Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà nhấn mạnh điều này trong buổi làm việc với các bộ, ngành để cho ý kiến đối với những nội dung quan trọng trong dự thảo Quyết định của Thủ tướng Chính phủ về các tiêu chí môi trường; xác nhận đối với dự án được cấp tín dụng xanh, phát hành trái phiếu xanh, diễn ra ngày 14/4/2025.

Theo Bộ Nông nghiệp và Môi trường, việc ban hành Quyết định nhằm quy định các tiêu chí của môi trường làm căn cứ thực hiện chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước về phát triển tín dụng xanh, trái phiếu xanh và quy định pháp luật về tín dụng xanh, trái phiếu xanh; việc xác nhận dự án đầu tư đáp ứng tiêu chí môi trường để được hưởng chính sách ưu đãi, hỗ trợ của Nhà nước về tín dụng xanh, trái phiếu xanh.

TIÊU CHÍ ĐỂ XÁC NHẬN MỘT DỰ ÁN ĐẦU TƯ LÀ DỰ ÁN XANH, TIẾP CẬN TÍN DỤNG XANH

Dự thảo quyết định đề xuất đối tượng áp dụng là các chủ dự án đầu tư có nhu cầu được cấp tín dụng xanh; chủ thể phát hành trái phiếu xanh; tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài tại Việt Nam; cơ quan quản lý nhà nước về trái phiếu; các tổ chức, cá nhân khác có liên quan.

Các tiêu chí môi trường trong dự thảo Quyết định được xây dựng dựa trên các văn bản quy phạm pháp luật, quy chuẩn, tiêu chuẩn kỹ thuật và tài liệu được cơ quan có thẩm quyền ban hành.

Dự kiến sẽ có 45 loại hình dự án đầu tư thuộc 7 lĩnh vực được xác nhận đáp ứng tiêu chí môi trường để cấp tín dụng xanh, phát hành trái phiếu xanh. Cụ thể ở lĩnh vực năng lượng (10 loại hình dự án); giao thông vận tải (3 loại hình dự án); xây dựng (2 loại hình dự án); tài nguyên nước (3 loại hình dự án); nông nghiệp, lâm nghiệp, thủy sản và bảo tồn đa dạng sinh học (12 loại hình dự án); công nghiệp chế biến, chế tạo (6 loại hình dự án); dịch vụ môi trường (9 loại hình dự án).

Việc xác nhận dự án đầu tư đáp ứng tiêu chí môi trường được cấp tín dụng xanh, trái phiếu xanh sẽ được thực hiện thông qua thỏa thuận giữa chủ dự án đầu tư, chủ thể phát hành trái phiếu với tổ chức xác nhận độc lập đáp ứng yêu cầu theo trình tự, thủ tục, thời hạn cụ thể.

Bên cạnh đó, Quyết định cũng quy định trách nhiệm của tổ chức xác nhận độc lập và chủ dự án đầu tư được cấp tín dụng xanh, chủ thể phát hành trái phiếu xanh; hoạt động thanh tra, kiểm tra, giám sát và xử lý vi phạm; các điều kiện về ngành, nghề kinh doanh của tổ chức xác nhận độc lập.

Theo Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường Đỗ Đức Duy, Quyết định của Thủ tướng nhằm cụ thể hóa quy định trong Luật Bảo vệ môi trường về tín dụng xanh, trái phiếu xanh đối với các dự án trong lĩnh vực bảo vệ môi trường, lợi ích về môi trường; đồng thời bổ sung tiêu chí đối với các dự án sản xuất xanh theo yêu cầu của các thị trường xuất khẩu.

Sản phẩm cuối cùng của quyết định là ban hành tiêu chí để xác nhận một dự án đầu tư là dự án xanh; quy trình thẩm định, đánh giá và cấp giấy xác nhận dự án xanh để chủ dự án đầu tư có thể sử dụng để tiếp cận tín dụng xanh, phát hành trái phiếu xanh. Các tiêu chí môi trường trong dự thảo Quyết định được tham khảo tiêu chí, tiêu chuẩn xanh đang được một số tổ chức tín dụng trong nước, quốc tế áp dụng để cấp tín dụng xanh.

Liên quan đến quy định về tổ chức xác nhận dự án đáp ứng các tiêu chí môi trường, Bộ Nông nghiệp và Môi trường đề xuất theo thông lệ quốc tế là các tổ chức xác nhận độc lập hoạt động trong lĩnh vực dịch vụ chứng nhận sự phù hợp, kiểm toán để thực hiện đánh giá và cấp giấy xác nhận dự án xanh.

Việc được cấp giấy xác nhận được coi là một điều kiện, căn cứ để chủ dự án đầu tư sử dụng được hưởng chính sách ưu đãi của Nhà nước về tín dụng xanh, trái phiếu xanh (nếu có) hoặc để các tổ chức tín dụng xem xét cấp tín dụng xanh, bảo lãnh phát hành trái phiếu xanh; hoặc tăng khả năng tiếp cận các thị trường xuất khẩu có tiêu chí về môi trường, tiêu chí xanh.

CẦN MỞ RỘNG PHẠM VI, ĐỐI TƯỢNG, QUY ĐỊNH MỞ XÁC NHẬN DỰ ÁN XANH ĐƯỢC HƯỞNG ƯU ĐÃI TÍN DỤNG XANH

Phát biểu chỉ đạo tại buổi làm việc, Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà nhấn mạnh việc ban hành Quyết định của Thủ tướng Chính phủ về phủ về các tiêu chí môi trường; xác nhận đối với dự án được cấp tín dụng xanh, phát hành trái phiếu xanh… không chỉ thực hiện xử lý ô nhiễm môi trường mà còn chuyển đổi xanh, chuyển đổi sang kinh tế tuần hoàn trong nước; tăng khả năng cạnh tranh, hòa nhập của hàng hóa Việt Nam trên thị trường quốc tế; góp phần ngăn chặn những dự án không thân thiện môi trường.

Theo Phó Thủ tướng, phạm vi điều chỉnh, đối tượng áp dụng trong Quyết định cần mở rộng, bổ sung đối với dự án đang hoạt động thực hiện cải thiện, chuyển đổi sang công nghệ xanh hơn, sạch hơn.

Các quy định trong Quyết định cần xem xét cả cách tiếp cận từ trên xuống, kinh nghiệm từ dưới lên, hài hòa với quy chuẩn, tiêu chuẩn quốc tế, bảo đảm khả năng cạnh tranh, tham gia của hàng hóa Việt Nam trên thị trường thế giới. Chúng ta cần xác định những lĩnh vực kinh tế cần quan tâm, những tiêu chí môi trường trọng tâm, cách thức xác nhận đơn giản, rõ ràng, đo đếm được khi thẩm định, chứng nhận.

Cơ quan, tổ chức Nhà nước thẩm định báo cáo đánh giá tác động môi trường có thể thực hiện xác nhận dự án đáp ứng tiêu chí môi trường được cấp tín dụng xanh, phát hành trái phiếu xanh nếu chủ đầu tư có yêu cầu với quy chuẩn, tiêu chuẩn kỹ thuật cao hơn mức hiện hành. Văn bản xác nhận có thể được coi như như là một điều kiện, căn cứ xem xét để ưu tiên thu hút đầu tư.

Các yêu cầu, tiêu chí kỹ thuật cần tham khảo các tiêu chuẩn, quy chuẩn tại những quốc gia, thị trường xuất khẩu lớn của hàng hóa Việt Nam hoặc có trình độ phát triển cao hơn.

Phó Thủ tướng yêu cầu Bộ Nông nghiệp và Môi trường phối hợp với các bộ, ngành rà soát, lựa chọn các lĩnh vực, loại hình dự án nhằm tránh trùng lặp, cụ thể hóa sự phân nhóm, phân ngành của các lĩnh vực; quy định rõ quy trình, nội dung xác nhận để rõ trách nhiệm của cơ quan xác nhận độc lập; xây dựng cơ sở dữ liệu về những dự án xanh được xác nhận và công bố công khai, thực hiện cập nhật, kết nối, liên thông.

Phó Thủ tướng lưu ý cần thiết kế, quy định mở về xác nhận dự án xanh được hưởng các chính sách, ưu đãi về tín dụng xanh, phát hành trái phiếu xanh đối với những lĩnh vực, loại hình dự án mới trong tương lai, không giới hạn những gì đã có, đang có, mà cần học hỏi những kinh nghiệm tốt.