Lập trường chuyển sang mềm mỏng của Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (FED) và những dữ liệu kinh tế xấu gần đây của nước này đã khiến một phần chủ chốt của đường cong lợi suất trái phiếu kho bạc Mỹ rơi vào trạng thái đảo ngược, tới gần mức độ mà trước đây từng khiến FED phải hạ lãi suất - hãng tin Reuters cho hay.

Hôm thứ Tư tuần trước, FED đột ngột phát tín hiệu chấm dứt chu kỳ thắt chặt chính sách tiền tệ đã kéo dài 3 năm, bằng cách dự báo sẽ không có lần nâng lãi suất nào trong năm nay, trong bối cảnh kinh tế Mỹ có nhiều dấu hiệu giảm tốc. Chương trình thắt chặt định lượng (QT) cũng sẽ được FED dừng lại vào tháng 9.

Thị trường bi quan

Tuy nhiên, thay vì củng cổ niềm tin cho nhà đầu tư, "động thái và thông điệp của FED đã khiến thị trường trở nên bi quan hơn bao giờ hết về triển vọng kinh tế Mỹ", theo ông Win Thin, trưởng bộ phận chiến lược tiền tệ toàn cầu của Brown Brothers Harriman ở New York, phát biểu.

Đường cong lợi suất giữa trái phiếu kho bạc Mỹ kỳ hạn 2 năm và 5 năm đã đảo ngược nhiều hơn so với trước đó, và hiện mức độ đảo ngược đang tiến gần tới mức mà trước đây đã khiến FED phải hạ lãi suất.

Cùng với đó, vào hôm thứ Sáu tuần trước, đường cong lợi suất giữa hối phiếu kho bạc Mỹ kỳ hạn 3 tháng và trái phiếu kỳ hạn 10 năm đã đảo ngược lần đầu tiên trong vòng hơn 1 thập kỷ, làm dấy lên cảnh báo rằng nếu tình trạng này duy trì, thì đó sẽ là một dấu hiệu cho thấy suy thoái kinh tế Mỹ có thể xảy ra sau 1-2 năm nữa.

Theo chiến lược gia Tom Fitzpatrick thuộc Citigroup, mức độ đảo ngược giữa trái phiếu kỳ hạn 2 năm và 5 năm vượt quá 12 điểm cơ bản là ngưỡng khiến FED phải hạ lãi suất trước đây. Hiện tại, mức đảo ngược là 6 điểm, từ chỗ có lúc chạm 9 điểm cơ bản vào hôm thứ Sáu tuần trước.

Duy chỉ có một trường hợp ngoại lệ vào năm 2006, khi FED đợi 10 tháng sau khi xảy ra tình trạng đảo ngược lợi suất 19 điểm cơ bản mới hạ lãi suất. Những gì xảy ra sau đó là cuộc khủng hoảng tài chính 2007-2009, kéo theo lãi suất giảm về gần 0 và nhiều năm nới lỏng định lượng (QE).

Trước đây, đảo ngược đường cong lợi suất và việc giảm lãi suất sau đó thường xảy ra trong bối cảnh của những sự kiện bất lợi lớn, bao gồm cuộc khủng hoảng tiết kiệm và cho vay năm 1989, bong bóng dotcom nổ trên thị trường chứng khoán Mỹ vào năm 2000, và sự lao dốc của thị trường bất động sản Mỹ hồi năm 2006.

Tình hình kinh tế Mỹ hiện nay chưa đến mức nghiêm trọng như những cuộc khủng hoảng đó, nhưng căng thẳng thương mại với Trung Quốc và những bất ổn xung quanh việc Anh rời khỏi Liên minh châu Âu (EU) đang là hai trong số những rủi ro đe dọa nền kinh tế lớn nhất thế giới.

Nếu mức độ đảo ngược đường cong lợi suất lên đến 12 điểm cơ bản, "tôi cho rằng điều đó chắc chắn phải có một nguyên do nào đó, bởi một mức độ lo ngại hay những sự kiện nào đó", ông Fitzpatrick nói.

FED hạ lãi suất trong năm nay?

Một bức tranh xấu đi của thị trường việc làm cũng có thể buộc FED phải hành động. Trước đây, sự gia tăng của tỷ lệ thất nghiệp đã diễn ra trước khi đường cong lợi suất đảo ngược và lãi suất được cắt giảm, vị chuyên gia nói thêm.

Nếu lợi suất trái phiếu kho bạc Mỹ kỳ hạn dài tiếp tục giảm, FED có thể sẽ phải cắt giảm lãi suất như một biện pháp đón đầu để chuẩn bị trước cho tình trạng suy thoái. Cách làm này đã từng phát huy hiệu quả trước đây. Các đợt cắt giảm lãi suất vào năm 1995 và 1996 đã giúp Mỹ đẩy lùi suy thoái cho tới tận năm 2001.

Trong 3 lần suy thoái gần đây nhất của kinh tế Mỹ, FED đều cắt giảm lãi suất vào thời điểm trung bình khoảng 8 tháng sau khi lợi suất hối phiếu 3 tháng và trái phiếu 10 năm bắt đầu đảo ngược - chiến lược gia Matthew Hornbach của Morgan Stanley nhấn mạnh.

Điều này đồng nghĩa với việc FED có thể hạ lãi suất vào tháng 12 năm nay, ông Hornbach nói.

Chiến lược gia về lãi suất John Herrmann của MUFG Securities Americas tin rằng FED sẽ cần phải có một đợt hạ lãi suất vào tháng 9. Theo ông Herrman, FED đã sai lầm khi nâng lãi suất vào tháng 12 năm ngoái, xét đến triển vọng kinh tế yếu đi.

Các nhà giao dịch trên thị trường lãi suất tương lai ở Mỹ đang đặt cược khả năng 60% FED có một đợt hạ lãi suất trong thời gian từ nay đến tháng 12, theo công cụ FEDWatch của CME Group.