Tuyên bố Hà Nội: Nghị sỹ phải ngăn ngừa lợi ích nhóm

“Là đại diện của người dân, chúng ta cần quan tâm tới việc bảo vệ lợi ích công và theo đuổi sự thịnh vượng chung. Chúng ta phải ngăn ngừa các lợi ích nhóm gây ảnh hưởng tới các cuộc thảo luận của chúng ta”.

Đây là nội dung được thể hiện tại Tuyên bố Hà Nội “Các mục tiêu phát triển bền vững: Biến lời nói thành hành động” vừa được thông qua tại phiên bế mạc Đại hội đồng Liên minh Nghị viện Thế giới lần thứ 132 (IPU 132), chiều 1/4.

"Đây là văn kiện chính thức của IPU 132, đặt trách nhiệm nặng nề lên vai các vị chủ tịch và nghị sỹ của tất cả các quốc hội thành viên để biến lời nói thành hành động", Chủ tịch Quốc hội Việt Nam Nguyễn Sinh Hùng nói.

Đánh giá tiến bộ không chỉ bằng GDP

"Vào thời điểm quan trọng này, chúng ta, những nghị sĩ trên thế giới, khẳng định lại tầm nhìn của chúng ta về sự phát triển bền vững lấy người dân làm trung tâm dựa trên việc thực hiện tất cả các quyền con người, nhằm xoá nghèo dưới mọi hình thức, và xóa bỏ bất bình đẳng, từ đó trao quyền cho mỗi cá nhân phát huy được hết tiềm năng của họ. Điều này đòi hỏi phải có hoà bình và an ninh quốc tế, dựa trên sự tôn trọng đầy đủ Hiến chương Liên hiệp quốc và luật pháp quốc tế", bản tuyên bố nêu rõ.

Tại tuyên bố, nghị sĩ đến từ 133 nước và 23 tổ chức nghị viện quốc tế và khu vực thống nhất cho rằng, cách tiếp cận lấy người dân làm trung tâm đòi hỏi phải có công bằng trong lĩnh vực môi trường: hành tinh và tất cả hệ sinh thái phải được xem là tài sản chung của toàn thể nhân loại hiện nay và trong tương lai.

Con người phải là động lực cho tất cả các chính sách phát triển bền vững, và các tiến bộ cần được đánh giá không chỉ bằng GDP mà còn các biện pháp khác.

"Không nên chỉ coi người dân là những người trả thuế và người tiêu dùng mà phải xem họ là những công dân có quyền và nghĩa vụ. Chúng ta phải đầu tư vào người dân - vào sức khoẻ, dinh dưỡng, giáo dục, và kỹ năng của họ - coi họ là nguồn lực quan trọng nhất của chúng ta", bản tuyên bố nhấn mạnh.

Vượt qua tâm lý cục bộ

Trong phần hành động, Tuyên bố Hà Nội đã đặt ra nhiều trách nhiệm cụ thể với các vị đại diện cho dân.

"Là nghị sỹ, chúng ta phải ủng hộ những nỗ lực nhằm hoàn tất những mục tiêu trên cơ sở tôn trọng đặc điểm riêng của mỗi quốc gia. Trách nhiệm của chúng ta là rõ ràng, đó là: đảm bảo các chính phủ có trách nhiệm với những mục tiêu mà họ cam kết thực hiện, và đảm bảo các luật và ngân sách liên quan được thông qua", tuyên bố nêu rõ.

Bản tuyên bố cũng nhấn mạnh, là đại diện của người dân, các vị nghị sỹ cần quan tâm tới việc bảo vệ lợi ích công và theo đuổi sự thịnh vượng chung. “Chúng ta phải ngăn ngừa các lợi ích nhóm gây ảnh hưởng tới các cuộc thảo luận của chúng ta. Chúng ta phải tập trung xây dựng đồng thuận đối với các giải pháp thực tiễn”.

Các vị nghị sỹ cũng thống nhất sẽ nỗ lực vượt qua tâm lý cục bộ ở các nghị viện và hệ thống hành chính quốc gia nhằm phản ánh bản chất liên ngành của các mục tiêu.

Các đại biểu quốc hội và nghị sỹ đến từ 133 nước cam kết ban hành các điều khoản về ngân sách và luật pháp phù hợp với kế hoạch phát triển quốc gia, xác định rõ các mục tiêu và chỉ tiêu áp dụng cũng như biện pháp cung cấp nguồn tài chính.

Hàng năm các chính phủ phải báo cáo nghị viện về việc thực hiện kế hoạch quốc gia. Nghị viện cần thu thập ý kiến phản hồi thường xuyên từ các cử tri để đánh giá quá trình triển khai trên thực tế, tuyên bố nhấn mạnh.

“Chúng ta tiếp tục cam kết sẽ đánh giá sự tiến bộ không chỉ dựa trên các chỉ số trung bình của quốc gia mà còn phải xem xét tới các nhóm dễ bị tổn thương và thiệt thòi nhất trong xã hội, để bảo đảm ai cũng được quan tâm. Theo đó, năng lực quốc gia trong việc thu thập và phân tách dữ liệu theo giới tính, độ tuổi, nhóm thiểu số và tình trạng sức khỏe, là quan trọng”.

“Chúng ta thúc giục chính phủ các nước khi đàm phán cần nhớ tới nhu cầu thực tế và kỳ vọng của công dân và giải quyết mối liên kết quan trọng giữa phát triển bền vững, quản trị dân chủ và nhân quyền”, Tuyên bố Hà Nội nhấn mạnh.