Hầu hết các kết quả điều tra dư luận sau màn "đấu khẩu" tay đôi đầu tiên của mùa bầu cử Mỹ đều cho thấy, ứng cử viên của đảng Cộng hòa Mitt Romney đã giành thắng lợi trước đương kim Tổng thống Barack Obama.

Theo khảo sát nhanh của kênh truyền hình Mỹ CNN, có tới 67% số người trả lời phỏng vấn đã chứng kiến trực tiếp cuộc tranh luận tỏ ra hứng thú với phần trình bày của ông Romney, trong khi tỷ lệ dành cho đương kim tổng thống chỉ là 33%. Về nhận định ai sẽ là nhà lãnh đạo quyết đoán hơn, tỷ lệ ủng hộ dành cho Romney là 58%, Obama là 37%.

Đánh giá về khả năng thể hiện của các ứng cử viên, 82% ý kiến cho rằng ông Romney thể hiện tốt hơn khả năng, 10% cho rằng ông thể hiện kém hơn và 7% cho rằng thể hiện đúng phong độ. Trong khi đó, với ông Obama, 21% ý kiến cho rằng ông thể hiện tốt hơn khả năng, 61% nói rằng ông thể hiện kém hơn và 16% nói rằng đúng phong độ.

Người phụ trách bộ phận thăm dò dư luận của CNN, Keating Holland cho biết, “chưa có ứng viên tổng thống nào đạt tới mốc 60% kể từ cuộc thăm dò lần đầu được tiến hành năm 1984”. Tuy nhiên, Holland cũng nhắc nhở, cuộc thăm dò này không thể phản ánh quan điểm của mọi người Mỹ. Đây chỉ là quan điểm của những ai theo dõi cuộc tranh luận.

Một cuộc điều tra dư luận khác của đài CBS cũng cho thấy, 46% số người trả lời phỏng vấn có quan điểm rằng ứng cử viên của đảng Cộng hòa Mitt Romney đã thể hiện thuyết phục hơn so với đương kim tổng thống trong cuộc tranh luận đầu tiên được phát sóng trực tiếp trên truyền hình, trong khi chỉ có 22% ý kiến tỏ ra bênh vực ông Barack Obama.

Chiến thắng của ông Romney được xem là điều khá bất ngờ, bởi các cuộc thăm dò trước đó đều cho thấy ông Obama đang nhận được nhiều sự ủng hộ của cử tri hơn là đối thủ Romney, với chênh lệch trung bình là 50% và 47%. Thậm chí có thời điểm, tỷ lệ ủng hộ ông Romney còn thấp hơn do ông "vạ miệng" tự nhận là nạn nhân được quyền nhận trợ cấp.

Tuy nhiên, trên thực tế, ngay từ đầu mùa bầu cử tổng thống Mỹ, nhiều ý kiến đã cho rằng, kinh tế sẽ là vũ khí chiến lược quan trọng của ứng cử viên tổng thống đảng Cộng hòa trong cuộc chiến trước đối thủ đảng Dân chủ. Và rõ ràng là trong cuộc tranh luận đầu tiên hôm 4/10, ông Mitt Romney đã sử dụng vũ khí này một cách triệt để và gặt hái thành công.

Trong vòng 90 phút tranh luận, ông Romney đã tấn công dồn dập đối thủ về các chính sách kinh tế trong thời gian 4 năm cầm quyền, nhằm khiến cử tọa thấy rõ khả năng lãnh đạo kinh tế của đối thủ thất bại thảm hại. Ông đã liệt kê hàng loạt các vấn đề bất ổn như giá lương thực, xăng dầu tăng, tăng trưởng kinh tế chậm kỷ lục, 23 triệu người thất nghiệp.

“Nếu Tổng thống tái đắc cử, bạn sẽ thấy tầng lớp trung lưu phải siết chặt chi tiêu, rồi sau đó sẽ là thất nghiệp triền miên, như các bạn thấy tỷ lệ thất nghiệp cao trên 8% kéo dài trong suốt 43 tháng qua”, ông Romney cảnh báo cử tri. Và ứng cử viên Romney nhận định, các chính sách của tổng thống không khác và cũng không nổi trội so với 4 năm trước.

Nói về các chủ trương, chính sách của mình, ứng cử viên đảng Cộng hòa khẳng định sẽ tạo hàng triệu việc làm với những cải cách khi đắc cử. Ông cũng cho biết mục tiêu giảm thuế của mình sẽ “không khiến ngân sách thâm hụt nhiều hơn”, mà chỉ nhằm giảm bớt gánh nặng cho giới trung lưu và rằng ông Obama đã hiểu sai kế hoạch chính sách thuế của mình.

Trong khi đó, mặc dù khá bình tĩnh đối đáp lại các câu hỏi vặn, đá xoáy của đối thủ, song nhìn chung đương kim Tổng thống Obama có phần lúng túng hơn hẳn. Theo giới quan sát, ứng viên đảng Dân chủ có lúc tỏ ra bực bội, căng thẳng, thậm chí còn vu vơ nhìn xuống đất và máy quay, yêu cầu người dẫn chương trình cho thêm thời gian để tiếp tục tranh luận.

Giới quan sát ngạc nhiên khi thấy ông Obama bỏ qua nhiều cơ hội đáp trả. Trên tờ New York Times, nhà kinh tế Paul Krugman, người ủng hộ ông Obama, cũng phải thừa nhận ông Obama đã quá kém trong cuộc tranh luận, còn ông Romney lại xuất sắc. Giáo sư chính trị Paul Sracic thuộc trường Đại học Youngstown nhận xét ông Romney đã chiến thắng rõ.

Tờ Los Angeles Times cũng đưa ra đánh giá rằng, ứng cử viên đảng Cộng hòa Mitt Romney đã đưa ra được những câu trả lời “sắc sảo hơn” so với đối thủ. Ông Romney đã tập trung khoét sâu vào yếu điểm của ông Obama. Còn theo hãng tin AFP, Romney liên tục công kích đối thủ, khiến ông Obama một số thời điểm lâm vào tình thế lo lắng, bị kích động.

Hãng tin AFP nhận định, đương kim tổng thống cũng đã có những phản công nhất định khi đối thủ Mitt Romney không đưa ra được những chi tiết cụ thể về sự mâu thuẫn trong chính sách thuế và hệ thống chăm sóc sức khỏe của ông, tuy nhiên, Tổng thống "lắp bắp" trong đa số câu trả lời, còn đại diện đảng Cộng hòa luôn trả lời rõ ràng, mạch lạc các câu hỏi.

Tương tự, hãng thông tấn AP đánh giá rằng, ông Barack Obama giữ được tác phong chuyên nghiệp, trong khi đối thủ Mitt Romney có thái độ tự tin đặc biệt, thoải mái và quyết tâm hơn. Một số nhà chiến lược của đảng Dân chủ đã phải thừa nhận rằng, ứng viên tổng thống của đảng này đã không đạt được phong độ tốt nhất, bỏ phí nhiều cơ hội tấn công.

Điều này cũng thể hiện rõ trong kết quả thăm dò của CNN, 55% ý kiến cho rằng ông Romney sẽ điều hành nền kinh tế tốt hơn, trong khi tỷ lệ này với ông Obama là 43%. Trong vấn đề thuế, ông Romney được đánh giá ở mức 53% so với 44% của ông Obama. 57% ý kiến cho rằng ông Romney có thể xử lý thâm hụt ngân sách tốt hơn, so với 41% ủng hộ ông Obama.

Nhiều chuyên gia phân tích dự đoán rằng, tỷ lệ ủng hộ dành cho ông Romney sẽ tăng 1-2 điểm phần trăm sau cuộc tranh luận trên. Tuy nhiên, trước mắt hai đối thủ còn "mặt đối mặt" trong hai cuộc tranh luận nữa và ông Obama đang dẫn trước ở hai bang bầu cử sớm là Ohio và Wisconsin, nên việc ai giành phần thắng trong cuộc bầu cử 6/11 vẫn khó đoán.