Khoa học công nghệ sẽ là “chìa khóa” để giảm khí carbon trong ngành khai khoáng
Vũ Khuê
24/04/2024, 19:01
Việt Nam là một trong những quốc gia có trữ lượng khai thác khoáng sản lớn nhất Đông Nam Á. Tuy nhiên, để Việt Nam có thể tiến đến một nền kinh tế có phát thải ròng bằng không, chìa khóa nằm ở việc tiếp tục đầu tư vào đổi mới, khoa học và công nghệ nhằm tối ưu hóa quy trình khai thác, giảm lượng khí carbon…
Mục tiêu của ngành khai khoáng là phát triển bền vững đi đôi với bảo vệ môi trường.
Đó là nhận định của ông Ben Wong, Tổng Giám Đốc Informa Markets Việt Nam, tại lễ khai mạc Triển lãm Quốc tế lần thứ 6 về Công nghiệp Khai thác, Khôi phục Tài nguyên Khoáng sản và Xây dựng Việt Nam – Mining Vietnam 2024 diễn ra từ ngày 24 – 26/4/2024 tại Cung triển lãm Kiến trúc, Quy hoạch Xây dựng Quốc gia (NECC), Hà Nội.
Theo bà Annie Trần, Quản lý dự án cấp cao, Triển lãm Mining Vietnam, Việt Nam được coi là quốc gia có nguồn tài nguyên khoáng sản đa dạng, tập trung hơn 5.000 điểm mỏ của 60 loại khoáng sản như than, quặng boxit, apatit, titan, đất hiếm...
Với lịch sử khai thác gần 180 năm, ngành than Việt Nam từ lâu đã trở thành ngành công nghiệp khai khoáng chủ lực nhằm đảm bảo mục tiêu an ninh năng lượng quốc gia. Bên cạnh đó, quặng boxit với trữ lượng lên đến 5,8 triệu tấn đã đưa Việt Nam trở thành quốc gia sở hữu tiềm năng về quặng boxit lớn thứ hai toàn cầu.
Những năm gần đây, Việt Nam đã ban hành nhiều chính sách nhằm thúc đẩy sự tham gia của các doanh nghiệp vào quá trình khai thác, chế biến khoáng sản và sản xuất vật liệu xây dựng theo hướng bền vững, giảm tiêu hao điện, năng lượng.
Mining Vietnam 2024 đã thu hút 200 nhà trưng bày đến từ 17 quốc gia và vùng lãnh thổ.
Trong đó, nổi bật như chính sách đấu giá quyền khai thác khoáng sản, Luật Bảo vệ môi trường sửa đổi hay Quy hoạch thăm dò, khai thác, chế biến và sử dụng các loại khoáng sản làm vật liệu xây dựng giai đoạn 2021 – 2030, tầm nhìn đến năm 2050 đã nêu rõ mục tiêu đưa ngành công nghiệp khai thác và chế biến khoáng sản trở thành ngành công nghiệp hiện đại, ứng dụng khoa học công nghệ và đổi mới thiết bị nhằm sản xuất các sản phẩm có giá trị gia tăng cao, chuyển đổi toàn diện ngành theo hướng phát triển xanh.
Chia sẻ tại buổi lễ, ông Phan Xuân Thuỷ, Phó Tổng giám đốc Tập đoàn Công nghiệp Than - Khoáng sản Việt Nam (Vinacomin), cho biết công nghiệp than là lĩnh vực sản xuất kinh doanh chủ chốt của Tập đoàn. Vinacomin có 21 công ty thành viên sản xuất hầm lò và lộ thiên. Hiện tại, sản lượng than sản xuất hàng năm của Vinacomin đạt trên 40 triệu tấn/năm.
Mục tiêu chiến lược của Vinacomin là trở thành một tập đoàn kinh tế nhà nước mạnh, có thương hiệu và sức cạnh tranh trong khu vực và thế giới, có cơ cấu sản xuất - kinh doanh hợp lý, phát triển bền vững đi đôi với bảo vệ môi trường, góp phần bảo đảm an ninh năng lượng quốc gia và thúc đẩy các ngành kinh tế, các địa phương trên cả nước cùng phát triển.
Công nghệ mới trong ngành khai khoáng được trưng bày tại Mining Vietnam 2024.
Để hiện thực hoá mục tiêu này, Vinacomin xác định, song song với triển khai tái cơ cấu quản trị doanh nghiệp, Tập đoàn tập trung tái cơ cấu công nghệ theo hướng tăng cường đầu tư, ứng dụng công nghệ số và các tiến bộ khoa học kỹ thuật nhằm đổi mới công nghệ khai thác hiện đại hoá, tự động hoá, thông minh hoá để nâng cao năng suất, tăng hiệu quả sản xuất kinh doanh.
Các mỏ lộ thiên, hầm lò của Vinacomin đã và đang áp dụng nhiều công nghệ khai thác hiện đại, tiên tiến trên thế giới, đặc biệt là các hệ thống cơ giới hóa đồng bộ, tự động hoá trong các khâu: đào lò, khai thác, thông gió và kiểm soát khí mỏ, thoát nước mỏ... Tỷ lệ than khai thác bằng hệ thống cơ giới đồng bộ ngày càng tăng, tỷ lệ tổn thất than trong khai thác ngày một giảm làm tăng hiệu quả sản xuất kinh doanh, tiết kiệm tài nguyên.
Với các mỏ lộ thiên, Vinacomin cũng đã và đang đầu tư các thiết bị đồng bộ từ máy khoan đường kính lớn, máy xúc thủy lực, ô tô vận tải có tải trọng lớn đến 130 tấn để nâng năng lực bốc xúc, vận tải. Liên tục đổi mới công nghệ nổ mìn, liên thông hệ thống khai thác để tạo ra các khai trường lộ thiên công suất lớn và từng bước băng tải hóa công tác vận chuyển.
Trong giai đoạn tới Vinacomin sẽ triển khai thăm dò trên 1,0 triệu mét khoan, đầu tư mới và duy trì sản xuất tổng số trên 70 dự án khai thác than để khai thác sản lượng than ổn định 36-40 triệu tấn/năm. Tổng nhu cầu vốn đầu tư cho thăm dò, phát triển sản xuất than của Vinacomin vào khoảng 90 ngàn tỷ đồng.
Bên cạnh lĩnh vực chủ lực là than, Vinacomin đã phát triển công nghiệp khoáng sản theo hướng tăng cường chế biến sâu, nâng cao giá trị gia tăng và hiệu quả kinh tế. Tập đoàn đã đầu tư một loạt nhà máy chế biến kim loại màu hiện đại bao gồm: đồng, chì, kẽm, thiếc, gang thép, cromit và các kim loại khác.
Mining Vietnam 2024 quy tụ hơn 200 doanh nghiệp trưng bày từ nhiều quốc gia phát triển trong ngành khai khoáng với mục tiêu là cầu nối giao thương hiệu quả giữa các doanh nghiệp trong nước và quốc tế nhằm giới thiệu các công nghệ tiên tiến nhất, trang thiết bị máy móc hiện đại nhất phục vụ cho thị trường Việt Nam và khu vực.
Ông Thuỷ nhận định, triển lãm sẽ góp phần thúc đẩy sự chuyển giao, phát triển công nghệ mới, giải pháp mới trong lĩnh vực khai khoáng, cũng như mở rộng mối quan hệ hợp tác giữa các doanh nghiệp và chuyên gia trong ngành, góp phần hướng đến ngành công nghiệp khai khoáng bền vững theo nền kinh tế tuần hoàn, giảm thiểu tác động đến môi trường và đóng góp tích cực vào sự phát triển kinh tế - xã hội của Việt Nam.
CEO Informa Markets Việt Nam cũng cho rằng Việt Nam là một trong những quốc gia có trữ lượng khai thác khoáng sản lớn nhất Đông Nam Á, với tiềm năng lớn về than, boxit, quặng cromit, titan, sắt và đất hiếm.
Tuy nhiên, để Việt Nam tiến đến một nền kinh tế có phát thải ròng bằng không, chuyển đổi sang công nghệ xanh trong khi vẫn đảm bảo sử dụng nguồn tài nguyên vốn có một cách hiệu quả, chìa khóa nằm ở việc tiếp tục đầu tư vào đổi mới, khoa học và công nghệ nhằm tối ưu hóa quy trình khai thác, giảm lượng khí carbon.
Khai thác khoáng sản làm vật liệu phục vụ đường bộ cao tốc được áp dụng cơ chế đặc thù
“Xanh hoá” công nghiệp khai khoáng bằng công nghệ mới
Bất cập trong ngành công nghiệp khai khoáng
Đọc thêm
Kim ngạch xuất khẩu 8 tháng của Thanh Hóa đạt xấp xỉ 4,7 tỷ USD
Tổng kim ngạch xuất khẩu hàng hóa của Thanh Hóa trong 8 tháng năm 2025 ước đạt 4,695 tỷ USD, tăng 18,4% so với cùng kỳ và bằng 58,7% kế hoạch năm. Đây là kết quả khả quan, cho thấy xuất khẩu tiếp tục là điểm sáng của kinh tế tỉnh trong bối cảnh nhiều khó khăn về thị trường và thời tiết.
Chiến lược “kiềng ba chân” để logistics xuyên biên giới vùng Bắc Trung Bộ và Duyên hải miền Trung tăng tốc
Hạ tầng logistics miền Trung hiện vẫn thiếu tính đồng bộ; kết nối giữa cảng biển - đường sắt - đường bộ - hàng không dù đang được đẩy mạnh đầu tư nhưng vẫn chưa phát huy hiệu quả tương xứng, khiến chi phí vận tải cao hơn so với mức trung bình khu vực. Trung tâm logistics hiện đại, có khả năng kết nối đa phương thức còn rất ít...
Ấn Độ tuyên bố vẫn tiếp tục mua dầu Nga
Ấn Độ cho biết sẽ vẫn tiếp tục nhập khẩu dầu của Nga, bất chấp thuế quan trừng phạt của Mỹ liên quan đến vấn đề này sắp có hiệu lực...
Đột phá trong ngành năng lượng để đạt tăng trưởng kinh tế cao và bền vững
Các chuyên gia nhận định: "Để ngành năng lượng đáp ứng được nhu cầu tăng trưởng kinh tế thì cần có những giải pháp triệt về đầu tư, công nghệ cũng như đào tạo nhân lực..."...
Ứng phó với áp thấp nhiệt đới sắp mạnh lên thành bão số 5
Sáng nay (22/8), vùng áp thấp trên khu vực phía Đông đảo Lu-Dông (Philippin) đã mạnh lên thành áp thấp nhiệt đới. Hồi 10 giờ ngày 22/8, vị trí tâm áp thấp nhiệt đới ở trên đảo Lu-Dông (Philippin), với sức gió mạnh nhất ở vùng gần tâm cấp 6-7, giật cấp 9; di chuyển theo hướng Tây Bắc với tốc độ 10-15km/h. Áp thấp nhiệt đới sẽ sớm mạnh lên thành bão…
Sáu giải pháp phát triển nhanh và bền vững ngành năng lượng
Việt Nam đang đứng trước cơ hội lớn để phát triển năng lượng xanh, sạch nhằm đảm bảo an ninh năng lượng và phát triển bền vững. Ông Nguyễn Ngọc Trung chia sẻ với Tạp chí Kinh tế Việt Nam/VnEconomy về sáu giải pháp để phát triển nhanh và bền vững ngành năng lượng nói chung và các nguồn năng lượng tái tạo, năng lượng mới nói riêng…
Nhân lực là “chìa khóa” phát triển điện hạt nhân thành công và hiệu quả
Trao đổi với Tạp chí Kinh tế Việt Nam/VnEconomy, TS. Trần Chí Thành, Viện trưởng Viện Năng lượng nguyên tử Việt Nam, nhấn mạnh vấn đề quan trọng nhất khi phát triển điện hạt nhân ở Việt Nam là nguồn nhân lực, xây dựng năng lực, đào tạo nhân lực giỏi để tham gia vào triển khai, vận hành dự án...
Phát triển năng lượng tái tạo, xanh, sạch: Nền tảng cho tăng trưởng kinh tế trong dài hạn
Quốc hội đã chốt chỉ tiêu tăng trưởng kinh tế 8% cho năm 2025 và tăng trưởng hai chữ số cho giai đoạn 2026 – 2030. Để đạt được mục tiêu này, một trong những nguồn lực có tính nền tảng và huyết mạch chính là điện năng và các nguồn năng lượng xanh, sạch…
Nhà đầu tư điện gió ngoài khơi tại Việt Nam vẫn đang ‘mò mẫm trong bóng tối’
Trả lời VnEconomy bên lề Diễn đàn năng lượng xanh Việt Nam 2025, đại diện doanh nghiệp đầu tư năng lượng tái tạo nhận định rằng Chính phủ cần nhanh chóng ban hành các thủ tục và quy trình pháp lý nếu muốn nhà đầu tư nước ngoài rót vốn vào các dự án điện gió ngoài khơi của Việt Nam...
Tìm lộ trình hợp lý nhất cho năng lượng xanh tại Việt Nam
Chiều 31/3, tại Hà Nội, Hội Khoa học Kinh tế Việt Nam, Hiệp hội Năng lượng sạch Việt Nam chủ trì, phối hợp với Tạp chí Kinh tế Việt Nam tổ chức Diễn đàn Năng lượng Việt Nam 2025 với chủ đề: “Năng lượng xanh, sạch kiến tạo kỷ nguyên kinh tế mới - Giải pháp thúc đẩy phát triển nhanh các nguồn năng lượng mới”...
Thuế đối ứng của Mỹ có ảnh hướng thế nào đến chứng khoán?
Chính sách thuế quan mới của Mỹ, đặc biệt với mức thuế đối ứng 20% áp dụng từ ngày 7/8/2025 (giảm từ 46% sau đàm phán),
có tác động đáng kể đến kinh tế Việt Nam do sự phụ thuộc lớn vào xuất khẩu sang Mỹ (chiếm ~30% kim ngạch xuất khẩu).
Dưới đây là phân tích ngắn gọn về các ảnh hưởng chính: