09:11 02/10/2007

“Giá gạo Việt đã bằng gạo Thái”

Hưng Văn

Những thông tin đáng chú ý về tình hình xuất khẩu gạo năm nay từ ông Trương Thanh Phong, Chủ tịch Hiệp hội Lương thực Việt Nam

"Đến hết tháng 9, Việt Nam đã xuất khẩu khoảng 3,7 triệu tấn gạo".
"Đến hết tháng 9, Việt Nam đã xuất khẩu khoảng 3,7 triệu tấn gạo".
Những thông tin đáng chú ý về tình hình xuất khẩu gạo năm nay t ông Trương Thanh Phong, Chủ tịch Hiệp hội Lương thực Việt Nam.

Vừa qua có nhiều thông tin khác nhau về điều hành xuất khẩu gạo. Sự thực tình hình xuất khẩu gạo từ nay đến cuối năm ra sao, thưa ông Chủ tịch Hiệp hội?

Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đã chính thức thông tin rằng vừa qua Bộ không công bố văn bản nào về việc cho ngừng xuất khẩu gạo từ nay đến cuối năm.

Sự thực là theo sự chỉ đạo của Chính phủ, vào cuối tháng 7 vừa qua, Bộ Công Thương và Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đã thống nhất chỉ đạo Hiệp hội Lương thực Việt Nam thông báo với các doanh nghiệp thành viên tạm ngừng ký tiếp các hợp đồng xuất khẩu gạo trong năm 2007.

Với các hợp đồng đã ký, vẫn tiếp tục giao hàng xuống tàu. Có điều do tình hình giá cước vận chuyển tăng cao, các doanh nghiệp Việt Nam phải thương lượng với phía mua hàng về phí xếp dỡ hàng container nên tiến độ giao hàng có phần chậm lại. Đến hết tháng 8 đã giao hàng 3,59 triệu tấn, đến hết tháng 9 đã xuất khẩu khoảng 3,7 triệu tấn gạo.

Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn sơ kết năm nay toàn vùng Nam Bộ đạt 20,7 triệu tấn lúa, tăng 700.000 tấn so với 2006. Hồi đầu năm, Chính phủ dự kiến kế hoạch xuất khẩu gạo cả năm là 4,5 triệu tấn. Hồi tháng 7, có ý kiến để bảo đảm an ninh lương thực nên ngừng ở mức xuất khẩu 4 triệu tấn gạo.

Qua kết quả khảo sát, mới đây Chính phủ đã xác định chỉ tiêu xuất khẩu gạo cả năm 2007 là 4,4 triệu tấn gạo!

Như vậy hiệu quả xuất khẩu gạo năm nay ra sao? Trong bối cảnh giá cả vật tư đều tăng, thu nhập của nông dân làm lúa có được cải thiện? Phần các doanh nghiệp xuất khẩu có nhiều thuận lợi không, thưa ông Chủ tịch?

Cả năm 2006, Việt Nam xuất khẩu 5,1 triệu tấn gạo, thu 1 tỷ 154 triệu USD, đưa kim ngạch xuất khẩu gạo trở lại vượt ngưỡng 1 tỷ USD sau mấy năm sụt giảm. Nhưng chỉ tính trong 8 tháng đầu năm, với số lượng chưa đầy 3,6 triệu tấn, kim ngạch xuất khẩu đã vượt cả năm 2006.

Điều này cho thấy với sự chỉ đạo sát sao của Chính phủ và các bộ, xuất khẩu lương thực của Việt Nam ngày càng ổn định và bền vững.

Hiệp hội cũng vui mừng thông báo 2007 là năm đầu tiên giá gạo xuất khẩu của Việt Nam đã vươn lên ngang bằng, có khi cao hơn giá gạo Thái Lan. Trước đây cùng loại gạo xuất khẩu Việt Nam thường thua Thái Lan 30-40 USD/tấn. Mới đây qua cuộc dự thầu xuất khẩu 15.000 tấn qua Philippines, gạo Việt Nam được giá 313 USD/tấn trong khi gạo Thái chỉ 305 USD/tấn!

Giá gạo xuất khẩu bình quân của Việt Nam đến nay là 293 USD/tấn, tăng 42 USD so với cùng kỳ năm trước. Qua khảo sát của đoàn khảo sát, do giá vật tư, chi phí phòng chống dịch bệnh, giá thành 1 kg lúa ở ĐBSCL đã lên tới 1.600 đ/kg so với 1.100 đồng /kg của 2 năm trước.

Giá lúa hàng hóa khi thu hoạch vụ đông xuân là 3000 đồng/kg, hiện nay là 3.400 đồng/kg. Nhờ áp dụng tiến bộ kỹ thuật và quy trình canh tác, chăm sóc mới, nên mặc dù diện tích lúa mặc dù có giảm do chuyển đổi cây trồng nhưng năng suất nhiều vùng tăng cao. Với mức giá trên, thu nhập của người trồng lúa ngày càng được cải thiện.

Với mạng lưới thông tin thị trường và công nghệ thông tin tiếp cận nông thôn, nhiều hộ nông dân ngày nay đã chủ động bán buôn, dự trữ hàng hóa. Nông dân “được” nhiều thì doanh nghiệp phải chịu khó hơn trong việc tính toán mua, kịp thời gian giao nhận hàng.

Nhìn chung các doanh nghiệp xuất khẩu lương thực năm nay gặp nhiều khó khăn vì giá cước tăng, hàng hóa được nhiều tổ nhóm trong dân ghìm lại chờ giá. Nhưng đây cũng là động lực để làm cho sự gắn kết giữa 4 nhà sẽ chặt chẽ, hiệu quả hơn.

Dự kiến tình hình xuất khẩu gạo 2008 sẽ ra sao? Giá nhiều loại nông sản thế giới đều đang tăng, sắp tới Hiệp hội và Tổng công ty Lương thực miền Nam mà ông là Tổng giám đốc có kế hoạch nào để củng cố phát triển vai trò sản xuất lúa gạo và các loại cây lương thực có hạt khác không, thưa ông?

Dự kiến tình hình xuất khẩu gạo 2008 là sáng sủa, chúng ta không phải lo về thị trường mà cần tập trung sản xuất nhiều sản lượng và gạo chất lượng cao. Bộ Công Thương có đưa ra dự kiến kim ngạch xuất khẩu gạo 2008 sẽ đạt hơn 1,4 tỷ USD.

Với lúa gạo, Hiệp hội phải cùng nông dân phát triển sản xuất bền vững, ngày càng tăng cao hiệu quả. Vụ đông - xuân vừa qua, Tổng công ty Lương thực miền Nam mới chỉ hợp đồng, bao tiêu được 345.000 tấn gạo chất lượng cao là khá thấp so với yêu cầu.

Khách hàng nước ngoài đang yêu cầu nhập khẩu loại gạo Jasmine với số lượng khá lớn. Loại gạo thơm này vừa qua xuất khẩu giá 340 USD/tấn, nhiều nơi nông dân có thể sản xuất nhiều, đạt chất lượng cao. Các thành viên Tổng công ty đã có hướng liên kết cùng các viện, trường, trung tâm giống các tỉnh trong việc nhân giống lúa xác nhận.

Làm sao để giảm giá thành nhưng tăng năng suất lúa gạo và nông sản hàng hóa?

Qua liên kết khảo sát tại Hồng Kông, chúng tôi đã ghi nhận loại hoạt chất sinh trưởng cho cây trồng Nutragreen đang được Hoa Kỳ và các nước có nền nông nghiệp tiên tiến áp dụng trong sản xuất lúa và nhiều loại cây công nghiệp khác.

Chúng tôi đã nhập thử đem về cùng Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Tiền Giang trong năm 2007 thí nghiệm ở một số vùng.

Vụ đông-xuân, năng suất lúa có phun Nutragreen tăng 800-900 kg/ha, vụ hè thu tăng 1 tấn/ha. Chúng tôi cũng đã làm việc và được phía sản xuất nước ngoài sẵn sàng chuyển giao công nghệ. Sắp tới Tổng công ty sẽ cùng Tiền Giang tổ chức hội nghị kiểm định. Nếu được Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn chấp thuận, chúng tôi sẽ tiến hành nhân rộng dinh dưỡng cây trồng theo phương cách này.