Nguồn tin từ UBND TP. Hải Phòng ngày 4/12 cho biết trong số 22 dự án trọng điểm năm 2023 của Hải Phòng thì có 6 dự án dự kiến hoàn thành nhưng chưa thể hoàn thành, 5 dự án dự định khởi công cũng chưa thể khởi công do ách tắc trong công tác giải phóng mặt bằng.

6 DỰ ÁN CHƯA HOÀN THÀNH

Theo báo cáo của UBND TP. Hải Phòng, năm 2023, Hải Phòng dự kiến hoàn thành việc đầu tư xây dựng tám dự án trọng điểm, trong đó, có 7 dự án sử dụng vốn ngân sách và 1 dự án vốn ngoài ngân sách. Tuy nhiên, đến hết năm 2023, chỉ có hai dự án là dự án cải tạo nâng cấp quốc lộ 10 (đoạn từ cầu Đá Bạc đến cầu Kiền) tổng mức đầu tư hơn 1.653 tỷ đồng và dự án đầu tư xây dựng tuyến đường nối từ cầu Lạng Am (xã Lý Học, huyện Vĩnh Bảo) đến đường bộ ven biển tổng mức đầu tư hơn 1.343 tỷ đồng, có thể hoàn thành các hạng mục đầu tư chính.

Năm dự án sử dụng vốn ngân sách còn lại gồm dự án thực hiện một số nội dung để xây dựng chính quyền số thành phố Hải Phòng giai đoạn 2021-2025, dự án cầu Bến Rừng (nối với tỉnh Quang Ninh), dự án tuyến đường nối từ đường bộ ven biển đến ngã 3 Vạn Bún (quận Đồ Sơn), dự án tuyến đường nối tỉnh lộ 354 qua Khu công nghiệp Kiến Thuỵ đến đường bộ ven biển và dự án mở rộng tuyến đường bộ ven biển đều chưa thể hoàn thành theo dự kiến.

Trong số này, chỉ có dự án cầu Bến Rừng tổng mức đầu tư hơn 1.940 tỷ đồng có khối lượng thi công cao nhất, đạt khoảng 85%. Dự án tuyến đường từ đường bộ ven biển đến ngã ba Vạn Bún (quận Đồ Sơn) tổng mức đầu tư hơn 959 tỷ đồng còn chưa hoàn thành giải phóng mặt bằng, dự kiến hết năm 2023 mới thực hiện được khoảng 40% giá trị hợp đồng. Dự án tuyến đường nối từ tỉnh lộ 354 qua khu công nghiệp Kiến Thuỵ đến đường bộ ven biển tổng mức đầu tư hơn 924 tỷ đồng và dự án mở rộng tuyến đường bộ ven biển tổng mức đầu tư hơn 964 tỷ đồng dự kiến hết năm mới hoàn thành 50 và 54% giá trị hợp đồng.

Dự án trọng điểm duy nhất sử dụng vốn ngoài ngân sách dự kiến hoàn thành năm 2023 là dự án đầu tư xây dựng tuyến Đường bộ ven biển đoạn qua địa bàn Hải Phòng và 9km trên địa bàn tỉnh Thái Bình theo hình thức BOT cũng không thể về đích. Dự án có tổng mức đầu tư hơn 3.768 tỷ đồng, đã hoàn thành được khoảng 71% giá trị hợp đồng nhưng nhà đầu tư đang xin dừng thực hiện vì chênh lệch lãi suất trong hợp đồng BOT và hợp đồng tín dụng với các tổ chức tín dụng. Để giải cứu dự án này, UBND TP. Hải Phòng đã có văn bản đề xuất Chính phủ cho phép điều chỉnh lãi suất trong hợp đồng BOT giữa Hải Phòng là nhà đầu tư.

Ngoài ra, trong số 22 dự án trọng điểm của Hải Phòng năm 2023 có 3 dự án chuyển tiếp từ năm 2022 sang. Trong đó, dự án Tổ hợp trung tâm thương mại, vui chơi giải trí, khách sạn 5 sao và văn phòng cho thuê để thực hiện chỉnh trang đô thị tại khu vực chợ Sắt do Công ty cổ phần May – Diêm Sài Gòn làm chủ đầu tư có tổng mức đầu tư hơn 6.000 tỷ đồng cũng mới chỉ hoàn thành giải phóng mặt bằng, khảo sát địa chất.

Dự án xây dựng các bến số 3, 4 Cảng cửa ngõ quốc tế Hải Phòng do Công ty Cổ phần Cảng Hải Phòng làm chủ đầu tư (tổng mức đầu tư hơn 6.900 tỷ đồng) và Dự án xây dựng các bến 5, 6 Cảng cửa ngõ quốc tế Hải Phòng do Công ty Cổ phần Tập đoàn Hateco làm chủ đầu tư (tổng mức đầu tư hơn 8.900 tỷ đồng) đang được các nhà đầu tư triển khai với khối lượng thi công đạt 50 – 70% giá trị hợp đồng, dự kiến sẽ hoàn thành cuối năm 2024 hoặc đầu năm 2025.

5 DỰ ÁN CHƯA THỂ KHỞI CÔNG

Hải Phòng xác định có 11 dự án trọng điểm được khởi công trong năm 2023 bao gồm bốn dự án sử dụng nguồn vốn ngân sách và bảy dự án sử dụng nguồn vốn ngoài ngân sách. Tuy nhiên, kết thúc năm 2023, chỉ có sáu dự án được khởi công, bao gồm ba dự án sử dụng vốn ngân sách và ba dự án sử dụng vốn ngoài ngân sách, còn năm dự án không thể khởi công kịp.

Cụ thể, trong bốn dự án sử dụng vốn ngân sách, có ba dự án được khởi công năm 2023 gồm dự án đầu tư xây dựng Trung tâm Chính trị - Hành chính (hơn 2.513 tỷ đồng), dự án đầu tư xây dựng Trung tâm Hội nghị - Biểu diễn và hạ tầng kỹ thuật đồng bộ tại Khu đô thị mới Bắc sông Cấm (hơn 2.336 tỷ đồng), dự án xây dựng cầu Lại Xuân và cải tạo mở rộng đường tỉnh 352 (hơn 1.334 tỷ đồng).

Trong số bảy dự án sử dụng vốn ngoài ngân sách, năm 2023, đã có 3 dự án được khởi công đúng tiến độ gồm dự án Khu nhà ở xã hội tại Tổng kho 3 Lạc Viên (tổng mức đầu tư 4.865 tỷ đồng), dự án xây dựng khu nhà ở công nhân Công ty TNHH Pegatron Việt Nam (tổng mức đầu tư 1.560 tỷ đồng), dự án đầu tư xây dựng và kinh doanh cơ sở hạt tầng khu công nghiệp và khu phi thuế quan Xuân Cầu (tổng mức đầu tư 11.100 tỷ đồng).

Trong số năm dự án chưa thể khởi công năm 2023, có duy nhất dự án đầu tư xây dựng đường vành đai 2 đoạn tuyến Tân Vũ – Hưng Đạo – đường Bùi Viện tổng mức đầu tư hơn 7.439 tỷ đồng là dự án sử dụng vốn ngân sách chưa thể khởi công. Nguyên nhân, dự án phải thi tuyển phương án kiến trúc cầu Hải Thành. Dự án thuộc nhóm A thiết kế 3 bước gồm thiết kế cơ sở, thiết kế kỹ thuật và thiết kế bản vẽ thi công do cấp bộ thẩm định báo cáo nghiên cứu khả thi, Hải Phòng không chủ động được thời gian. Dự kiến hết năm 2023 dự án này mới hoàn thành khảo sát, lập thiết kế kỹ thuật và dự toán trình Bộ Giao thông vận tải và tổ chức đấu thầu lựa chọn nhà thầu xây lắp, quý I năm 2024 mới có thể khởi công.

Còn lại, bốn dự án sử dụng vốn ngoài ngân sách gồm dự án đầu tư xây dựng Nhà ga hành khách số 2 Cảng hàng không quốc tế Cát Bi (tổng mức đầu tư 2.405 tỷ đồng), dự án đầu tư xây dựng Nhà ga hàng hoá Cảng hàng không quốc tế Cát Bi (tổng mức đầu tư 725 tỷ đồng), dự án sân Golf Ruby Tree (tổng mức đầu tư 2.100 tỷ đồng) và dự án đầu tư xây dựng và kinh doanh kết cấu hạ tầng khu công nghiệp Tiên Thanh (tổng mức đầu tư 4.597 tỷ đồng) cũng chưa thể khởi công năm 2023.

Theo UBND TP. Hải Phòng, dự án đầu tư xây dựng Nhà ga hành khách số 2 Cảng hàng không quốc tế Cát Bi chưa thực hiện giải phóng mặt bằng vì lý do vướng đất quốc phòng, chủ đầu tư đang hoàn thiện thủ tục đầu tư. Các dự án đầu tư xây dựng Nhà ga hàng hoá Cảng hàng không quốc tế Cát Bi, dự án đầu tư xây dựng và kinh doanh kết cấu hạ tầng khu công nghiệp Tiên Thanh, chủ đầu tư đang hoàn thiện thủ tục theo quy định.

Riêng dự án sân Golf Ruby Tree được UBND TP. Hải Phòng chấp thuận chủ trương đầu tư, đồng thời chấp thuận nhà đầu tư theo quyết định số 3201/QĐ-UBND ngày 9/11/2021. Dự án được thực hiện tại khu đất nhà đầu tư đã có Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, không phải giải phóng mặt bằng. Dự án chưa thể khởi công vì chỉ tiêu đất xây dựng cơ sở thể dục thể thao phân bổ cho quận Đồ Sơn đến năm 2030 chỉ được biến động tăng 0,32ha.

Tháng 5/2023, UBND TP. Hải Phòng đã có văn bản gửi Bộ Tài nguyên và Môi trường báo cáo chỉ tiêu cần điều chỉnh trong quy hoạch sử dụng đất đến năm 2030 và kế hoạch sử dụng đất đến năm 2025. Sau khi được chấp thuận mới tiến hành các thủ tục tiếp theo.

Theo đánh giá của UBND TP. Hải Phòng, ngoài yếu tố vướng về giải phóng mặt bằng, các dự án trọng điểm năm 2023 chậm tiến độ là do sự thay đổi trong văn bản chỉ đạo hướng dẫn, tình hình thu tiền sử dụng đất khó khăn nên các dự án được cân đối từ nguồn thu sử dụng đất chưa đảm bảo nguồn vốn thực hiện theo kế hoạch.

Mặt khác, còn một nguyên nhân khác nữa là do có dự án phải thi tuyển phương án kiến trúc, có dự án sử dụng ngân sách thuộc nhóm A do cấp bộ thẩm định báo cáo nghiên cứu khả thi, một số dự án sử dụng nguồn vốn ngoài ngân sách thuộc thẩm quyền phê duyệt chủ trương đầu tư của Thủ tướng nên Hải Phòng không chủ động được thời gian.

UBND TP. Hải Phòng cũng cho rằng nguyên nhân khiến dự án trọng điểm chậm tiến độ còn do chênh lệch lãi suất vốn vay thực tế với lãi suất xác định theo hợp đồng BOT, do biến động vật tư, vật liệu, nhiên liệu, lãi vay tăng cao, nguồn cát san lấp khan hiếm…