Đề án về Phát triển kinh tế nhà nước: Xác định rõ nội hàm, phạm vi của kinh tế nhà nước
Ban Mai
07/08/2025, 08:15
Từ trước tới nay, chúng ta chưa thực sự tiếp cận về mặt lý luận, khái niệm, định nghĩa để xác định kinh tế nhà nước bao gồm những gì và chưa đánh giá một cách tổng thể, toàn diện về kinh tế nhà nước. Lần này, Ban Chỉ đạo thực hiện nhiệm vụ trên tinh thần tiếp cận theo hướng bao trùm, toàn diện vấn đề kinh tế nhà nước...
Phó Thủ tướng Nguyễn Chí Dũng chủ trì cuộc họp Ban Chỉ đạo xây dựng Đề án về Phát triển kinh tế nhà nước theo hướng nâng cao hiệu quả kinh tế nhà nước - Ảnh: VGP/Thu Sa
Ngày 6/8, tại Trụ sở Chính phủ, Phó Thủ tướng Nguyễn Chí Dũng chủ trì cuộc họp Ban Chỉ đạo xây dựng Đề án về Phát triển kinh tế nhà nước theo hướng nâng cao hiệu quả kinh tế nhà nước.
HAI PHƯƠNG ÁN VỀ PHẠM VI KINH TẾ NHÀ NƯỚC
Thực hiện chỉ đạo của Phó Thủ tướng Nguyễn Chí Dũng, Bộ Tài chính đã báo cáo Ban Chỉ đạo về nội hàm, phạm vi kinh tế nhà nước. Theo đó, có thể hiểu nội hàm của kinh tế nhà nước bao gồm: Các doanh nghiệp có vốn góp của Nhà nước và các tổ chức tín dụng nhà nước; đơn vị sự nghiệp công lập; ngân sách nhà nước, dự trữ nhà nước, các quỹ tài chính nhà nước ngoài ngân sách; đất đai, tài nguyên thiên nhiên khác; tài sản công khác (hệ thống kết cấu hạ tầng, trụ sở công...).
Về phạm vi của kinh tế nhà nước đưa vào Nghị quyết của Bộ Chính trị, trên cơ sở nghiên cứu nội hàm, phạm vi kinh tế nhà nước và tình hình thực tiễn, Bộ Tài chính đưa ra hai phương án.
Phương án 1: Phạm vi nghiên cứu của kinh tế nhà nước bao gồm các chủ thể: (1) Các doanh nghiệp có vốn góp của Nhà nước và các tổ chức tín dụng nhà nước; (2) Đơn vị sự nghiệp công lập cung cấp dịch vụ có thể tiếp cận theo cơ chế giá thị trường, có khả năng cạnh tranh; (3) Các quỹ tài chính nhà nước ngoài ngân sách có tính chất tín dụng; trong đó, có đánh giá tổng thể về kinh tế nhà nước.
Phương án 2: Phạm vi các thành tố đưa vào Nghị quyết có thể bao gồm các nguồn lực và các chủ thể kinh tế: (1) Doanh nghiệp có vốn góp của nhà nước và các tổ chức tín dụng; (2) Đơn vị sự nghiệp công lập; (3) Các quỹ tài chính nhà nước ngoài ngân sách; (4) Ngân sách Nhà nước, dự trữ nhà nước; (5) Đất đai, tài nguyên thiên nhiên khác; (6) Tài sản công khác (hệ thống kết cấu hạ tầng và trụ sở công). Trong đó, tập trung nghiên cứu đưa vào Nghị quyết các thành tố: Các doanh nghiệp có vốn góp của Nhà nước và các tổ chức tín dụng nhà nước; đơn vị sự nghiệp công lập; Các quỹ tài chính nhà nước ngoài ngân sách.
Phó Thủ tướng chia sẻ quan điểm lựa chọn phương án 1. Ảnh: VGP/Thu Sa
TIẾP CẬN BAO TRÙM, TOÀN DIỆN
Kết luận cuộc họp, Phó Thủ tướng cảm ơn các thành viên đã dự họp và phát biểu đầy đủ, thể hiện chính kiến, có những đóng góp rất sâu sắc để triển khai xây dựng Đề án.
"Đây là một đề án rất quan trọng và rất khó vì là nền tảng và động lực để huy động, sử dụng hiệu quả nguồn lực của nhà nước, góp phần thúc đẩy phát triển nhanh, bền vững của đất nước, theo tinh thần tăng trưởng hai con số trong giai đoạn tới. Khu vực kinh tế nhà nước nói chung và doanh nghiệp nhà nước nói riêng đang nắm giữ một nguồn lực rất lớn. Cần đưa ra giải pháp để khu vực này phát huy hiệu quả cao hơn nữa, khẳng định vai trò chủ đạo, chi phối, dẫn dắt, lan tỏa cho nền kinh tế, tiên phong trong các lĩnh vực mới, lĩnh vực quan trọng, lĩnh vực chiến lược", Phó Thủ tướng nhận định.
Từ trước tới nay, chúng ta chưa thực sự tiếp cận về mặt lý luận, khái niệm, định nghĩa để xác định kinh tế nhà nước bao gồm những gì và chưa đánh giá một cách tổng thể, toàn diện về kinh tế nhà nước. Lần này, dù là việc khó và với quỹ thời gian eo hẹp, Ban Chỉ đạo thực hiện nhiệm vụ trên tinh thần tiếp cận theo hướng bao trùm, toàn diện vấn đề kinh tế nhà nước.
Đặc biệt, Phó Thủ tướng yêu cầu phải tập trung vào trọng tâm, trọng điểm, đánh giá đúng thực trạng, tồn tại, hạn chế của kinh tế nhà nước; phân tích nguyên nhân, những bài học kinh nghiệm. Từ đó, đưa ra định hướng, tầm nhìn kinh tế nhà nước và nhiệm vụ, giải pháp mới, đột phá.
Đối với việc xây dựng Nghị quyết, Phó Thủ tướng Nguyễn Chí Dũng lưu ý nội dung phải cô đọng, tập trung, cụ thể, có tính hành động cao và khi ban hành là phải triển khai được ngay.
Dựa trên những ý kiến trao đổi, phân tích của các thành viên tại cuộc họp, Phó Thủ tướng chia sẻ quan điểm lựa chọn phương án 1. Bộ Tài chính tiếp thu ý kiến, tiếp tục làm rõ các nội hàm, nếu có mở rộng thì xem xét đến một số yếu tố của phương án 2 nhưng phương án 1 vẫn là chủ đạo.
“Kinh tế Nhà nước đã mất vai trò tiên phong”
13:59, 04/06/2016
Kinh tế Nhà nước là chủ đạo: “Thực tế không phải vậy”
15:55, 20/04/2015
Cải cách thể chế và những tranh cãi về kinh tế nhà nước
Phấn đấu đưa kim ngạch thương mại Việt Nam - New Zealand đạt 3 tỷ USD
Tiếp Chủ tịch Quốc hội New Zealand Gerry Brownlee chiều 28/8, Tổng Bí thư Tô Lâm nhấn mạnh nền kinh tế Việt Nam và New Zealand có tính bổ trợ lẫn nhau, tiềm năng hợp tác giữa hai nước còn rất lớn...
Bộ Chính trị làm việc về Đại hội Đảng bộ thành phố Hải Phòng và tỉnh Quảng Ngãi
Ngày 28/8, tại Trụ sở Trung ương Đảng, Tổ công tác số 2 của Bộ Chính trị đã có buổi làm việc quan trọng với Ban Thường vụ Thành ủy Hải Phòng và Ban Thường vụ Tỉnh ủy Quảng Ngãi.
[Phóng sự ảnh]: Những khoảnh khắc ấn tượng tại Triển lãm “80 năm Hành trình Độc lập - Tự do - Hạnh phúc”
Triển lãm không chỉ là sự kiện trưng bày mà còn là không gian kết nối giữa quá khứ - hiện tại - tương lai, giữa lòng yêu nước và khát vọng phát triển, giữa giá trị truyền thống và công nghệ hiện đại...
[Phóng sự ảnh]: Triển lãm 80 năm tôn vinh lịch sử vẻ vang, lan tỏa lòng yêu nước
Thay mặt lãnh đạo Đảng, Nhà nước tuyên bố khai mạc Triển lãm "80 năm Hành trình Độc lập - Tự do - Hạnh phúc", Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính nêu rõ: Triển lãm là sự kiện đặc biệt quan trọng, không chỉ tôn vinh chặng đường lịch sử vẻ vang, mà còn lan tỏa lòng yêu nước, niềm tự hào dân tộc, khát vọng vươn mình, khẳng định tiềm lực và vị thế Việt Nam trên con đường đổi mới, hội nhập và phát triển bền vững...
Cân nhắc 2 phương án về thẩm quyền giải quyết tranh chấp trong Trung tâm Tài chính quốc tế
Ngày 28/8, Bộ Tư pháp đăng tải hồ sơ thẩm định Nghị định về Trung tâm Trọng tài quốc tế thuộc Trung tâm Tài chính quốc tế tại Việt nam và việc áp dụng pháp luật, giải quyết tranh chấp tại Trung tâm Tài chính quốc tế
Sáu giải pháp phát triển nhanh và bền vững ngành năng lượng
Việt Nam đang đứng trước cơ hội lớn để phát triển năng lượng xanh, sạch nhằm đảm bảo an ninh năng lượng và phát triển bền vững. Ông Nguyễn Ngọc Trung chia sẻ với Tạp chí Kinh tế Việt Nam/VnEconomy về sáu giải pháp để phát triển nhanh và bền vững ngành năng lượng nói chung và các nguồn năng lượng tái tạo, năng lượng mới nói riêng…
Nhân lực là “chìa khóa” phát triển điện hạt nhân thành công và hiệu quả
Trao đổi với Tạp chí Kinh tế Việt Nam/VnEconomy, TS. Trần Chí Thành, Viện trưởng Viện Năng lượng nguyên tử Việt Nam, nhấn mạnh vấn đề quan trọng nhất khi phát triển điện hạt nhân ở Việt Nam là nguồn nhân lực, xây dựng năng lực, đào tạo nhân lực giỏi để tham gia vào triển khai, vận hành dự án...
Phát triển năng lượng tái tạo, xanh, sạch: Nền tảng cho tăng trưởng kinh tế trong dài hạn
Quốc hội đã chốt chỉ tiêu tăng trưởng kinh tế 8% cho năm 2025 và tăng trưởng hai chữ số cho giai đoạn 2026 – 2030. Để đạt được mục tiêu này, một trong những nguồn lực có tính nền tảng và huyết mạch chính là điện năng và các nguồn năng lượng xanh, sạch…
Nhà đầu tư điện gió ngoài khơi tại Việt Nam vẫn đang ‘mò mẫm trong bóng tối’
Trả lời VnEconomy bên lề Diễn đàn năng lượng xanh Việt Nam 2025, đại diện doanh nghiệp đầu tư năng lượng tái tạo nhận định rằng Chính phủ cần nhanh chóng ban hành các thủ tục và quy trình pháp lý nếu muốn nhà đầu tư nước ngoài rót vốn vào các dự án điện gió ngoài khơi của Việt Nam...
Tìm lộ trình hợp lý nhất cho năng lượng xanh tại Việt Nam
Chiều 31/3, tại Hà Nội, Hội Khoa học Kinh tế Việt Nam, Hiệp hội Năng lượng sạch Việt Nam chủ trì, phối hợp với Tạp chí Kinh tế Việt Nam tổ chức Diễn đàn Năng lượng Việt Nam 2025 với chủ đề: “Năng lượng xanh, sạch kiến tạo kỷ nguyên kinh tế mới - Giải pháp thúc đẩy phát triển nhanh các nguồn năng lượng mới”...
Thuế đối ứng của Mỹ có ảnh hướng thế nào đến chứng khoán?
Chính sách thuế quan mới của Mỹ, đặc biệt với mức thuế đối ứng 20% áp dụng từ ngày 7/8/2025 (giảm từ 46% sau đàm phán),
có tác động đáng kể đến kinh tế Việt Nam do sự phụ thuộc lớn vào xuất khẩu sang Mỹ (chiếm ~30% kim ngạch xuất khẩu).
Dưới đây là phân tích ngắn gọn về các ảnh hưởng chính: