Thế nhưng, trước sự thay đổi không ngừng của người tiêu dùng toàn cầu, nhu cầu thị trường cũng đang dịch chuyển mạnh mẽ. Giờ đây, người mua không chỉ quan tâm đến xuất xứ, mà còn muốn biết câu chuyện, chất lượng và giá trị phía sau một sản phẩm. Tương lai của xuất khẩu nông sản không chỉ phụ thuộc vào sản lượng, mà còn xoay quanh những giá trị khác của các sản phẩm từ khâu chế biến, đóng gói và định vị, để trở nên nổi bật trên kệ hàng.

Sự thay đổi này mở ra cơ hội để Việt Nam định vị lại vai trò của mình trong thương mại quốc tế: Không chỉ là nhà cung cấp nguyên liệu thô, mà còn là quốc gia gắn liền với sự chuẩn chỉnh và tỉ mỉ trong sản xuất.

Theo Bộ Công Thương, xuất khẩu nông sản chế biến của Việt Nam đã tăng hơn 15% về giá trị so với cùng kỳ năm trước, cho thấy nhu cầu ngày càng lớn đối với sản phẩm phân khúc cao cấp hơn. Dự báo, đến năm 2030, nhu cầu trái cây nhiệt đới sấy khô toàn cầu sẽ đạt 8,3 tỷ USD, được thúc đẩy bởi xu hướng tiêu dùng chú trọng tới sức khỏe ở châu Âu và Bắc Mỹ.

Giữa làn sóng chuyển đổi này, một thế hệ doanh nghiệp mới đang nổi lên - tập trung nâng tầm cách Việt Nam đưa thế mạnh nông sản ra thế giới. Một ví dụ tiêu biểu là Công ty TNHH Xuất nhập khẩu Saigon Fruits (hay là Công ty Saigon Fruits), một startup tập trung định hướng phát triển các sản phẩm trái cây chế biến từ nguyên liệu trong nước.

Thay vì mở rộng bằng mọi giá, công ty chọn cách đi bài bản: Xây dựng đội ngũ nhân sự chất lượng, thiết lập quan hệ hợp tác với các đối tác trong nước - trong đó có Nhà máy Việt Thảo Nhiên tại Bảo Lộc, Lâm Đồng - và đầu tư mạnh vào R&D để tìm ra giải pháp tối ưu trong việc giữ trọn hương vị, dưỡng chất và thời hạn bảo quản, đồng thời đảm bảo tính minh bạch và khả năng truy xuất nguồn gốc sản phẩm.

Đứng sau chiến lược này là ông Ignas Petrusis, đồng sáng lập NATURALA - một công ty Thụy Sĩ chuyên đầu tư vào các dự án thực phẩm giá trị gia tăng trên toàn cầu - hiện đang dẫn dắt Saigon Fruits trong hành trình mở rộng ở châu Á. Sứ mệnh của Naturala là thông qua đầu tư và đào tạo - giúp các doanh nghiệp nông nghiệp chuyển đổi từ cung cấp nguyên liệu thô sang tạo ra sản phẩm tinh chế, sẵn sàng xuất khẩu.

Công ty Saigon Fruits là một trong những dự án khởi đầu của Naturala tại châu Á. Bắt đầu từ quả xoài - công ty dần nghiên cứu và áp dụng kỹ thuật chế biến giúp giữ nguyên dưỡng chất, nâng tầm hương vị và đưa sản phẩm vào phân khúc xuất khẩu cao cấp. Mục tiêu là tạo ra những sản phẩm không chỉ cạnh tranh, mà còn có giá trị vượt trội tại các thị trường đề cao sức khỏe và chất lượng.

Dù mới ở giai đoạn khởi đầu, tham vọng của đội ngũ Saigon Fruits phản ánh một xu thế bao quát hơn. Với ba năm kinh nghiệm xuất khẩu trong khu vực, họ tin rằng Việt Nam không chỉ đóng vai trò là nguồn cung, mà còn có thể trở thành nơi đặt ra chuẩn mực mới cho ngành xuất khẩu thực phẩm.

Công ty cũng quan tâm tới tác động xã hội, đặc biệt ở những cộng đồng nông thôn gắn liền với mảng nông nghiệp. Họ là hướng đến tạo ra các giá trị tại địa phương nơi công ty hoạt động - không chỉ từ việc kinh doanh, mà còn cả các cơ hội khác.

Chặng đường tiếp theo của Việt Nam trong chuỗi thương mại toàn cầu có lẽ sẽ dần ít đi những container chứa đầy trái cây tươi chưa được chế biến - và nhiều hơn những giá trị gia tăng được thêm vào chúng, trước khi được mang đi xuất khẩu.