Kinh tế tăng trưởng âm, Chính phủ Nhật lại tính phát tiền mặt cho dân
An Huy
16/11/2021, 09:54
Nền kinh tế Nhật Bản suy giảm trong quý 3 vừa qua do xuất khẩu sụt giảm vì tình trạng đứt gãy chuỗi cung ứng, và do tiêu dùng của người dân yếu đi khi nước này phải áp tình trạng khẩn cấp để chống dịch Covid-19 bùng phát...
Một khu mua sắm ở Kyoto, Nhật Bản trong tháng 10 - Ảnh: Getty/WSJ.
Theo tờ Wall Street Journal, sự suy giảm này có thể thúc đẩy kế hoạch của Thủ tướng Fumio Kishida về phát tiền mặt trợ cấp cho các hộ gia đình để kích cầu nền kinh tế. Tuy nhiên, các chuyên gia kinh tế dự báo nền kinh tế lớn thứ ba thế giới sẽ tăng trưởng dương trở lại trong quý 4.
Nếu so với quý 3, kinh tế Nhật Bản suy giảm 0,8%, sau khi đạt mức tăng trưởng 0,4% trong quý 2. Nếu tính cả năm (annualized - phản ánh mức tăng của cả năm nếu xu hướng của kỳ báo cáo diễn ra trong cả 4 quý của năm), tổng sản phẩm trong nước (GDP) của nước này giảm 3%.
Tốc độ tăng trưởng hàng năm (annualized) của kinh tế Nhật Bản qua các quý.
Một số nền kinh tế lớn của thế giới, bao gồm Mỹ và Trung Quốc, đã phục hồi mạnh từ đáy sâu do đại dịch Covid-19 gây ra, nhờ đó đạt quy mô lớn hơn cả thời điểm trước đại dịch. Tuy nhiên, số liệu công bố ngày 15/11 cho thấy GDP của Nhật Bản hiện vẫn đang thấp hơn so với vào quý 4/2019, thời điểm trước khi Covid lây lan khắp toàn cầu.
“Kết quả rất yếu của GDP quý 3 làm gia tăng khả năng Chính phủ sẽ mở rộng quy mô của gói kích thích kinh tế”, chuyên gia kinh tế Takuji Aida của Okasan Securities nhận định.
Tuần trước, Thủ tướng Kishida cho biết ông có ý định thúc đẩy một kế hoạch ngân sách bổ sung trong thời gian còn lại của năm nay. Kế hoạch này bao gồm phát tiền mặt và phiếu mua hàng giảm giá (voucher) trị giá tổng cộng gần 900 USD mỗi trẻ em cho các hộ gia đình, đồng thời trợ cấp thêm tiền mặt cho các hộ thuộc diện nghèo. Ông Kishida cũng nói tổng trị giá của gói kích cầu này sẽ lên tới hàng trăm tỷ USD.
Nhiều nhà bình luận ở Nhật Bản cho rằng ông Kishida đang ném tiền giải quyết vấn đề tăng trưởng kinh tế ì ạch mà không có một định hướng cụ thể nào. Tuy nhiên, Nhật Bản có nhiều dư địa hơn hầu hết các quốc gia khác trong việc tăng chi tiêu chính phủ, bởi lạm phát ở nước này vẫn đang ở gần ngưỡng 0.
Tại Mỹ, lạm phát đã vượt mốc 6% trong tháng 10, khiến kế hoạch chi tiêu hơn 2 nghìn tỷ USD của chính quyền Tổng thống Joe Biden cho phúc lợi xã hội và chống biến đổi khí hậu vấp phải sự chỉ trích mạnh mẽ.
Ông Aida nhận định nền kinh tế Nhật Bản có thể phục hồi về mức trước đại dịch vào giữa năm 2022 nếu gói kích cầu của Thủ tướng Kishida đủ lớn.
Trong quý 3, các hãng sản xuất ô tô Nhật Bản phải cắt giảm sản lượng do thiếu con chip và các linh kiện khác. Cuộc khủng hoảng thiếu con chip của ngành công nghiệp ô tô toàn cầu diễn ra nghiêm trọng trong quý, khi các nước châu Á như Malaysia phải áp dụng các biện pháp phong toả và giãn cách nghiêm ngặt để chống làn sóng Covid do biến chủng Delta gây ra.
Xuất khẩu, đầu tàu cho sự phục hồi kinh tế Nhật Bản từ đại dịch, giảm 2,1% trong quý 3 so với quý 2. Tiêu dùng tư nhân giảm 1,1%, phản ánh sự sụt giảm mạnh mẽ của doanh số bán ô tô mới và xu hướng giảm của lĩnh vực dịch vụ trong đại dịch.
Các thành phố lớn của Nhật Bản đã ở trong tình trạng khẩn cấp trong phần lớn thời gian của quý 3, gây hạn chế chi tiêu vào các nhà hàng và du lịch. Thế vận hội mùa hè Tokyo, diễn ra từ ngày 23/7-8/8, không thể kích cầu vì khán giả không được vào sân xem các trận đấu.
Tuy nhiên, tình hình đang dần được cải thiện. Hãng xe Toyota cho biết có kế hoạch nối lại hoạt động của tất cả các dây chuyền sản xuất ở Nhật Bản trong tháng 12 năm nay, đánh dấu lần đầu tiên trong 7 tháng qua các nhà máy trong nước của hãng hoạt động bình thường.
Hôm thứ Hai, Thống đốc Ngân hàng Trung ương Nhật Bản (BOJ) Haruhiko Kuroda nói rằng các nút thắt chuỗi cung ứng có thể được giải quyết trong mấy tháng tới, vì làn sóng Covid đã dịu đi ở khu vực Đông Nam Á.
Tình trạng khẩn cấp đã bắt đầu được gỡ ở Nhật Bản từ đầu quý này, cho phép các nhà hàng được mở cửa đến đêm muộn và các sự kiện được tổ chức trở lại. Số ca nhiễm mới Covid ở Nhật hiện đã giảm 99% so với mức đỉnh, và 3/4 dân số nước này hiện đã được tiêm đủ vaccine.
Chuyên gia kinh tế Taro Saito thuộc NLI Research Institute dự báo kinh tế Nhật Bản đạt mức tăng trưởng cả năm 7% trong quý 4. Tuy nhiên, ông Saito cũng cho rằng nền kinh tế có thể suy giảm trở lại vào đầu năm 2022 nếu số ca nhiễm Covid mới lại gia tăng trong mùa đông, buộc Chính phủ phải tái áp các hạn chế chống dịch.
Nhờ giá bất động sản tăng mạnh,Trung Quốc vượt Mỹ thành nước có tổng tài sản lớn nhất thế giới
18:48, 15/11/2021
Kinh tế thế giới đứng trước loạt thách thức mới
12:01, 15/11/2021
Bà Yellen: Lạm phát còn cao chừng nào chưa kiểm soát được Covid-19
Dấu ấn kinh tế thế giới tuần 17-23/8/2025: Tín hiệu giảm lãi suất từ Fed, Ấn Độ không nhượng bộ trước thuế quan Mỹ
Các tín hiệu về lần giảm lãi suất tiếp theo của Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) nhận được sự quan tâm lớn khi giới tài chính theo dõi hội nghị thường niên của Fed…
Giá vàng tăng mạnh, USD trượt dốc sau phát biểu của ông Powell
Giá vàng thế giới tăng mạnh trong phiên giao dịch ngày thứ Sáu (22/8), khi tín hiệu có thể hạ lãi suất vào tháng 9 từ Chủ tịch Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) khiến đồng USD sụt giá...
Tổng thống Trump xác nhận Chính phủ Mỹ sẽ mua 10% cổ phần Intel
Tổng thống Mỹ Donald Trump ngày 22/8 cho biết Chính phủ Mỹ sẽ nắm giữ 10% cổ phần tại nhà sản xuất chip Intel trong một thương vụ “chuyển đổi trợ cấp chính phủ thành cổ phần” - đánh dấu sự can thiệp hiếm thấy của Washington vào doanh nghiệp tư nhân Mỹ...
Chứng khoán Mỹ xanh rực vì Chủ tịch Fed mềm mỏng, giá dầu hoàn tất tuần tăng
Thị trường chứng khoán Mỹ tăng điểm mạnh trong phiên giao dịch ngày thứ Sáu (22/8), thiết lập đỉnh cao lịch sử mới, sau khi Chủ tịch Cục Dự trữ Liên bang (Fed) Jerome Powell phát tín hiệu có thể cắt giảm lãi suất vào tháng tới...
Nghịch lý bất động sản ở Nhật: Tokyo tăng nóng, nông thôn nhiều nhà bỏ không
Tại quận Shibuya của Tokyo, những tòa nhà chọc trời và chung cư cao cấp là hiện thân cho cơn sốt bất động sản đô thị của Nhật Bản, khi giá nhà ở khu vực này tăng chóng mặt trong những năm gần đây...
Sáu giải pháp phát triển nhanh và bền vững ngành năng lượng
Việt Nam đang đứng trước cơ hội lớn để phát triển năng lượng xanh, sạch nhằm đảm bảo an ninh năng lượng và phát triển bền vững. Ông Nguyễn Ngọc Trung chia sẻ với Tạp chí Kinh tế Việt Nam/VnEconomy về sáu giải pháp để phát triển nhanh và bền vững ngành năng lượng nói chung và các nguồn năng lượng tái tạo, năng lượng mới nói riêng…
Nhân lực là “chìa khóa” phát triển điện hạt nhân thành công và hiệu quả
Trao đổi với Tạp chí Kinh tế Việt Nam/VnEconomy, TS. Trần Chí Thành, Viện trưởng Viện Năng lượng nguyên tử Việt Nam, nhấn mạnh vấn đề quan trọng nhất khi phát triển điện hạt nhân ở Việt Nam là nguồn nhân lực, xây dựng năng lực, đào tạo nhân lực giỏi để tham gia vào triển khai, vận hành dự án...
Phát triển năng lượng tái tạo, xanh, sạch: Nền tảng cho tăng trưởng kinh tế trong dài hạn
Quốc hội đã chốt chỉ tiêu tăng trưởng kinh tế 8% cho năm 2025 và tăng trưởng hai chữ số cho giai đoạn 2026 – 2030. Để đạt được mục tiêu này, một trong những nguồn lực có tính nền tảng và huyết mạch chính là điện năng và các nguồn năng lượng xanh, sạch…
Nhà đầu tư điện gió ngoài khơi tại Việt Nam vẫn đang ‘mò mẫm trong bóng tối’
Trả lời VnEconomy bên lề Diễn đàn năng lượng xanh Việt Nam 2025, đại diện doanh nghiệp đầu tư năng lượng tái tạo nhận định rằng Chính phủ cần nhanh chóng ban hành các thủ tục và quy trình pháp lý nếu muốn nhà đầu tư nước ngoài rót vốn vào các dự án điện gió ngoài khơi của Việt Nam...
Tìm lộ trình hợp lý nhất cho năng lượng xanh tại Việt Nam
Chiều 31/3, tại Hà Nội, Hội Khoa học Kinh tế Việt Nam, Hiệp hội Năng lượng sạch Việt Nam chủ trì, phối hợp với Tạp chí Kinh tế Việt Nam tổ chức Diễn đàn Năng lượng Việt Nam 2025 với chủ đề: “Năng lượng xanh, sạch kiến tạo kỷ nguyên kinh tế mới - Giải pháp thúc đẩy phát triển nhanh các nguồn năng lượng mới”...
Thuế đối ứng của Mỹ có ảnh hướng thế nào đến chứng khoán?
Chính sách thuế quan mới của Mỹ, đặc biệt với mức thuế đối ứng 20% áp dụng từ ngày 7/8/2025 (giảm từ 46% sau đàm phán),
có tác động đáng kể đến kinh tế Việt Nam do sự phụ thuộc lớn vào xuất khẩu sang Mỹ (chiếm ~30% kim ngạch xuất khẩu).
Dưới đây là phân tích ngắn gọn về các ảnh hưởng chính: