Trợ cấp gia đình cho người tham gia bảo hiểm xã hội có khả thi?

Ủy ban Xã hội của Quốc hội đề xuất cơ quan soạn thảo dự án Luật Bảo hiểm xã hội (sửa đổi) xem xét bổ sung trợ cấp gia đình với người tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện, tuy nhiên cơ quan soạn thảo cho rằng không khả thi.

Thẩm tra dự án Luật Bảo hiểm xã hội (sửa đổi), Ủy ban Xã hội đề xuất, để khuyến khích lao động phi chính thức và lao động di cư tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện, đề nghị Cơ quan chủ trì soạn thảo tiếp tục nghiên cứu kinh nghiệm quốc tế đối với các chế độ trợ cấp cho trẻ em là con người lao động tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện.

Các chế độ trợ cấp này như: giảm giá/miễn phí tiêm chủng, hỗ trợ học phí, chi phí học tập cho trẻ đang trong độ tuổi đến trường…

Tương tự, Tổ chức Lao động quốc tế (ILO) cũng khuyến nghị Việt Nam xây dựng hệ thống bảo hiểm xã hội trở nên hấp dẫn hơn đối với người lao động bằng cách tăng cường các chế độ trợ cấp ngắn hạn nên là một ưu tiên. Cụ thể, ILO đề xuất Việt Nam cung cấp cho các gia đình một khoản trợ cấp hàng tháng dựa trên số con họ có, tiếp cận tốt hơn với dịch vụ chăm sóc trẻ mẫu giáo.

Báo cáo tiếp thu, giải trình với những ý kiến góp ý liên quan đến dự án Luật Bảo hiểm xã hội (sửa đổi), trong đó liên quan đến đề xuất bổ sung chế độ trợ cấp gia đình, Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội cho biết, trong quá trình trao đổi, thảo luận, Chính phủ quyết định chưa bổ sung nội dung nêu trên trong lần sửa đổi này.

Lý giải về vấn đề này, Bộ trưởng Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội cho biết, khi thêm chế độ mới thì phải có nguồn kinh phí đảm bảo, theo tính toán của Tổ chức Lao động quốc tế, đề xuất này cần 0,7-1,2% GDP.

Nguồn kinh phí này nếu trích từ Quỹ bảo hiểm xã hội thì phải tăng tỷ lệ đóng, điều này không phù hợp vì hiện nay tỷ lệ đóng đã khá cao. Ngân sách nhà nước cũng chưa thể cân đối được. Còn nếu điều chỉnh từ các quỹ ngắn hạn khác thì cũng không phù hợp vì một số quỹ ngắn hạn kết dư lớn là do chưa thực hiện đầy đủ chính sách đã quy định.

Ngoài ra, cơ quan soạn thảo cũng cho rằng, chế độ trợ cấp gia đình, trẻ em mặc dù chưa được thực hiện toàn diện nhưng cũng đã được lồng ghép trong nhiều chế độ, chính sách khác. Cụ thể, trong bảo hiểm xã hội là trợ cấp một lần khi sinh con, nhận nuôi con, các chế độ chính sách khác như hỗ trợ y tế, giáo dục, bảo trợ xã hội, giảm nghèo...