Di động đang lấn sân cố định. Sự lấn sân này diễn ra âm thầm, cho đến một ngày “miếng bánh” của dịch vụ điện thoại cố định bị thu hẹp đến mức khiến những người khai thác nó thấy lo ngại.

Không còn “êm ái”

Chỉ tính riêng Viễn thông Hà Nội (VNPT Hà Nội), mỗi năm đang mất đi khoảng 60.000 thuê bao điện thoại cố định. Thông tin trên, được ông Trần Mạnh Hùng, Giám đốc VNPT Hà Nội, cho biết trong một cuộc làm việc với Bộ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông Lê Doãn Hợp.

Dù rằng, trong sự “lấn chiếm” này có cả các mạng di động thuộc VNPT, nhưng khi người trong nhà cũng phải nói ra một cách đầy báo động, thì đã cho thấy tình hình di động lấn sân cố định đang diễn ra không còn “êm ái”.

Sự lấn sân của di động đã góp phần đẩy điện thoại cố định  vào thời kì thoái trào. Cụ thể, năm 2008, doanh thu từ dịch vụ điện thoại cố định của VNPT Hà Nội đạt 1.506 tỉ đồng, giảm 10,3% so với năm trước đó. Tỉ lệ giảm đã tăng lên 10,6% trong năm 2009, doanh thu đạt 1.346 tỉ đồng.

Năm 2010, doanh thu dự kiến từ dịch vụ điện thoại cố định của VNPT Hà Nội chỉ đạt khoảng 1.170 tỉ đồng, giảm đến 13% so với năm 2009.

Trên  đây mới chỉ đề cập đến tình hình tại VNPT Hà Nội. Nếu có báo cáo từ các VNPT tỉnh và thành phố khác, có thể cho thấy sự thoái trào của điện thoại cố định sẽ còn diễn ra rộng hơn, và  số thuê bao điện thoại cố định mất vào tay các mạng di động có thể còn lớn hơn nhiều.

Trong khi đó, lượng thuê bao di động hàng năm tăng đến hàng chục triệu. Năm 2010, một năm được cho là các nhà mạng đặt chỉ tiêu phát triển thuê bao mới ít nhất trong khoảng 5 năm trở lại đây, thì con số này cũng lên đến trên 20 triệu thuê bao.

Đi tìm nguyên nhân…

Ông Hùng nhìn nhận nguyên nhân đánh mất thuê bao điện thoại cố định là do cước di động trong những năm qua giảm liên tục và giảm mạnh.

Theo định hướng điều hành cước viễn thông của Bộ Thông tin và Truyền thông, trong những năm tới, cước di động sẽ được tiếp tục giảm từ mức 10%-15%. Giảm cước là vì cạnh tranh. Giảm cước còn do xu thế chung của thị trường thông tin di động trên thế giới. Nhưng thông qua giảm cước, khách hàng của các nhà mạng được hưởng lợi ngày càng nhiều hơn.

Một ví dụ minh họa. Trong tháng 8 vừa qua, ba mạng MobiFone, Viettel và Vinaphone đều giảm cước ở mức “kèn cựa” nhau. MobiFone hạ cước hòa mạng cho thuê bao trả sau từ 99.000 đồng xuống còn 50.000 đồng/lần, tương đương giảm 49,5%. Cước gọi nội mạng chỉ còn 880 đồng/phút, ngoại mạng còn 980 đồng/phút, tương ứng mức giảm 10,24% và 9,28%.

Trong khi đó, cước gọi cố định nội mạng VNPT đã ở mức 800 đồng/phút, nếu gọi đến mạng khác lên đến 890,9 đồng/phút.

Bên cạnh đó, di động còn dành những mức giảm mạnh nhất đối với gói cước dành riêng cho đối tượng học sinh, sinh viên (như 15% đối với gói Q-Teen, 14,25% đối với gói Q-Student). So sánh chung, cước di động chỉ đắt hơn cước cố định 10%, nhưng rõ ràng, những lợi thế và tiện ích của di động ngày càng hấp dẫn mạnh các thuê bao cố định, như: khả năng kết nối mọi lúc mọi nơi, giá giảm mạnh vào đêm và ngày nghỉ, ngày lễ; tích hợp hàng trăm dịch vụ giá trị gia tăng và có thể truy cập internet tìm kiếm thông tin…

Với xu thế cước di động liên tục giảm và giảm mạnh, liệu sẽ xảy ra tình huống cước di động có thể rẻ hơn cước điện thoại cố định trong một tương lai không xa?  

Trào lưu di động hóa ngày càng cao, khiến di động trở thành “hung thần bất đắc dĩ” của các mạng điện thoại cố định. Thế nhưng các mạng di động cũng là những “thủ phạm đáng mến” vì mang tới nhiều lợi ích cho người tiêu dùng. Nhìn dưới góc độ thị trường, đây là cuộc cạnh tranh lành mạnh. Ở đó, trước áp lực từ sự đổi mới và phát triển của di động buộc cố định phải tự cải thiện mình.