Thủ tướng Iraq Haider al-Abadi ngày 9/7 đã tới thành phố Mosul để chúc mừng lực lượng vũ trang nước này giành chiến thắng trước tổ chức khủng bố tự xưng Nhà nước Hồi giáo (IS) trong chiến dịch kéo dài 9 tháng. IS đã gần bị đánh bật khỏi Mosul, thành lũy số 1 của mạng lưới khủng bố khét tiếng này tại Iraq.

Theo tin từ Reuters, thất bại tại Mosul sau 3 năm chiếm giữ thành phố này là một đòn giáng mạnh vào IS, tổ chức phiến quân Hồi giáo dòng Sunni. Ngoài ra, IS cũng đang bị truy quét mạnh ở Raqqa, thành phố Syria mà chúng coi là “thủ đô” của “nhà nước” tự phong, đồng thời là nơi chúng lên kế hoạch cho các vụ tấn công toàn cầu.

Mặc dù vậy, IS vẫn kiểm soát một phần lãnh thổ ở Iraq và được dự báo sẽ chuyển sang những chiến thuật nổi dậy thông thường hơn như đánh bom, trong bối cảnh nhà nước tự phong dần tan rã.

Chiến dịch giải phóng Mosul, thành phố lớn nhất từng rơi vào tay IS, đã khiến nhiều khu vực rộng lớn của thành phố bị phá hủy, hàng nghìn dân thường thiệt mạng, và gần 1 triệu người rơi vào cảnh mất nhà cửa.

“Tổng tư lệnh lực lượng vũ trang Iraq, Thủ tướng Haider al-Abadi đã tới thành phố vừa được giải phóng Mosul và chúng mừng các chiến binh anh hùng và nhân dân Iraq vì chiến thắng vĩ đại này”, văn phòng của ông al-Abadi cho biết trong một tuyên bố. Truyền hình Iraq sau đó phát sóng bản tin cho thấy ông Abadi đi thăm Mosul, vây quanh ông là những người dân của thành phố lớn thứ nhì Iraq.

Các cuộc không kích và đấu súng vẫn đang diễn ra trên những con phố hẹp ở khu thành cổ của Mosul, nơi một số phần tử IS vẫn cố thủ trước sự tấn công của lực lượng vũ trang Iraq với sự hậu thuẫn của liên minh quốc tế do Mỹ dẫn đầu.

Ông Abadi đã có cuộc gặp với các chỉ huy trong chiến dịch giải phóng Mosul, nhưng chưa chính thức công bố rằng toàn bộ thành phố đã được giải phóng. Một phát ngôn viên của ông Abadi nói chiến thắng sẽ chỉ được chính thức công bố khi những phần tử IS cuối cùng bị loại bỏ khỏi Mosul.

Mặc dù vậy, Pháp và Anh, hai nước thành viên của liên minh quốc tế chống IS, đã lên tiếng ca ngợi thắng lợi của lực lượng vũ trang Iraq ở Mosul. Thời gian qua, liên minh này đã tiến hành các cuộc không kích, đào tạo và cung cấp các hỗ trợ khác cho lực lượng Iraq trên chiến trường.

“Mosul đã được giải phóng khỏi IS. Nước Pháp xin được bày tỏ lòng kính phục với tất cả những ai đã cùng với các binh sỹ của chúng tôi đóng góp vào chiến thắng này”, Tổng thống Pháp Emmanuel Macron viết trên mạng xã hội Twitter.

“Tôi xin chúc mừng Thủ tướng Abadi và lực lượng vũ trang Iraq, những người đã chiến đấu với lòng dũng cảm lớn lao để chống lại kẻ thù tàn bạo”, Bộ trưởng Bộ Quốc phòng Anh Michael Fallon nói trong một tuyên bố.

Dù Mosul được giải phóng, Iraq vẫn đang đối mặt với nhiều bất ổn và nước này chỉ có thể đạt được sự ổn định dài hạn nếu Chính phủ giải quyết được căng thẳng sắc tộc và tôn giáo - đặc biệt là giữa người Hồi giáo dòng Sunni và người Hồi giáo dòng Shi’ite chiếm đa số - vấn đề đã tồn tại dai dẳng ở Iraq kể từ khi Tổng thống Saddam Hussein bị lật đổ vào năm 2003.

Giới chức quân đội Iraq cho biết, trong bối cảnh bị vây hãm trong một khu vực ngày càng thu hẹp, phiến quân Iraq đã cử những kẻ đánh bom cảm tử là nữ giới trà trộn vào đám đông hàng nghìn người dân thường trong vùng chiến sự - những người bị thương, đói khát và hoảng sợ.

Ngoài ra, chiến dịch cũng gây tổn thất lớn về người đối với lực lượng vũ trang của Iraq. Chính phủ Iraq không đưa ra con số thương vong, nhưng số liệu của Mỹ nói rằng Đơn vị Chống khủng bố (CTS) của Iraq, lực lượng mũi nhọn trong chiến dịch giải phóng Mosul, mất 40% số binh sỹ.

Bộ Quốc phòng Mỹ hiện đang đề nghị khoảng ngân sách 1,269 tỷ USD để hỗ trợ cho quân đội Iraq trong năm 2018.

Liên hiệp quốc dự báo việc tái thiết cơ sở hạ tầng cơ bản ở Mosul sẽ tiêu tốn hơn 1 tỷ USD. Tại một số khu vực bị ảnh hưởng nặng nề nhất của thành phố, gần như không một ngôi nhà nào tránh khỏi bị hư hại. Giới chức Liên hiệp quốc nói mật độ xây dựng dày đặc ở Mosul đồng nghĩa với việc thiệt hại về tài sản của thành phố này có thể chưa được tính toán đầy đủ.