Ngày 14/5/2025, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính chủ trì làm việc với các bộ, ngành, cơ quan Trung ương để đánh giá về công tác chống buôn lậu, gian lận thương mại, hàng giả những tháng đầu năm 2025 và phương hướng, nhiệm vụ thời gian tới.

Số liệu đưa ra cho thấy những tháng đầu năm 2025, các đơn vị, địa phương đã tăng cường đấu tranh chống buôn lậu, gian lận thương mại, hàng giả, bắt giữ, xử lý hơn 34.000 vụ việc vi phạm. Trong đó, có hơn 8.200 vụ buôn bán, vận chuyển hàng cấm, hàng lậu; hơn 25.100 vụ gian lận thương mại, gian lận về thuế; hơn 1.100 vụ hàng giả, vi phạm sử hữu trí tuệ; thu nộp ngân sách Nhà nước hơn 4.897 tỷ đồng; khởi tố hình sự gần 1.400 vụ, hơn 2.100 đối tượng.

Tình trạng hàng nhập lậu, vận chuyển trái phép hàng hóa qua biên giới vẫn diễn biến phức tạp. Trong nội địa, tình trạng sản xuất, buôn bán hàng giả, hàng kém chất lượng, hàng không rõ nguồn gốc, xuất xứ, hàng xâm phạm sở hữu trí tuệ vẫn hoạt động công khai ở nhiều nơi, gia tăng trên môi trường thương mại điện tử với quy mô lớn, thời gian dài. Tình trạng mua bán trái phép hóa đơn, gian lận thuế và lợi dụng điều kiện thuận lợi, thông thoáng trong chính sách nhập khẩu để buôn lậu, gian lận thương mại chưa được phát hiện, xử lý kịp thời...

LẬP TỔ CÔNG TÁC ĐẶC BIỆT, MỞ ĐỢT TẤN CÔNG CAO ĐIỂM 

Tại cuộc họp, Thủ tướng Phạm Minh Chính đánh giá thời gian qua, các cơ quan chức năng đã có nhiều nỗ lực, chỉ đạo công tác đấu tranh chống buôn lậu, gian lận thương mại, hàng giả, vi phạm sở hữu trí tuệ, xuất xứ hàng hóa.

Tuy nhiên, tình trạng buôn lậu, gian lận thương mại, hàng giả, vi phạm sở hữu trí tuệ, xuất xứ hàng hóa vẫn diễn biến phức tạp, trên phạm vi rộng, ảnh hưởng lớn tới sự phát triển kinh tế - xã hội, sức khỏe, người dân và uy tín, thương hiệu đất nước, ảnh hưởng tới lòng tin, gây hoang mang lo lắng trong nhân dân.

Thủ tướng thẳng thắn cho rằng nguyên nhân là sự lãnh đạo, chỉ đạo, công tác tham mưu của một số bộ ngành, địa phương chưa thực sự sâu sát, quyết liệt, cụ thể, kịp thời, hiệu quả và chưa bám vào những nội dung, vấn đề diễn biến phức tạp, những vấn đề mới xuất hiện.

Bên cạnh đó là sự buông lỏng quản lý của một số cơ quan. Một số quy định còn lạc hậu, chưa kịp thời sửa đổi, bổ sung đáp ứng tình hình. Công tác tổ chức thực hiện còn hạn chế, chức năng, nhiệm vụ còn chồng chéo, bỏ sót; chưa huy động sức mạnh của toàn dân.

Mặt khác, việc xử lý sai phạm chưa kịp thời, triệt để; phối hợp giữa các cơ quan có lúc chưa chặt chẽ; hoạt động thương mại điện tử phát triển nhanh nhưng sự quản lý chưa theo kịp tình hình… Một số cá nhân tham gia công tác phòng chống lại có vi phạm, như lực lượng chức năng vừa khởi tố, bắt tạm giam nguyên Cục trưởng Cục An toàn thực phẩm (Bộ Y tế)…

Thủ tướng nhấn mạnh: "Thời gian tới, tình hình còn diễn biến phức tạp và có thể diễn biến phức tạp hơn, do đó, việc đấu tranh, ngăn chặn, đẩy lùi và tiến tới chấm dứt tình trạng buôn lậu, gian lận thương mại, sản xuất, lưu thông hàng giả, hàng nhái... là công việc quan trọng đòi hỏi cả hệ thống chính trị, cấp ủy, chính quyền phải vào cuộc. Đây là nhiệm vụ mang tính lâu dài, phải làm thường xuyên, toàn diện, không ngừng nghỉ".

Theo Thủ tướng, việc bảo vệ sức khỏe, quyền và lợi ích hợp pháp của nhân dân, người tiêu dùng phải được đặt lên trên hết, trước hết. Vì vậy, phải tạo chuyển biến đột phá trong phòng chống buôn lậu, gian lận thương mại...

Đặc biệt, Thủ tướng yêu cầu trước hết mở đợt tấn công cao điểm đấu tranh, truy quét, ngăn chặn, đẩy lùi buôn lậu, gian lận thương mại, sản xuất, lưu thông hàng giả, hàng nhái.

Thủ tướng chỉ đạo thành lập tổ công tác đặc biệt do Phó Thủ tướng Bùi Thanh Sơn làm Tổ trưởng, các địa phương thành lập tổ công tác do chủ tịch UBND làm tổ trưởng, có sự tham gia của đại diện các ngành để triển khai đợt cao điểm trong thời gian từ ngày 15/5-15/6, sau đó sẽ tiến hành sơ kết.

 BỘ NGÀNH CẦN THỰC HIỆN NGHIÊM CHỈ ĐẠO

Giao nhiệm vụ cho các bộ, ngành, Thủ tướng chỉ đạo Bộ Nội vụ rà soát lại chức năng, nhiệm vụ của các bộ, ngành, không để khoảng trống pháp lý, không vì sắp xếp tổ chức, bộ máy, địa giới hành chính mà buông lỏng quản lý.

Bộ Công an chỉ đạo các lực lượng nghiệp vụ, công an các địa phương xác lập các chuyên án, xử lý nghiêm các đối tượng vi phạm; phối hợp với các cơ quan tố tụng đẩy nhanh tiến độ điều tra, truy tố, xét xử các vụ án, kịp thời công khai kết quả trên các phương tiện thông tin đại chúng để răn đe, phòng ngừa… 

Bộ Công Thương phối hợp với UBND các tỉnh, thành phố chỉ đạo lực lượng quản lý thị trường xử lý các vụ việc vi phạm; hoàn thiện chính sách thương mại điện tử. Chủ trì, phối hợp với các cơ quan liên quan rà soát các văn bản quy phạm pháp luật, thuộc thẩm quyền của bộ, ngành thì ban hành, sửa đổi các thông tư; nếu thuộc thẩm quyền của Chính phủ thì trình sửa đổi, bổ sung các nghị định, nghị quyết; xây dựng, sửa đổi các luật liên quan trình Quốc hội theo hình thức rút gọn trong thời gian sớm nhất.

Bộ Công Thương lãnh đạo, chỉ đạo lực lượng quản lý thị trường chịu trách nhiệm chính, chủ trì, phối hợp với các cơ quan kiểm tra việc chấp hành pháp luật của các tổ chức, cá nhân trong sản xuất, kinh doanh hàng hoá, dịch vụ thương mại. Các cơ quan kiểm tra chuyên ngành thuộc các bộ, ngành, địa phương chịu trách nhiệm cấp phép, quản lý theo lĩnh vực, địa bàn, đặc biệt chú ý các mặt hàng như thuốc chữa bệnh, sữa, lương thực, thực phẩm...

Cùng với đó, quy định nhiệm vụ cụ thể nhiệm vụ của UBND cấp xã trong việc phối hợp với các sở, ngành, đơn vị quản lý kiểm tra, giám sát các cơ sở sản xuất trên địa bàn. Kiện toàn lực lượng quản lý thị trường ở địa phương. 

Bộ Y tế khẩn trương thực hiện các công việc, đặc biệt kiểm soát không để thuốc giả, thuốc nhập lậu không rõ nguồn gốc, xuất xứ vào Việt Nam.

Bộ Y tế, Bộ Nông nghiệp và Môi trường, Bộ Công Thương phối hợp các cơ quan liên quan tăng cường hậu kiểm, xử lý nghiêm các vi phạm, nhất là đối với thực phẩm giả, thuốc chữa bệnh giả không rõ nguồn gốc. Hoàn thiện các quy định về hậu kiểm, cấp phép hàng hoá, tinh thần là kiểm soát được nhưng phải bảo đảm thông thoáng. Xây dựng Luật An toàn thực phẩm, sửa đổi các nghị định, thông tư hướng dẫn đã lạc hậu, tăng cường chế tài xử lý.

Bộ Nông nghiệp và Môi trường tăng cường kiểm tra, giám sát, xử lý nghiêm vi phạm đối với lâm sản, thuỷ sản, giống cây trồng vật nuôi, phân bón, thuốc bảo vệ thực vật; tăng cường kiểm soát việc sử dụng chất kích thích, hoá chất.

Bộ Văn hoá, Thể thao và Du lịch nghiên cứu bổ sung chế tài xử lý những người lợi dụng uy tín để quảng cáo sai sự thật, nhất là trên môi trường mạng; cùng các cơ quan liên quan ngăn chặn những quảng cáo sai sự thật kiểu "thuốc chữa bách bệnh".

Bộ Tư pháp phối hợp các bộ, ngành thúc đẩy, bổ sung, hoàn thiện thể chế để quản lý, thúc đẩy phát triển sản xuất, kinh doanh...

Thủ tướng cũng yêu cầu cần phát động phong trào thi đua đấu tranh chống buôn lậu, gian lận thương mại, sản xuất, lưu thông hàng giả, hàng nhái, vi phạm bản quyền, sở hữu trí tuệ.

Đồng thời Thủ tướng lưu ý, các cơ quan cần có quyết tâm cao, nỗ lực lớn, hành động quyết liệt, hiệu quả, có trọng tâm, trọng điểm, phân công 6 rõ: "Rõ người, rõ việc, rõ thời gian, rõ trách nhiệm, rõ thẩm quyền, rõ sản phẩm" trong công tác này.