Phương án sắp xếp đơn vị sự nghiệp công lập theo mô hình chính quyền 2 cấp

Đại diện Bộ Nội vụ thông tin về định hướng sắp xếp đơn vị sự nghiệp công lập theo mô hình chính quyền địa phương 2 cấp.

Ông Vũ Hải Nam, Vụ trưởng Vụ Tổ chức - Biên chế (Bộ Nội vụ), cho biết bên cạnh các văn bản chỉ đạo của Đảng, Kết luận của Bộ Chính trị, Ban Bí thư, thì Ban Chỉ đạo sắp xếp đơn vị hành chính các cấp và xây dựng mô hình tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp đã có nhiều văn bản hướng dẫn cụ thể, chi tiết để địa phương có căn cứ thực hiện.

Cụ thể, tại Văn bản số 68/CV-BCĐ ngày 28/5/2025 của Ban Chỉ đạo về định hướng sắp xếp đơn vị sự nghiệp công lập ở địa phương khi thực hiện mô hình tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp.

Theo đó, đối với đơn vị sự nghiệp công lập thuộc lĩnh vực Giáo dục và Y tế, trước mắt giữ ổn định tại địa phương, chỉ sắp xếp khi thực sự cần thiết và không làm ảnh hưởng đến hoạt động phục vụ nhu cầu thiết yếu của người dân trên địa bàn.

Duy trì các cơ sở giáo dục; đối với trung tâm y tế huyện chuyển về Sở Y tế quản lý; duy trì các Trạm y tế xã thuộc Trung tâm y tế hiện nay, hoặc sắp xếp các Trạm y yế tại cấp xã cũ thành 1 trạm y tế tại cấp xã mới và các điểm y tế tại các xã cũ để phục vụ người dân.

Đối với đơn vị sự nghiệp công lập thuộc lĩnh vực Nông nghiệp và Môi trường; Khoa học và Công nghệ, sự nghiệp kinh tế khác, sắp xếp thu gọn đầu mối, giao cấp tỉnh quản lý và có hệ thống mạng lưới cung cứng dịch vụ sự nghiệp công theo khu vực liên xã, phù hợp điều kiện đặc điểm từng địa bàn.

Đối với các đơn vị sự nghiệp công lập thuộc lĩnh vực quản lý dự án, phát triển quỹ đất, giải phóng mặt bằng, quản lý chợ, bến xe, Bộ Nội vụ đề nghị các địa phương căn cứ điều kiện, đặc điểm và khả năng bảo đảm tự cân đối nguồn thu của các hoạt động cung ứng dịch vụ sự nghiệp công để thành lập đơn vị sự nghiệp công lập ở cấp tỉnh (có cơ sở liên xã) hoặc cấp xã.

Việc sắp xếp này cần bảo đảm các đơn vị sự nghiệp công lập khi được thành lập sẽ bảo đảm chi thường xuyên, và thực hiện chức năng cung ứng dịch vụ sự nghiệp công thuộc các lĩnh vực này trên địa bàn.

Đối với các đơn vị sự nghiệp công lập khác, gồm: Đài Phát thanh - Truyền hình huyện; Trung tâm Văn hóa, thể thao, nhà thiếu nhi cấp huyện…, thực hiện tổ chức lại, cung ứng dịch vụ cho xã hoặc liên xã (theo hướng dẫn của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch), và sẽ được giao cung ứng một số dịch vụ công cơ bản, thiết yếu trên địa bàn.

Các đơn vị hành chính cấp xã mới được thành lập 1 đơn vị sự nghiệp công lập để cung ứng dịch vụ sự nghiệp công cơ bản, thiết yếu trên địa bàn xã, trừ các xã đã có Trung tâm văn hóa, nhà thiếu nhi...ở cấp huyện hiện nay đang đặt tại trụ sở chính tại xã mới.

Các đơn vị sự nghiệp công lập thực hiện nhiệm vụ các cấp có thẩm quyền giao. Một số bộ, ngành đã chủ động ban hành hướng dẫn về sắp xếp đơn vị sự nghiệp công lập theo ngành, lĩnh vực, làm cơ sở cho các địa phương triển khai đồng bộ khi thực hiện mô hình tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp.

Bên cạnh đó, thực hiện Luật Tổ chức chính quyền địa phương năm 2025, để có cơ sở phân cấp cho Ủy ban nhân dân cấp xã thành lập các đơn vị sự nghiệp công lập thuộc Ủy ban nhân dân cấp mình theo quy định của pháp luật, trong thời gian tới, Bộ Nội vụ cho biết đang nghiên cứu xây dựng dự thảo Nghị định sửa đổi, bổ sung Nghị định số 120/2020/NĐ-CP của Chính phủ quy địnhh về thành lập, tổ chức lại, giải thể đơn vị sự nghiệp công lập.

Hướng dự kiến là giao trách nhiệm cho các bộ quản lý ngành, lĩnh vực xây dựng, trình cấp có thẩm quyền quy định về tiêu chí, điều kiện thành lập đơn vị sự nghiệp công lập theo ngành, lĩnh vực.