5 dự án này bao gồm: Đường vành đai 4 Vùng Thủ đô Hà Nội; đường vành đai 3 TP.HCM; đường cao tốc Châu Đốc – Cần Thơ – Sóc Trăng; đường cao tốc Khánh Hòa – Buôn Ma Thuột; đường cao tốc Biên Hòa – Vũng Tàu. Các dự án có tổng chiều dài ước tính hơn 500 km.

Tham dự cuộc họp tại đầu cầu Trụ sở Chính phủ có các Phó Thủ tướng: Phạm Bình Minh, Lê Minh Khái, Vũ Đức Đam, Lê Văn Thành; lãnh đạo các bộ, ngành, cơ quan Trung ương. Dự họp tại điểm cầu các địa phương có các dự án đi qua có Bí thư, Chủ tịch UBND các tỉnh, thành phố.

XÂY THÊM 500 KM ĐƯỜNG CAO TỐC, VÀNH ĐAI

Phát biểu tại cuộc họp, Thủ tướng Phạm Minh Chính khẳng định, phát triển hạ tầng là 1 trong 3 đột phá chiến lược đã được Đảng, Nhà nước xác định, trong đó có hạ tầng giao thông. Nghị quyết Đại hội toàn quốc lần thứ XIII đã đặt mục tiêu hoàn thành 2.000 km đường cao tốc trong nhiệm kỳ này.

"Từ đầu nhiệm kỳ, chúng ta đã tập trung lãnh đạo, chỉ đạo, nghiên cứu, dành nguồn lực, thời gian, công sức, thúc đẩy phát triển hạ tầng giao thông vận tải. Cả nước đang triển khai hơn 700 km đường cao tốc theo kế hoạch đầu tư công trung hạn; cuộc họp hôm nay bàn về việc triển khai xây dựng thêm trên 500 km đường cao tốc, đường vành đai và thời gian tới sẽ tiếp tục triển khai các dự án khác", ông nêu rõ.

Thời gian qua, Thủ tướng, Thường trực Chính phủ đã có nhiều cuộc làm việc với các bộ, cơ quan, địa phương về 5 dự án này. Đây đều là những tuyến đường quan trọng, huyết mạch, việc triển khai xây dựng liên quan đến nhiều vấn đề, nhiều tỉnh, thành phố và nhiều người dân.

Thủ tướng nêu rõ, để thực hiện mục tiêu đã đề ra, quyết tâm phải rất cao, nỗ lực phải rất lớn, hành động quyết liệt, hiệu quả, xác định trọng tâm, trọng điểm để lãnh đạo, chỉ đạo, đầu tư nguồn vốn, tổ chức thực hiện khoa học, hợp lý, hiệu quả.

"Chính phủ phải quyết tâm rất cao, các địa phương phải quyết tâm rất cao và các bộ ngành cũng phải quyết tâm rất cao. Bởi trong 20 năm qua, chúng ta mới hoàn thành được khoảng 1.000 km cao tốc", Thủ tướng nhấn mạnh.

Nêu rõ cần rút kinh nghiệm từ các dự án đã triển khai, khẩn trương sơ kết, tổng kết từ thực tiễn, áp dụng, nhân rộng các bài học hay, kinh nghiệm quý, mô hình tốt, cách làm hiệu quả; khắc phục được những tồn tại, hạn chế, bất cập tại một số dự án cao tốc, dự án đầu tư công đã triển khai như manh mún, dàn trải, kéo dài, tình trạng chia nhỏ gói thầu với quá nhiều nhà thầu, vấn đề mỏ vật liệu cho các dự án cao tốc…, Thủ tướng nhấn mạnh các bộ, ngành, địa phương cần thống nhất quan điểm, nhận thức, tư tưởng chỉ đạo trong phát triển hạ tầng giao thông trên tinh thần đổi mới, đột phá tư duy.

Theo đó, các địa phương cần phát huy mạnh mẽ tinh thần tự lực tự cường, chủ động, sáng tạo, không trông chờ, ỷ lại, cần trăn trở, suy nghĩ, chia sẻ với Trung ương trong huy động nguồn lực, tìm ra cách làm phù hợp, hiệu quả nhất...

Còn Trung ương phân bổ nguồn lực hài hòa, cân đối, hiệu quả trên tinh thần vừa phát huy mạnh mẽ vai trò những khu vực động lực phát triển, vừa thúc đẩy những nơi khó khăn vươn lên để cả nước cùng phát triển.

Ngoài nguồn lực nhà nước, phải tăng cường hợp tác công tư để thu hút nguồn lực ngoài nhà nước, hiện trên cả nước đã có nhiều mô hình hợp tác công tư thành công trong phát triển hạ tầng.

Theo Thủ tướng, về nguyên tắc, Trung ương bố trí 50%, địa phương cân đối 50% nguồn vốn cho các dự này, gồm nguồn vốn đầu tư công trung hạn, nguồn vốn từ chương trình phục hồi và phát triển kinh tế-xã hội, các nguồn vốn khác. Việc bố trí vốn phải linh hoạt, sát tình hình, tiến độ và bảo đảm đủ để hoàn thành 5 dự án trong nhiệm kỳ này.

QUYẾT TÂM HOÀN THÀNH TRONG NHIỆM KỲ

Về cơ chế, chính sách, Thủ tướng yêu cầu tiếp tục kế thừa các chính sách đã được cấp có thẩm quyền đồng ý, cho phép; tiếp tục rà soát, đề xuất các cấp có thẩm quyền xử lý các vấn đề còn vướng mắc.

Với các dự án đầu tư công, dự án đi qua địa phương nào thì địa phương đó làm chủ đầu tư, với dự án PPP thì giao địa phương là cơ quan nhà nước có thẩm quyền. Bộ Giao thông Vận tải à các bộ, ngành phải giúp đỡ, hỗ trợ các địa phương. 

Thủ tướng yêu cầu Bộ Giao thông Vận tải đẩy mạnh phân cấp, phân quyền cho các địa phương trong quản lý đầu tư xây dựng công trình, dự án, gắn với phân bổ nguồn lực hợp lý, nâng cao năng lực cán bộ và đẩy mạnh công tác kiểm tra, giám sát chặt chẽ theo đúng quy định của pháp luật.

Thủ tướng một lần nữa lưu ý việc triển khai các dự án cao tốc cần đi theo hướng tuyến thẳng nhất, ngắn nhất có thể, không bám theo đường cũ hay khu dân cư, "qua sông bắc cầu, qua đồng đổ đất, qua núi khoét núi", qua đó giảm được khâu giải phóng mặt bằng, giảm chi phí, thời gian và tạo ra không gian phát triển mới.

Thủ tướng giao Phó Thủ tướng Lê Minh Khái chủ trì chỉ đạo về bố trí, cân đối nguồn vốn; Phó Thủ tướng Lê Văn Thành chủ trì chỉ đạo về tiến độ, đôn đốc các cơ quan trình các cấp có thẩm quyền.

"Các cơ quan, các địa phương phối hợp chặt chẽ, đồng bộ trên tinh thần 'làm ngày làm đêm', vì nhân dân phục vụ, giảm tối đa thủ tục hành chính, các phiền hà không cần thiết, trình các cơ quan có thẩm quyền theo quy định, bảo đảm tiến độ và chất lượng công việc. Quyết tâm phải hoàn thành các dự án trong nhiệm kỳ này với cam kết mạnh mẽ từ các địa phương, nếu đủ vốn mà không hoàn thành là có lỗi với nhân dân, với đất nước", Thủ tướng nhấn mạnh.