Tổng thống Mỹ Donald Trump ngày 13/6 tuyên bố ông sẽ đối đầu với Trung Quốc "rất mạnh" về thương mại trong những tuần tới. Tuyên bố này đưa ra khi Chính phủ Mỹ dự kiến vào ngày thứ Sáu sẽ công bố danh sách cuối cùng những mặt hàng Trung Quốc bị áp thuế quan và việc áp thuế sẽ sớm được triển khai sau đó.

"Trung Quốc có thể hơi bực một chút về thương mại, vì chúng tôi sẽ rất mạnh tay trong vấn đề này", ông Trump nói trong một cuộc trả lời phỏng vấn Fox News.

Nguồn thạo tin tiết lộ với hãng tin Bloomberg rằng ông Trump đã triệu tập một cuộc họp tại Nhà Trắng vào ngày thứ Năm với sự tham gia của các cố vấn thương mại. Nội dung cuộc họp là bàn về việc liệu có thực thi kế hoạch đánh thuế hàng Trung Quốc.

"Các bạn sẽ thấy trong một vài tuần sắp tới. Họ hiểu những gì chúng tôi sẽ làm", ông Trump phát biểu trước khi ca ngợi mối quan hệ mà ông nói là "tốt đẹp" giữa ông với Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình.

Nhà Trắng đã nói là đang thúc đẩy kế hoạch áp thuế mạnh tay lên 50 tỷ USD hàng hóa Trung Quốc, sau mấy tuần Mỹ-Trung đàm phán cấp cao mà không mang lại hiệu quả đáng kể gì.

Chính quyền ông Trump hiện đang xem xét một khối lượng lớn những lời đánh giá, góp ý của giới chuyên gia và công chúng đối với danh sách ban đầu những mặt hàng trong kế hoạch đánh thuế 50 tỷ USD hàng Trung Quốc mà Mỹ công bố hồi tháng 4. Trong bản danh sách sơ bộ, Mỹ dự định áp thêm thuế 25% lên nhiều mặt hàng từ Trung Quốc, từ linh kiện TV, máy rửa bát để quạt thổi tuyết.

Giới chức Mỹ cảnh báo rằng ông Trump sẽ là người ra quyết định cuối cùng về việc có đánh thuế hàng Trung Quốc như dự kiến hay không. "Tổng thống luôn là người ra quyết định", cố vấn thương mại Nhà Trắng Peter Navarro nói hôm thứ Ba.

Ông Ted Murphy, chuyên gia thuộc công ty luật Baker McKenzie ở Washington, dự báo Chính phủ Mỹ sẽ thực thi kế hoạch đánh thuế hàng Trung Quốc từ đầu tháng tới. "Đây là kịch bản chính trong dự báo của tôi: họ sẽ công bố một danh sách cuối cùng vào ngày thứ Sáu, và danh sách này sẽ có hiệu lực từ ngày 1/7", ông Murphy nói.

Tuy nhiên, vị luật sư này cũng nói rằng ông Trump dễ dàng thay đổi, và nếu Trung Quốc bày tỏ thiện chí, Mỹ có thể hoãn kế hoạch đánh thuế này lại.

Trung Quốc đã cảnh báo sẽ đáp trả Mỹ bằng mức thuế tương xứng áp lên nhiều mặt hàng của Mỹ từ đậu tương đến máy bay. Trong vòng đàm phán mới nhất ở Bắc Kinh, Trung Quốc cảnh báo sẽ không thực hiện bất kỳ thỏa thuận nào đạt được với Mỹ nếu ông Trump nhất quyết thực thi kế hoạch đánh thuế hàng Mỹ.

Các chuyên gia cho rằng, nếu Mỹ đánh thuế và Trung Quốc đáp trả, giới đầu tư toàn cầu sẽ rất lo sợ về nguy cơ chiến tranh thương mại kéo lùi tăng trưởng kinh tế thế giới.

Lời cảnh báo của ông Trump được gửi tới Trung Quốc chỉ một ngày sau khi ông có có cuộc gặp thượng đỉnh với nhà lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong Un ở Singapore về vấn đề hạt nhân của Triều Tiên. Trung Quốc lại là một nước giữ vai trò quan trọng trong cuộc đàm phán phi hạt nhân hóa bán đảo Triều Tiên.

Hôm thứ Ba, ông Trump đã cảm ơn Trung Quốc vì đã siết trừng phạt Triều Tiên bằng cách cắt giảm quan hệ thương mại với nước này. Ông Trump cho rằng sức ép kinh tế từ Trung Quốc đã góp phần đưa ông Kim Jong Un đến bàn đàm phán.

Không chỉ căng thẳng với Trung Quốc, Mỹ cũng đang có căng thẳng thương mại với các nước đồng minh trong khối 7 nước công nghiệp phát triển (G7). Thượng đỉnh G7 ở Canada vào tuần trước làm lộ rõ mâu thuẫn giữa Mỹ với các nước còn lại sau khi ông Trump áp thuế lên thép và nhôm nhập khẩu từ Canada, Mexico và Liên minh châu Âu (EU).