TP. Hồ Chí Minh: Phân cấp trách nhiệm xử lý các vi phạm trong lĩnh vực xây dựng

Theo đó, quyết định số 25 quy định cho Sở Xây dựng, UBND xã, phường, đặc khu; Ban Quản lý Khu công nghệ cao Thành phố; Ban Quản lý Khu nông nghiệp công nghệ cao Thành phố; Ban Quản lý các Khu chế xuất và Công nghiệp Thành phố chịu trách nhiệm theo dõi, kiểm tra, phát hiện, ngăn chặn và xử lý việc xây dựng không phép, sai phép trên địa bàn.

Sở Xây dựng sẽ chịu trách nhiệm giám sát các công trình do mình cấp phép và thẩm định, trong khi các Ban Quản lý Khu công nghệ cao, Khu nông nghiệp công nghệ cao, và các Khu chế xuất và Công nghiệp sẽ quản lý các công trình trong phạm vi của mình.

Đặc biệt, UBND cấp xã, phường, và đặc khu sẽ có vai trò quan trọng trong việc phát hiện và xử lý các công trình xây dựng không phép hoặc sai phép. Điều này không chỉ giúp giảm tải cho các cơ quan cấp trên mà còn tăng cường sự chủ động và trách nhiệm của các đơn vị quản lý địa phương.

Cụ thể, UBND xã, phường, đặc khu chịu trách nhiệm theo dõi, kiểm tra, phát hiện, ngăn chặn và xử lý đối với: Công trình xây dựng không có giấy phép xây dựng mà theo quy định phải có giấy phép xây dựng do cơ quan nhà nước có thẩm quyền cấp giấy phép xây dựng.

Công trình xây dựng do UBND cấp xã, phường, đặc khu cấp giấy phép xây dựng, quyết định đầu tư xây dựng; dự án đầu tư xây dựng công trình do cơ quan được giao quản lý xây dựng thuộc UBND cấp xã, phường, đặc khu thẩm định Báo cáo nghiên cứu khả thi đầu tư xây dựng, thiết kế xây dựng triển khai sau thiết kế cơ sở theo thẩm quyền và theo phân cấp, ủy quyền, điều chỉnh của UBND Thành phố.

Công trình, bộ phận công trình xây dựng phát sinh sau khi công trình đã hoàn thành đưa vào sử dụng hoặc đã được cập nhật giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất.

Công trình xây dựng không thuộc trường hợp quy định tại khoản 1, khoản 2 Điều này (kể cả các trường hợp được miễn giấy phép xây dựng).

Quyết định này có hiệu lực thi hành từ ngày 20/11/2025.

Quyết định này cũng đưa ra các quy định chuyển tiếp, yêu cầu Sở Xây dựng bàn giao toàn bộ hồ sơ liên quan đến các công trình thuộc thẩm quyền của UBND cấp huyện cho UBND cấp xã trước ngày 1/7/2025. Điều này nhằm đảm bảo sự liên tục trong quản lý và giám sát các công trình xây dựng, đồng thời, tạo điều kiện thuận lợi cho việc xử lý các vi phạm một cách hiệu quả hơn.

Ngoài ra, việc phân cấp quản lý xây dựng không chỉ là một giải pháp kỹ thuật mà còn mang ý nghĩa chiến lược trong bối cảnh đô thị hóa nhanh chóng của TP. Hồ Chí Minh. Từ đó, cho phép các cơ quan quản lý địa phương có thể phản ứng nhanh chóng và linh hoạt hơn trước các vi phạm, đồng thời, thúc đẩy sự tham gia của cộng đồng trong việc giám sát và bảo vệ môi trường sống của mình.

Tuy nhiên, để quyết định này thực sự phát huy hiệu quả, cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa các cơ quan liên quan, cùng với việc nâng cao năng lực và trách nhiệm của đội ngũ cán bộ quản lý. Bên cạnh đó, việc tăng cường tuyên truyền, nâng cao nhận thức của người dân về tầm quan trọng của việc tuân thủ các quy định xây dựng cũng là yếu tố then chốt để đảm bảo sự thành công của chính sách này.

Quyết định phân cấp quản lý xây dựng của TP. Hồ Chí Minh là một bước tiến quan trọng trong nỗ lực xây dựng một thành phố phát triển bền vững và trật tự. Nó không chỉ giúp giải quyết các vấn đề hiện tại mà còn đặt nền móng cho một hệ thống quản lý đô thị hiệu quả hơn trong tương lai. Với sự quyết tâm và phối hợp chặt chẽ giữa các cơ quan, TP. Hồ Chí Minh có thể kỳ vọng vào một môi trường sống an toàn, văn minh và hiện đại hơn.

Được biết, Quyết định số 25 này bãi bỏ Quyết định số 41/2022/QĐ-UBND ngày 30/12/2022 của UBND tỉnh Bình Dương ban hành quy định phân cấp quản lý trật tự xây dựng trên địa bàn tỉnh Bình Dương; Quyết định số 06/2023/QĐ-UBND ngày 17/02/2023 của UBND tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu quy định về quản lý trật tự xây dựng, phân cấp thẩm quyền quản lý trật tự xây dựng và tiếp nhận thông báo khởi công kèm theo hồ sơ thiết kế xây dựng trên địa bàn tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu; Quyết định số 17/2024/QĐ-UBND ngày 1/4/2025 của UBND TP. Hồ Chí Minh ban hành Quy chế phối hợp quản lý trật tự xây dựng trên địa bàn TP. Hồ Chí Minh được sửa đổi, bổ sung bởi Quyết định số 120/2024/QĐ-UBND ngày 14/12/2024 của UBND TP. Hồ Chí Minh.