Ngày 7/8, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính làm việc với lãnh đạo các bộ, ngành, đơn vị nhà thầu thi công và TP. Hà Nội để tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc, thúc đẩy tiến độ xây dựng tuyến đường sắt đô thị thí điểm TP. Hà Nội, đoạn Nhổn - Ga Hà Nội.

VÌ ĐÂU METRO "BỂ" TIẾN ĐỘ?

Tính đến nay, dự án đang triển khai 10/10 gói thầu chính với tổng sản lượng thi công dự án metro Nhổn - ga Hà Nội đạt khoảng 75%. Trong đó, sản lượng thi công đoạn trên cao 8,5 km đạt 96%, còn đoạn ngầm 4 km chỉ đạt 33%.

Liên quan đến tiến độ thực hiện đoạn ngầm dự án metro Nhổn - ga Hà Nội, theo lãnh đạo UBND TP .Hà Nội, vướng mắc hiện tại là quá trình thi công 4km ngầm có 50 tòa nhà bị ảnh hưởng. Trong khi đó, khung chính sách và quy trình thực hiện bồi thường, hỗ trợ cho các tòa nhà này còn nhiều vướng mắc về thủ tục dẫn đến chậm bàn giao mặt bằng cho nhà thầu.

UBND thành phố đang quyết tâm chỉ đạo các đơn vị liên quan giải quyết dứt điểm các tồn tại về giải phóng mặt bằng trước ngày 30/9/2022.

Tại buổi làm việc, Thủ tướng Phạm Minh Chính cho biết nếu không có giải pháp quyết liệt thì dự án có thể tiếp tục kéo dài và phát sinh các vấn đề khác.

Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ các thời kỳ rất quan tâm tới dự án này. Từ đầu năm 2022 đến nay, Chính phủ đã ban hành 3 văn bản chỉ đạo tháo gỡ khó khăn cho dự án. Tuy nhiên, đến nay vẫn còn có những vướng mắc.

Phát biểu tại buổi làm việc, lãnh đạo các bộ, ngành, đơn vị, các nhà thầu, đơn vị tư vấn và TP. Hà Nội nêu rõ những khó khăn, vướng mắc, phân tích nguyên nhân khiến dự án chậm tiến độ và đội vốn.

Các ý kiến cho rằng do dự án có công nghệ phức tạp, lần đầu tiên áp dụng tại Việt Nam, trong khi các đơn vị thực hiện chưa có kinh nghiệm nên phát sinh hàng loạt những khó khăn, vướng mắc trong quá trình thi công; thực hiện các quy chuẩn, quy trình thi công; quy chuẩn thiết bị, quy trình vận hành, khai thác...

Ngoài ra, các gói thầu vừa phải tuân thủ theo pháp luật của Việt Nam còn phải thực hiện đầy đủ thủ tục theo quy định của nhà tài trợ, những yêu cầu ràng buộc theo hiệp định vay đan xen khác nhau theo các nhà tài trợ từ nhiều quốc gia; giá vật liệu, thiết bị, vật tư thay đổi...

Đáng quan ngại, việc giải phóng mặt bằng cho dự án gặp nhiều khó khăn khi hầu hết mặt bằng thi công là trên các tuyến chính của thành phố có lưu lượng giao thông lớn. Cùng với đó, tổ chức thi công trong điều kiện mặt bằng chật hẹp... 

Về chủ quan, sự phối hợp chỉ đạo, điều hành của một số bộ và địa phương chưa thường xuyên, chặt chẽ, còn lúng túng, chưa kịp thời giải quyết các khó khăn, vướng mắc, nhất là khâu giải phóng mặt bằng.

Kết luận cuộc họp, Thủ tướng Phạm Minh Chính lưu ý rằng nguyên nhân và trách nhiệm khiến dự án chậm tiến độ, đội vốn thuộc về chủ đầu tư, TP. Hà Nội, các đơn vị tư vấn, các nhà thầu.

Cùng với đó, sự phối hợp giữa các bộ, ngành và TP. Hà Nội chưa chặt chẽ, hiệu quả. Các vướng mắc, vấn đề phát sinh không kịp thời được xử lý.

QUYẾT LIỆT VÀO CUỘC, ĐOẠN TRÊN CAO VỀ ĐÍCH CUỐI NĂM 2022

Để thúc đẩy nhanh tiến độ của dự án, Thủ tướng đã thống nhất về định hướng xử lý một số vấn đề.

Thứ nhất, về tiến độ, đoạn trên cao phải phấn đấu hoàn thành chậm nhất là 31/12/2022. Nhà thầu đã cam kết đáp ứng tiến độ này, chủ đầu tư là UBND TP. Hà Nội phải đáp ứng các yêu cầu của nhà thầu; đồng thời, nghiên cứu, tìm giải pháp rút ngắn ít nhất một nửa thời gian hoàn thành đoạn đi ngầm so với đề xuất của đơn vị tư vấn là năm 2027.

Thứ hai, về điều chỉnh tổng mức đầu tư, không vay thêm vốn ODA do thủ tục phức tạp như liên quan tới nhiều loại ngoại tệ, nhiều nhà tài trợ từ nhiều nước, thay đổi tỷ giá… mà sẽ sử dụng ngân sách nhà nước. 

Thứ ba, về các vướng mắc giữa pháp luật Việt Nam và pháp luật các nước, quy định của nhà tài trợ, Thủ tướng yêu cầu rà soát lại để điều chỉnh cho phù hợp.

Thứ tư, về thủ tục, các bộ ngành liên quan theo chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn chủ động phối hợp với TP. Hà Nội để triển khai, phân công nhiệm vụ rõ ràng; tiến hành song song các thủ tục thuộc thẩm quyền của Hà Nội và của các bộ ngành.

Thứ năm, về tổ chức thực hiện, Phó Thủ tướng Phạm Bình Minh trực tiếp chỉ đạo theo định hướng chung đã cơ bản được thống nhất tại cuộc họp; Văn phòng Chính phủ tăng cường tham mưu, đôn đốc việc triển khai các nhiệm vụ; các bộ, ngành liên quan như Bộ Xây dựng, Bộ Tài chính, Bộ Công an, Bộ Giao thông vận tải… vào cuộc với tiến độ công việc cụ thể, giải quyết dứt điểm các vướng mắc, vấn đề đặt ra.

Thủ tướng giao TP. Hà Nội tổng kết các dự án đường sắt Nhổn-Ga Hà Nội, dự án Cát Linh - Hà Đông,TP. Hồ Chí Minh tổng kết dự án Bến Thành - Suối Tiên để rút kinh nghiệm triển khai các dự án khác. 

Kiểm tra các hạng mục thi công Nhà ga S9 - Kim Mã dưới lòng đất, Thủ tướng Chính phủ tìm hiểu về những khó khăn, vướng mắc, nhất là những vấn đề ảnh hưởng đến tiến độ dự án, cũng như nghe chủ đầu tư, nhà thầu đề xuất các giải pháp khắc phục.

Thủ tướng cho biết, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ sẽ cố gắng có giải pháp tối ưu nhất; cùng với đó yêu cầu các nhà thầu phải tổ chức thi công "3 ca, 4 kíp" để đảm bảo tiến độ.

Sau khi thăm Nhà ga  S8 - Cầu giấy, ga cuối cùng phần trên cao của tuyến đường, chuẩn bị xuống hầm ngầm, Thủ tướng Chính phủ và đoàn công tác trải nghiệm đi tàu điện đang trong giai đoạn thử nghiệm từ Ga Cầu Giấy qua 8 ga trên tuyến để tới Ga Nhổn và tới khu Depot.

Thăm khu Depot, sau khi nghe báo cáo tình hình triển khai các hạng mục công trình tại đây, cũng như những khó khăn, vướng mắc khiến chậm tiến độ, Thủ tướng Phạm Minh Chính cho biết những vướng mắc, khó khăn sẽ được xác định và giao từng ngành, đơn vị có trách nhiệm giải quyết.

Còn nhà thầu phải khắc phục khó khăn, với trách nhiệm trước đất nước, nhân dân, đẩy nhanh tiến độ xây dựng dự án. "Các đơn vị phải xây dựng lại kế hoạch tiến độ thi công; tổ chức thi công 3 ca, 4 kíp; hàng tuần phải giao ban để kiểm tra tiến độ, rà soát công việc, tháo gỡ kịp thời các khó khăn vướng mắc; phối hợp chặt chẽ giữa chủ đầu tư, nhà thầu với các đơn vị liên quan thực hiện xây dựng dự án đồng bộ, đảm bảo tiến độ, chất lượng", Thủ tướng đề nghị.

Tại các điểm đến kiểm tra, khảo sát, Thủ tướng Chính phủ cũng tặng quà cho đội ngũ kỹ sư, công nhân các đơn vị đang thực hiện dự án; động viên kỹ sư, công nhân giữ gìn sức khỏe, tổ chức thi công khoa học, đảm bảo tiến độ, chất lượng công trình.