩn nghèo như giai đoạn 2020-2025 trong năm 2026, đồng thời nhấn mạnh việc điều chỉnh tiêu chí thu nhập sẽ được thực hiện dựa trên tổng hợp các nguồn lực hỗ trợ từ các chương trình mục tiêu quốc gia.

Phó Thủ tướng lưu ý thêm, cần bảo đảm nguyên tắc “không để ai ở lại phía sau” khi áp dụng chuẩn nghèo đa chiều mới, đồng thời cân đối với mức thu nhập chung và lương tối thiểu, bảo đảm các hộ nghèo, cận nghèo được thụ hưởng đầy đủ chính sách.