Sắp có tiêu chí công nhận cá nhân, tổ chức đổi mới sáng tạo để được hưởng ưu đãi từ Nhà nước

Bộ Khoa học và Công nghệ đang xây dựng dự thảo Nghị định quy định chi tiết và hướng dẫn một số điều của Luật Khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo về đổi mới sáng tạo; khuyến khích hoạt động khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo trong doanh nghiệp; công nhận trung tâm đổi mới sáng tạo, hỗ trợ khởi nghiệp sáng tạo; công nhận cá nhân, doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo; hạ tầng, mạng lưới và hệ sinh tháikhởi nghiệp sáng tạo. 

Những năm qua, hệ thống đổi mới sáng tạo quốc gia và hệ sinh thái khởi nghiệp sáng tạo đã đạt nhiều kết quả tích cực, đóng góp quan trọng vào tăng trưởng kinh tế - xã hội. Nhiều trung tâm đổi mới sáng tạo, quỹ đầu tư, chương trình hỗ trợ khởi nghiệp được hình thành, kết nối nguồn lực trong và ngoài nước.

Tuy vậy, hoạt động này vẫn chưa phát huy hết tiềm năng. Nhiều chính sách còn dàn trải, thiếu đồng bộ; tiêu chí xác định và công nhận tổ chức, cá nhân, doanh nghiệp trong hệ sinh thái chưa rõ ràng; sự phối hợp giữa các cơ quan quản lý còn chồng chéo. Thực tiễn đặt ra yêu cầu cần có hành lang pháp lý minh bạch, thống nhất để thúc đẩy đổi mới sáng tạo trở thành động lực then chốt cho phát triển.

Dự thảo Nghị định tập trung hướng dẫn các quy định liên quan đến 5 nội dung.

Thứ nhất, định danh và phân loại các loại nhiệm vụ đổi mới sáng tạo, chương trình đổi mới sáng tạo, hoạt động đổi mới sáng tạo trong doanh nghiệp

Thứ hai, khuyến khích và thúc đẩy hoạt động đổi mới sáng tạo trong doanh nghiệp

Thứ ba, quy định tiêu chí xác định, công nhận tổ chức, cá nhân đổi mới sáng tạo, hỗ trợ đổi mới sáng tạo, khởi nghiệp sáng tạo, trung tâm đổi mới sáng tạo, trung tâm hỗ trợ khởi nghiệp sáng tạo, chứng nhận doanh nghiệp khoa học và công nghệ

Thứ tư, phát triển hệ thống đổi mới sáng tạo, hệ sinh thái khởi nghiệp sáng tạo, thúc đẩy văn hóa đổi mới sáng tạo, khởi nghiệp sáng tạo; hoàn thiện hạ tầng, mạng lưới. 

Thứ năm, phân công trách nhiệm quản lý nhà nước rõ ràng về đổi mới sáng tạo, khởi nghiệp sáng tạo.

Một điểm nhấn quan trọng là việc cụ thể hóa quy định về công nhận tổ chức, cá nhân đổi mới sáng tạo và hỗ trợ khởi nghiệp. Dự thảo Nghị định đưa ra nguyên tắc, thủ tục, thẩm quyền công nhận; quy định về hội đồng tư vấn thẩm định hồ sơ; cơ chế cấp, gia hạn, cấp lại và hủy bỏ giấy công nhận.

Việc công nhận không chỉ giúp minh bạch hóa, chuẩn hóa các chủ thể trong hệ sinh thái, mà còn là cơ sở để các cá nhân, doanh nghiệp được hưởng ưu đãi, hỗ trợ từ Nhà nước, từ đó khuyến khích sự tham gia sâu rộng hơn.

Một trong những trọng tâm khác của Nghị định là hoàn thiện quy định về doanh nghiệp khoa học và công nghệ. Sau nhiều năm triển khai Nghị định 13/2019/NĐ-CP, thực tiễn cho thấy còn nhiều bất cập.

Như tiêu chí công nhận còn hạn hẹp, chủ yếu dựa vào doanh thu từ sản phẩm khoa học và công nghệ, chưa phản ánh năng lực nghiên cứu và phát triển (R&D) và đổi mới sáng tạo. Cơ chế báo cáo chưa hiệu quả, thiếu công cụ kiểm tra, giám sát hoạt động doanh nghiệp.Chính sách ưu đãi tín dụng, miễn giảm tiền thuê đất, hỗ trợ đầu tư… còn rời rạc, thiếu hướng dẫn cụ thể, khiến doanh nghiệp khó tiếp cận.

Dự thảo Nghị định mới sẽ thể chế hóa đầy đủ các quy định của Luật 2025, tạo hành lang pháp lý đồng bộ, minh bạch, hướng tới:

Một là, đơn giản hóa thủ tục, chuyển mạnh từ tiền kiểm sang hậu kiểm, áp dụng công nghệ số trong quản lý.

Hai là, phân cấp cho địa phương. UBND cấp tỉnh được trao quyền tiếp nhận, thẩm định và cấp Giấy chứng nhận doanh nghiệp khoa học và công nghệ.

Ba là, bổ sung tiêu chí công nhận mới. Ngoài doanh thu, còn xem xét quy mô, năng lực nghiên cứu, đổi mới sáng tạo.

Bốn là, tổng hợp chính sách ưu đãi hỗ trợ. Quy định rõ điều kiện, thủ tục tiếp cận ưu đãi về thuế, đất đai, tín dụng, đào tạo nhân lực.

Qua đó, chính sách mới không chỉ tăng số lượng mà còn nâng cao chất lượng doanh nghiệp khoa học công nghệ, giúp hình thành lực lượng doanh nghiệp dẫn dắt đổi mới sáng tạo quốc gia.Xuất bản