Chiều 17/2, Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà chủ trì buổi làm việc với lãnh đạo các bộ, ngành và 3 tỉnh Nghệ An, Hà Tĩnh, Quảng Bình nhằm đốc thúc, tháo gỡ vướng mắc, khó khăn trong quá trình triển khai các dự án trọng điểm về giao thông và an ninh năng lượng.

VƯỚNG MẮC TRONG THỦ TỤC CHUYỂN ĐẤT RỪNG

Đối với Dự án đường dây 500kV mạch 3 đoạn từ Quảng Trạch đến Phố Nối đi qua 9 tỉnh: Quảng Bình, Hà Tĩnh, Nghệ An, Thanh Hoá, Ninh Bình, Nam Định, Thái Bình, Hải Dương, Hưng Yên, dự kiến có tổng chiều dài khoảng 519 km với tổng mức đầu tư hơn 22.356 tỷ đồng. Đến thời điểm này, tất cả các dự án đã tiến hành khởi công và đạt được khối lượng nhất định.

Theo chỉ đạo của Thủ tướng, ngày 15/2/2024 các tỉnh phải bàn giao mặt bằng 1.180/1.180 vị trí móng. Tuy nhiên, đến ngày 15/2/2024, vẫn còn 64/1.180 vị trí móng chưa được bàn giao.

Ngoài ra, có 99 vị trí móng cột đã bàn giao nhưng chưa thể thi công do đang có vướng mắc, chủ yếu về thủ tục tác động vào rừng để mở đường thi công, chưa thống nhất được về nguồn gốc đất, tranh chấp đất...

Tại buổi làm việc, lãnh đạo các tỉnh Nghệ An, Hà Tĩnh, Quảng Bình đã báo cáo tình hình giải phóng mặt bằng dự án đường bộ cao tốc và dự án đường dây 500kV mạch 3; đồng thời nêu lên các vướng mắc trong công tác giải phóng mặt bằng về kiến nghị nhiều nội dung. Cụ thể, vướng mắc lớn nhất hiện nay với dự án là thủ tục chuyển đổi đất rừng, quy định tác động vào rừng để mở đường tạm phục vụ thi công của từng dự án thành phần; công tác thi công có những khó khăn về huy động máy móc thiết bị…

MỘT SỐ HẠNG MỤC CHẬM TIẾN ĐỘ

Tiếp đến, đối với Cao tốc Bắc - Nam phía Đông đi qua các tỉnh Nghệ An, Hà Tĩnh, Quảng Bình gồm 6 dự án thành phần.

Trong đó, giai đoạn 2017 - 2020 có dự án Diễn Châu (Nghệ An) - Bãi Vọt (Hà Tĩnh) đầu tư theo hình thức BOT, chiều dài 49,3 km, với tổng mức đầu tư 13.339 tỷ đồng, thời gian thi công dự kiến 3 năm. Dự án này đã cơ bản hoàn thành công tác giải phóng mặt bằng; giá trị sản lượng của các nhà thầu là 6.157/8.595 tỷ đồng, tương đương 72% giá trị hợp đồng.

Tuy nhiên tiến độ một số hạng mục chưa đáp ứng được yêu cầu, còn khoảng hơn 6 km nền đường phải chờ lún đến tháng 4 - 9/2024 mới đủ thời gian dỡ tải, dự án có nguy cơ không đảm bảo tiến độ theo yêu cầu của Thủ tướng Chính phủ (hoàn thành 30/4/2024).

Còn giai đoạn 2021 - 2025, đầu tư đoạn Bãi Vọt (Hà Tĩnh)-Cam Lộ (Quảng Trị) gồm 5 dự án thành phần do Bộ Giao thông vận tải làm cơ quan chủ quản, đầu tư theo hình thức đầu tư công có tổng chiều dài 259 km, tổng mức đầu tư hơn 49.207 tỷ đồng, triển khai thi công từ ngày 01/01/2023, dự kiến hoàn thành năm 2025.

Với 5 dự án này, diện tích mặt bằng đã bàn giao đến nay đạt 94% nhưng chỉ tổ chức thi công được trên phạm vi khoảng 210/226,6 km, đạt 93%. Tỉnh Hà Tĩnh có tỉ lệ mặt bằng bàn giao đủ điều kiện thi công cao, đạt 99%. Tỉnh Quảng Bình công tác bàn giao mặt bằng còn chậm, đạt 88%. Phần mặt bằng còn lại chủ yếu là đất thổ cư, thủ tục di dời phức tạp và các công trình hạ tầng kỹ thuật, liên quan đến nhiều cơ quan, đơn vị.

Ngay sau khi khởi công 5 dự án, Bộ Giao thông vận tải đã quyết liệt chỉ đạo các đơn vị tranh thủ điều kiện thời tiết thuận lợi, tập trung tối đa nguồn lực để tổ chức thi công. Đến nay các đơn vị đã huy động 2.118 máy móc thiết bị các loại, 5.137 nhân sự thi công, 114 nhân sự tư vấn giám sát và tổ chức 222 mũi thi công (123 mũi thi công cầu, 99 mũi thi công đường, hầm chui dân sinh và một số công trình trên tuyến).

Đến nay, sản lượng thực hiện 5 dự án khoảng 8.329/30.410 tỷ đồng, đạt 27,4% giá trị hợp đồng, cơ bản đáp ứng tiến độ yêu cầu. Một số dự án đoạn Vũng Áng-Bùng, Bùng-Vạn Ninh có tiến độ triển khai tốt.

Tuy nhiên, tỉnh Quảng Bình (đoạn Vạn Ninh - Cam Lộ) còn 2 đoạn đường Hồ Chí Minh với chiều dài khoảng 3,1 km chưa hoàn thành giải phóng mặt bằng để thi công đường hoàn trả phục vụ thi công tuyến chính. Công tác triển khai xây dựng các khu tái định cư tại Quảng Bình, di dời các công trình hạ tầng kỹ thuật, nhất là hệ thống điện cao thế tại Hà Tĩnh chậm so với tiến độ đề ra. Thời gian khai thác cát theo quy định từ 7h - 17h hàng ngày do vậy chưa đáp ứng được yêu cầu thi công "3 ca, 4 kíp" theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ.

Tính chung cả 6 dự án cao tốc trên, năm 2023 đã giải ngân được 47.199/47.881 tỷ đồng, đạt 99% kế hoạch giao.

Các chủ đầu tư và địa phương nêu một số kiến nghị liên quan tới các dự án cao tốc nói trên như đầu tư ngay nhánh trái hầm Thần Vũ và 5 km cầu để kết nối (trên đoạn Diễn Châu - Bãi Vọt) (giai đoạn 1 hiện nay chỉ xây dựng nhánh phải hầm, còn nhánh trái dự kiến đầu tư sau); chuyển một số đoạn sang xây cầu cạn trên địa bàn Quảng Bình; xây dựng thêm các nút giao (như nút giao kết nối với Khu Công nghiệp VSIP Nghệ An) để mở ra không gian phát triển mới, phát huy tối đa hiệu quả dự án.

KHẨN TRƯƠNG THÁO GỠ KHÓ KHĂN

Tại buổi làm việc, Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà yêu cầu các bộ, ngành, địa phương, cơ quan, chủ đầu tư, đơn vị thi công, tư vấn giám sát... tiếp tục triển khai nghiêm túc, hiệu quả các chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ với các dự án cao tốc và đường dây 500 kV mạch 3, theo đúng tinh thần "chỉ bàn làm, không bàn lùi, ăn tranh thủ, ngủ khẩn trương, vượt nắng, thắng mưa, làm việc 3 ca, 4 kíp, xuyên lễ, xuyên Tết", bảo đảm tiến độ, chất lượng, kỹ thuật, mỹ thuật các dự án, bảo đảm an toàn, vệ sinh, môi trường, phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, lãng phí. Các địa phương chú trọng bảo đảm an ninh, an toàn nơi triển khai dự án. 

Phó Thủ tướng yêu cầu Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn và các bộ, ngành liên quan khẩn trương trình Chính phủ xem xét, xử lý vướng mắc liên quan quy định tác động vào rừng để làm đường tạm thi công các dự án (sau khi làm xong dự án sẽ trả lại đất rừng), trước mắt trình Chính phủ ban hành Nghị quyết về nội dung này trong tuần cuối cùng của tháng 2/2024; sau đó tiếp tục trình sửa đổi ban hành Nghị định 156 và các quy định liên quan để giải quyết căn cơ.

Các bộ, ngành, cơ quan liên quan cùng với chủ đầu tư, nhà thầu phối hợp chặt chẽ, hiệu quả với các địa phương sớm hoàn thành giải phóng, bàn giao mặt bằng cho dự án cao tốc và đường dây điện theo tiến độ đã giao. Bộ Tài nguyên và Môi trường nghiên cứu, có hướng dẫn chung cho các địa phương với các trường hợp gặp khó khăn khi xác định chủ sử dụng đất.

Phó Thủ tướng cũng chỉ đạo xử lý các vướng mắc liên quan tới di dời công trình hạ tầng kỹ thuật, trong đó có công trình đường điện cao thế (Bộ Công Thương chỉ đạo Tập đoàn Điện lực Việt Nam phối hợp chặt chẽ với địa phương, đơn vị liên quan để làm việc này).

Bộ Xây dựng hướng dẫn phương pháp xác định giá vật liệu tại mỏ để các địa phương công bố giá làm cơ sở để các chủ đầu tư phê duyệt giá thanh toán cho nhà thầu thi công cao tốc, trong đó có vật liệu mới là cát biển.

Riêng với đường dây 500 kV mạch 3, Phó Thủ tướng yêu cầu chủ đầu tư, nhà thầu thực hiện nghiêm ý kiến chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ về việc làm việc với cấp ủy, chính quyền địa phương để huy động nhân lực, vật liệu tại chỗ trong quá trình thi công. Bộ Tài nguyên và Môi trường được giao sớm trình Thủ tướng điều chỉnh chỉ tiêu sử dụng đất công trình năng lượng cho các địa phương.