Bộ trưởng Bộ Giao thông Vận tải đã ban hành Thông tư số 47/2024/TT-BGTVT quy định trình tự, thủ tục kiểm định, miễn kiểm định lần đầu cho xe cơ giới, xe máy chuyên dùng; trình tự, thủ tục chứng nhận an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường đối với xe cơ giới cải tạo, xe máy chuyên dùng cải tạo; trình tự, thủ tục kiểm định khí thải xe mô tô, xe gắn máy (Thông tư 47).  

KIỂM ĐỊNH 2 NĂM/LẦN ĐỐI VỚI MÔ TÔ, XE MÁY TRÊN 5 NĂM SẢN XUẤT

Trong đó, điểm đáng chú ý của Thông tư 47 là quy định về trình tự, thủ tục kiểm định khí thải xe mô tô, xe gắn máy. Cụ thể:

Đối với các xe mô tô, xe gắn máy có thời gian tính từ năm sản xuất đến 5 năm: Chủ xe không phải nộp hồ sơ kiểm định khí thải và không phải mang xe đến cơ sở đăng kiểm để kiểm định khí thải.

Giấy chứng nhận kiểm định khí thải đối với các xe mô tô, xe gắn máy được Cục Đăng kiểm Việt Nam thực hiện cấp chứng nhận kiểm định khí thải trên phần mềm quản lý kiểm định khí thải xe mô tô, xe gắn máy trên cơ sở kết quả chứng nhận chất lượng an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường xe mô tô, xe gắn máy trong sản xuất, lắp ráp và nhập khẩu lấy từ dữ liệu của Cục Đăng kiểm Việt Nam kết hợp cơ sở dữ liệu về đăng ký, quản lý xe cơ giới của Bộ Công an (quy định tại khoản 1 Điều 27 của Thông tư).

Đối với xe mô tô, xe gắn máy có thời gian tính từ năm sản xuất trên 05 năm: Chủ xe phải mang xe đến cơ sở đăng kiểm để thực hiện định khí thải và được cấp Chứng nhận kiểm định khí thải theo chu kỳ cụ thể như sau: trên 5 năm đến 12 năm chu kỳ kiểm định khí thải là 24 tháng/01 lần; trên 12 năm chu kỳ kiểm định khí thải là 12 tháng/01 lần.

Theo Thông tư 47 giấy chứng nhận kiểm định khí thải xe mô tô, xe gắn máy là giấy chứng nhận điện tử, được tích hợp dữ liệu với tài khoản định danh điện tử của chủ xe nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho người dân và các cơ quan chức năng trong việc quản lý, sử dụng và tuần tra kiểm soát.

Bộ Giao thông Vận tải cho biết: “Thông tư số 47/2024/TT-BGTVT khẳng định nỗ lực của Bộ Giao thông Vận tải trong việc cải cách hành chính, đơn giản hóa thủ tục, thúc đẩy chuyển đổi số, đồng thời đảm bảo hiệu quả trong công tác kiểm định phương tiện, an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường. Thông tư chính thức có hiệu lực từ 01/01/2025".

Sau khi Thông tư 47 được ban hành Vụ Khoa học - Công nghệ và Môi trường và Cục Đăng kiểm Việt Nam cũng đã có báo cáo cụ thể về kiểm định khí thải xe mô tô, xe gắn máy.

Theo đó, báo cáo cho biết liên quan đến vấn đề Quy định của pháp luật về kiểm soát khí thải xe mô tô, xe gắn máy Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ đã được Quốc hội thông qua vào ngày 27/6/2024 tại Kỳ họp thứ 7 Quốc hội khoá XV quy định, cụ thể: Xe mô tô, xe gắn máy chỉ thực hiện kiểm định về khí thải. Việc kiểm định khí thải thực hiện theo quy định của pháp luật về bảo vệ môi trường và được thực hiện tại các cơ sở kiểm định khí thải đáp ứng quy chuẩn kỹ thuật quốc gia.

Bên cạnh đó, Luật Bảo vệ môi trường năm 2020 cũng đã quy định: “Phương tiện giao thông vận tải phải được cơ quan đăng kiểm kiểm định, xác nhận đạt quy chuẩn kỹ thuật môi trường theo quy định của pháp luật và điều ước quốc tế mà nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam là thành viên”.

Đồng thời, tại Điểm b khoản 2 Điều 102 Luật này cũng đã giao Bộ Tài nguyên và Môi trường chủ trì, phối hợp với Bộ Giao thông Vận tải trình Thủ tướng Chính phủ ban hành lộ trình áp dụng tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về khí thải của phương tiện giao thông cơ giới đường bộ lưu hành ở Việt Nam.

“Như vậy, việc kiểm soát khí thải phương tiện cơ giới đường bộ nói chung và của xe mô tô, xe gắn máy nói riêng, thực hiện theo Luật đã ban hành như trên", báo cáo của Vụ Khoa học - Công nghệ và Môi trường và Cục Đăng kiểm Việt Nam nêu rõ.

Thông tư 47/2024 có hiệu lực thi hành từ 1/1/2025, tuy nhiên, theo Cục Đăng kiểm Việt Nam, đây chưa phải là mốc thời gian bắt đầu thực hiện kiểm định khí thải xe máy tại các cơ sở đăng kiểm.

Về thời gian thực hiện việc kiểm định và áp dụng mức quy chuẩn khí thải xe mô tô, xe gắn máy, Cục Đăng kiểm Việt Nam cho biết sẽ thực hiện theo Quyết định của Thủ tướng Chính phủ cũng tương tự như kiểm soát khí thải xe ô tô trước đây, chứ không phải bắt buộc thực hiện ngay theo hiệu lực của Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ (01/01/2025).

HẠN CHẾ TỐI ĐA TÌNH TRẠNG ÙN TẮC PHƯƠNG TIỆN KIỂM ĐỊNH KHÍ THẢI

Cục Đăng kiểm cho biết khi thực hiện lộ trình áp dụng tiêu chuẩn khí thải xe mô tô, xe gắn máy lưu hành được Thủ tướng Chính phủ ban hành sẽ phát sinh nhu cầu rất lớn, có thể dẫn đến ùn tắc phương tiện đến kiểm định khí thải do số lượng cơ sở kiểm định khí thải xe mô tô, xe gắn máy không đáp ứng được nhu cầu kiểm định khí thải xe mô tô, xe gắn máy theo quy định.

Do đó, Cục Đăng kiểm đã chủ động các phương án giải quyết vấn đề trên. Trong đó, chuẩn bị cơ sở pháp lý, vật chất kỹ thuật, phát triển các cơ sở kiểm định khí thải bằng việc tham mưu xây dựng trình Bộ Giao thông Vận tải ban hành 3 thông tư liên quan đến nội dung này.

Về cơ sở vật chất phục vụ kiểm định khí thải xe mô tô, xe gắn máy, không đòi hỏi quá nhiều yêu cầu. Cục Đăng kiểm thông tin ngoài việc phải trang bị thiết bị kiểm tra khí thải và máy tính có kết nối mạng thì diện tích tối thiểu quy định cho khu vực kiểm định khí thải là 15 m2/1 thiết bị và có thể dùng chung với hoạt động bảo dưỡng, sửa chữa xe.

Bên cạnh đó, Vụ Khoa học - Công nghệ và Môi trường và Cục Đăng kiểm sẽ nghiên cứu rà soát kỹ từ kinh nghiệm một số nước trong khu vực, phối hợp cùng Hiệp hội các nhà sản xuất, nhập khẩu xe máy Việt Nam (VAMM) đề xuất sử dụng các cơ sở bảo hành, bảo dưỡng xe mô tô, xe gắn máy của các đại lý bán xe và các cơ sở xã hội hóa để tham gia thực hiện kiểm định khí thải xe mô tô, xe gắn máy.

Thời gian tới, Bộ Giao thông Vận tải cũng sẽ phối hợp chặt chẽ với Bộ Tài nguyên và Môi trường trong việc xây dựng và hoàn thiện lộ trình áp dụng kiểm tra khí thải xe mô tô, xe gắn máy để trình Thủ tướng Chính phủ ban hành trên nguyên tắc đảm bảo phù hợp với thực tế, giảm thiểu đến mức thấp nhất gây xáo động, ảnh hưởng đến nhu cầu sử dụng phương tiện của người dân nhưng vẫn phải đảm bảo mục tiêu về môi trường.