TẠP CHÍ ĐIỆN TỬ
Thị phần môi giới chứng khoán: Thấy gì từ thay đổi?
Hết quý 1/2011, TLS vẫn giữ vị trí số 1 về thị phần môi giới tại sàn HNX, nhưng đã phải nhường vị trí này trên sàn HOSE cho SSI
Hết quý 1/2011, Công ty Chứng khoán Thăng Long (TLS) vẫn giữ vị trí số 1 về thị phần môi giới tại sàn HNX, nhưng đã phải nhường vị trí này trên sàn HOSE cho Công ty Chứng khoán Sài Gòn (SSI).
Sự thay đổi liên tục và khốc liệt ở các vị trí trong top 10 công ty có thị phần lớn nhất tại hai sàn chứng khoán đã phản ánh khá chân thực bức tranh về hoạt động môi giới chứng khoán tại Việt Nam.
Nhiều thay đổi đáng kể
10 công ty chứng khoán có thị phần môi giới lớn nhất chiếm 51,59% thị phần tại sàn HOSE và 44,34% thị phần tại HNX trong quý 1/2011.
Theo công bố của Sở Giao dịch Chứng khoán Tp.HCM (HOSE), trong quý 1, SSI giữ vị trí số 1 với 11,74% thị phần môi giới. Đây là một mức khá cao so với mức 11,61% mà SSI đạt được trong quý 4/2010 và cao hơn hẳn mức 9,37% mà TLS đã đạt được khi ở vị trí số 1 trong quý I/2010.
Với 8,58% thị phần, TLS xuống thứ 2. HSC thứ 3 với 6,38% thị phần, giảm mạnh so với mức 8,71% thị phần mà HSC đạt được trong quý IV/2010.
Vị trí thứ 4, thứ 5 và thứ 6 không có sự biến đổi so với quý trước khi Công ty Chứng khoán Sacombank (SBS), Công ty Chứng khoán ACB (ACBS) và Công ty Chứng khoán FPT (FPTS) lần lượt nắm 4,98%, 4,8% và 3,51% thị phần.
Công ty Chứng khoán Bảo Việt (BVSC) vươn lên vị trí thứ 7 khi tăng thị phần lên 3,02% thay vì mức 2,5% trong quý 4/2010. Công ty Chứng khoán VPBank (VPBS) đạt 2,97% thị phần, xếp thứ 8, Công ty Chứng khoán Hòa Bình, chiếm 2,87% thị phần, vị trí thứ 9, và cuối cùng là Công ty Chứng khoán VnDirect (VNS) với 2,74% thị phần.
Mất vị trí số 1 tại sàn HOSE, nhưng Chứng khoán Thăng Long vẫn giữ được vị trí số 1 về thị phần môi giới tại sàn HNX với 8,908% thị phần. Kết quả này giảm đáng kể so với mức thị phần 9,715% của quý 4/2010 và mức 11,94% của quý 1/2010.
VNS đã vượt qua nhiều đối thủ để chiếm vị trí số 2 với 6,27% thị phần. HSC xuống vị trí thứ 3. Bám ngay sau HSC là Chứng khoán Hòa Bình với 4,799% thị phần. FPTS và SSI giữ vị trí thứ 5 và 6 với thị phần lần lượt là 3,777% và 3,622%. ACBS giữ vị trí thứ 7 với 3,59%, Chứng khoán Đông Á chiếm 2,882% thị phần.
Không có mặt trong top 10 ở sàn HOSE, nhưng Chứng khoán Quốc tế vẫn giữ được vị trí thứ 9 tại HNX với 2,54% thị phần. SBS đứng cuối bảng xếp hạng với 2,365% thị phần.
Thấy gì từ thay đổi?
Hiện nay, theo cách tính của các sở giao dịch chứng khoán, thị phần môi giới được tính dựa trên giá trị giao dịch của các công ty môi giới thành viên trong kỳ, rồi chia cho số tổng.
Tuy nhiên, có một điều mà chắc chắn sẽ có rất nhiều người thắc mắc, là trong cái giá trị giao dịch đó, làm sao biết số nào là của khách hàng giao dịch qua công ty, số nào là tiền đòn bẩy? Bởi thông thường, khái niệm thị phần được hiểu là một phần (tỷ lệ) nào đó trong toàn bộ số tiền mà tất cả nhà đầu tư chứng khoán đã và đang bỏ ra để giao dịch trên HOSE và HNX trong một thời kỳ nhất định, và như vậy thì không nên tính vào số tiền mà công ty chứng khoán hay tổ chức tín dụng nào đó cho nhà đầu tư vay để chơi chứng khoán.
Nếu phải bỏ ra phần tín dụng thì có lẽ sẽ phản ánh thực chất hơn quy mô chơi chứng khoán của nhà đầu tư.
Đối với nhiều công ty chứng khoán, việc xếp hạng thị phần môi giới không có ý nghĩa lớn. Công ty chứng khoán có nhiều khách hàng, doanh số lớn (tức là cũng thu được nhiều phí môi giới) thì thị phần lớn. Nếu chỉ tính thị phần trên tỷ trọng về giá trị giao dịch qua một công ty chứng khoán so với toàn thị trường (theo cách mà các sở giao dịch chứng khoán tính toán và công bố) thì e chưa được thuyết phục.
Tuy nhiên, chắc chắn đối với các công ty chứng khoán được vinh danh thì tính thế nào không quan trọng bằng việc họ có tên trong top 10, vì đây thuộc loại số liệu biết... quảng cáo. Nếu các sở giao dịch chứng khoán đã công bố thị phần hàng quý, thì cũng nên công bố, hoặc yêu cầu chính các công ty môi giới công bố hàng quý số liệu đòn bẩy và số liệu tự doanh của chính họ.
Nếu nói một cách tích cực thì chuyện thay đổi thị phần trên sàn HNX so với sàn HOSE cũng cho thấy phần nào hướng phát triển hoạt động môi giới của các công ty chứng khoán. Với cơ cấu khách hàng khác nhau thì giá trị giao dịch của các công ty chứng khoán cũng sẽ khác nhau.
Những công ty từ trước đến giờ nổi tiếng có nhiều khách hàng tổ chức thì HOSE là địa bàn chủ lực do có nhiều công ty niêm yết có chất lượng cao và giá trị giao dịch sẽ vẫn ổn định do không chịu tác động của đòn bẩy. Với tiêu chí phát triển của công ty chứng khoán khác nhau, hiệu quả cũng sẽ khác nhau.
Có công ty chọn cách phát triển bằng môi giới và đòn bẩy và khi thị trường tăng, giá trị giao dịch của các công ty này rất lớn và nhanh chóng vượt mặt cả những công ty có nhiều khách hàng tổ chức nhưng không dùng đòn bẩy. Bây giờ, khi thị trường đang suy giảm, chả mấy ai đánh đòn bẩy, nhiều nhà đầu tư đang "kẹt" margin, thậm chí thua lỗ nên hiển nhiên giá trị giao dịch của các công ty này phải suy giảm.
Sự thay đổi liên tục và khốc liệt ở các vị trí trong top 10 công ty có thị phần lớn nhất tại hai sàn chứng khoán đã phản ánh khá chân thực bức tranh về hoạt động môi giới chứng khoán tại Việt Nam.
Nhiều thay đổi đáng kể
10 công ty chứng khoán có thị phần môi giới lớn nhất chiếm 51,59% thị phần tại sàn HOSE và 44,34% thị phần tại HNX trong quý 1/2011.
Theo công bố của Sở Giao dịch Chứng khoán Tp.HCM (HOSE), trong quý 1, SSI giữ vị trí số 1 với 11,74% thị phần môi giới. Đây là một mức khá cao so với mức 11,61% mà SSI đạt được trong quý 4/2010 và cao hơn hẳn mức 9,37% mà TLS đã đạt được khi ở vị trí số 1 trong quý I/2010.
Với 8,58% thị phần, TLS xuống thứ 2. HSC thứ 3 với 6,38% thị phần, giảm mạnh so với mức 8,71% thị phần mà HSC đạt được trong quý IV/2010.
Vị trí thứ 4, thứ 5 và thứ 6 không có sự biến đổi so với quý trước khi Công ty Chứng khoán Sacombank (SBS), Công ty Chứng khoán ACB (ACBS) và Công ty Chứng khoán FPT (FPTS) lần lượt nắm 4,98%, 4,8% và 3,51% thị phần.
Công ty Chứng khoán Bảo Việt (BVSC) vươn lên vị trí thứ 7 khi tăng thị phần lên 3,02% thay vì mức 2,5% trong quý 4/2010. Công ty Chứng khoán VPBank (VPBS) đạt 2,97% thị phần, xếp thứ 8, Công ty Chứng khoán Hòa Bình, chiếm 2,87% thị phần, vị trí thứ 9, và cuối cùng là Công ty Chứng khoán VnDirect (VNS) với 2,74% thị phần.
Mất vị trí số 1 tại sàn HOSE, nhưng Chứng khoán Thăng Long vẫn giữ được vị trí số 1 về thị phần môi giới tại sàn HNX với 8,908% thị phần. Kết quả này giảm đáng kể so với mức thị phần 9,715% của quý 4/2010 và mức 11,94% của quý 1/2010.
VNS đã vượt qua nhiều đối thủ để chiếm vị trí số 2 với 6,27% thị phần. HSC xuống vị trí thứ 3. Bám ngay sau HSC là Chứng khoán Hòa Bình với 4,799% thị phần. FPTS và SSI giữ vị trí thứ 5 và 6 với thị phần lần lượt là 3,777% và 3,622%. ACBS giữ vị trí thứ 7 với 3,59%, Chứng khoán Đông Á chiếm 2,882% thị phần.
Không có mặt trong top 10 ở sàn HOSE, nhưng Chứng khoán Quốc tế vẫn giữ được vị trí thứ 9 tại HNX với 2,54% thị phần. SBS đứng cuối bảng xếp hạng với 2,365% thị phần.
Thấy gì từ thay đổi?
Hiện nay, theo cách tính của các sở giao dịch chứng khoán, thị phần môi giới được tính dựa trên giá trị giao dịch của các công ty môi giới thành viên trong kỳ, rồi chia cho số tổng.
Tuy nhiên, có một điều mà chắc chắn sẽ có rất nhiều người thắc mắc, là trong cái giá trị giao dịch đó, làm sao biết số nào là của khách hàng giao dịch qua công ty, số nào là tiền đòn bẩy? Bởi thông thường, khái niệm thị phần được hiểu là một phần (tỷ lệ) nào đó trong toàn bộ số tiền mà tất cả nhà đầu tư chứng khoán đã và đang bỏ ra để giao dịch trên HOSE và HNX trong một thời kỳ nhất định, và như vậy thì không nên tính vào số tiền mà công ty chứng khoán hay tổ chức tín dụng nào đó cho nhà đầu tư vay để chơi chứng khoán.
Nếu phải bỏ ra phần tín dụng thì có lẽ sẽ phản ánh thực chất hơn quy mô chơi chứng khoán của nhà đầu tư.
Đối với nhiều công ty chứng khoán, việc xếp hạng thị phần môi giới không có ý nghĩa lớn. Công ty chứng khoán có nhiều khách hàng, doanh số lớn (tức là cũng thu được nhiều phí môi giới) thì thị phần lớn. Nếu chỉ tính thị phần trên tỷ trọng về giá trị giao dịch qua một công ty chứng khoán so với toàn thị trường (theo cách mà các sở giao dịch chứng khoán tính toán và công bố) thì e chưa được thuyết phục.
Tuy nhiên, chắc chắn đối với các công ty chứng khoán được vinh danh thì tính thế nào không quan trọng bằng việc họ có tên trong top 10, vì đây thuộc loại số liệu biết... quảng cáo. Nếu các sở giao dịch chứng khoán đã công bố thị phần hàng quý, thì cũng nên công bố, hoặc yêu cầu chính các công ty môi giới công bố hàng quý số liệu đòn bẩy và số liệu tự doanh của chính họ.
Nếu nói một cách tích cực thì chuyện thay đổi thị phần trên sàn HNX so với sàn HOSE cũng cho thấy phần nào hướng phát triển hoạt động môi giới của các công ty chứng khoán. Với cơ cấu khách hàng khác nhau thì giá trị giao dịch của các công ty chứng khoán cũng sẽ khác nhau.
Những công ty từ trước đến giờ nổi tiếng có nhiều khách hàng tổ chức thì HOSE là địa bàn chủ lực do có nhiều công ty niêm yết có chất lượng cao và giá trị giao dịch sẽ vẫn ổn định do không chịu tác động của đòn bẩy. Với tiêu chí phát triển của công ty chứng khoán khác nhau, hiệu quả cũng sẽ khác nhau.
Có công ty chọn cách phát triển bằng môi giới và đòn bẩy và khi thị trường tăng, giá trị giao dịch của các công ty này rất lớn và nhanh chóng vượt mặt cả những công ty có nhiều khách hàng tổ chức nhưng không dùng đòn bẩy. Bây giờ, khi thị trường đang suy giảm, chả mấy ai đánh đòn bẩy, nhiều nhà đầu tư đang "kẹt" margin, thậm chí thua lỗ nên hiển nhiên giá trị giao dịch của các công ty này phải suy giảm.