10:17 05/09/2019

Sắp có robot siêu nhỏ giúp chữa đột quỵ

Hoài Phương

Các kỹ sư tại Viện Công nghệ Massachusetts, Mỹ, đã phát triển một robot có thể xâm nhập vào các mạch máu của não và loại bỏ các cục máu đông.


Các cục máu đông trong mạch máu não có thể làm tắc nghẽn mạch, nguy cơ dẫn đến đột quỵ và phình mạch não (aneurysm). Việc chăn nguồn cung cấp máu lên não sẽ làm cạn kiệt oxy, khiến một số vùng mô bị chết đi và phá vỡ các dây thần kinh, gây tổn hại đến các bộ phận khác trong cơ thể.Phương pháp hiện tại để loại bỏ cục máu đông trong não đòi hỏi phải đưa một sợi dây mỏng luồn qua động mạch đùi, sau đó được đưa lên não bằng kính huỳnh quang (fluoroscope) nhờ hình ảnh mạch máu chụp bằng tia X, để sợi dây tự xoay và dẫn vào mạch máu não bị tổn thương.Đây là một thủ tục khó khăn cho các bác sĩ phẫu thuật và gây đau đớn cho bệnh nhân, đặc biệt có thể phát sinh biến chứng trong trường hợp dây có thể bị kẹt gây tổn thương thành mạch. Các nhà nghiên cứu đã phát triển một cách tiếp cận khác cho quy trình này - họ đã tạo ra một sợi chỉ - robot có thể thâm nhập qua các mạch của não.
Sắp có robot siêu nhỏ giúp chữa đột quỵ - Ảnh 1.
Sắp có robot siêu nhỏ giúp chữa đột quỵ - Ảnh 2.
Sợi dây robot này dày 0,5mm và dài chừng vài cm này di chuyển trong cơ thể bằng từ trường và được kiểm soát thông qua máy tính. Mặc dù chưa được thử nghiệm trên con người nhưng các nhà sáng chế đã chứng minh được những chức năng của nó trên một chướng ngại vật thu nhỏ cũng như trong một mô hình não bộ to bằng kích thước thật.Nhóm nhà khoa học tại Viện Công nghệ Massuchusetts (MIT) ở Boston, Mỹ chính là những người phát minh ra con robot nhỏ như sợi chỉ này. Họ hy vọng một ngày nào đó, thiết bị này có thể được dùng để điều trị cho những bệnh nhân bị chảy máu hoặc đông máu trong não cũng như đẩy nhanh quá trình điều trị bằng cách chuyển thuốc trực tiếp vào não bộ.Robot này làm từ hỗn hợp niken và titan, sau đó được phủ một lớp hydrogel bôi trơn giúp nó dễ dàng trượt qua các mạch kín mà không làm hỏng mô. Thiết bị này được điều khiển từ xa để có thể đi qua cấu trúc mê cung não và phá vỡ các cục máu đông, đồng thời bơm vào các loại thuốc thích hợp để cứu sống nạn nhân, các nhà khoa học cho biết.Các nhà phát triển, trong đó có Giáo sư Xuanhe Zhao của MIT, cho biết họ có thể đưa con robot này vào cơ thể bệnh nhân, sau đó điều khiển bằng nam châm hoặc thậm chí là động cơ của chính nó. Sợi dây robot cũng có thể đưa thuốc đến tận vùng não tổn thương hoặc gắn kèm tia laser để phá máu đông trong trường hợp bệnh nhân bị đột quỵ.
Sắp có robot siêu nhỏ giúp chữa đột quỵ - Ảnh 3.
Sắp có robot siêu nhỏ giúp chữa đột quỵ - Ảnh 4.
Hiện sợi chỉ - robot chưa sẵn sàng cho sử dụng lâm sàng, nhưng nhóm nghiên cứu đã thử nghiệm thành công trong một bản sao silicon của não. Giáo sư Xuanhe Zhao cho biết: Nếu bệnh nhân bị đột quỵ cấp tính được điều trị trong vòng 90 phút đầu tiên hoặc lâu hơn, thì tỷ lệ sống sót của bệnh nhân có thể tăng đáng kể, đồng thời tránh được nguy cơ tổn thương não vĩnh viễn.Trưởng nhóm nghiên cứu, nghiên cứu sinh Yoonho Kim, nói thêm: "Các nền tảng đang tồn tại hiện nay có thể áp dụng từ trường và thủ thuật soi huỳnh quang cùng lúc cho bệnh nhân, và bác sĩ có thể ở phòng khác, hoặc thậm chí ở một thành phố khác, điều khiển từ trường bằng cần điều khiển"Kyujin Cho, giáo sư kỹ thuật cơ khí tại Đại học Quốc gia Seoul, Hàn Quốc, đánh giá rằng một trong những thách thức trong phẫu thuật là khó điều hướng thiết bị qua các mạch máu phức tạp trong não với đường kính rất nhỏ, nơi ống thông không thể chạm tới và nghiên cứu này đã cho thấy tiềm năng để vượt qua thách thức cũng cho phép tiến hành các thủ tục phẫu thuật trong não mà không cần phẫu thuật mở.
Sắp có robot siêu nhỏ giúp chữa đột quỵ - Ảnh 5.
Cục máu đông ngăn cản dòng tuần hoàn trong não bộ là nguyên nhân dẫn đến khoảng 85% các vụ đột quỵ. Tại Anh mỗi năm có trên 100.000 người bị đột quỵ và đó là nguyên nhân gây tử vong thứ 4 ở nước này. Gần 1,2 triệu người Anh ngày nay từng sống sót trải qua một cơn đột quỵ nhưng nhiều người đã trở thành tàn phế.

(Theo MIT news)