Công ty khai mỏ đất hiếm Rare Earths Norway của Na Uy cho biết đã phát hiện được mỏ đất hiếm có trữ lượng đã được xác minh lớn nhất tại châu Âu. Phát hiện này được xem là một sự kiện mang tính bước ngoặt đối với cả Na Uy và toàn bộ khu vực.

Là một trong số ít những mỏ đất hiếm không thuộc quyền sở hữu hay kiểm soát của Trung Quốc, mỏ đất hiếm vừa được tìm thấy ở Na Uy có thể hậu thuẫn mạnh mẽ cho nỗ lực của châu Âu nhằm phá vỡ thế thống trị của Trung Quốc trong lĩnh vực đất hiếm. Nhu cầu đối với đất hiếm và các khoáng sản quan trọng được dự báo sẽ tăng trưởng mạnh mẽ trong những năm tới, khi cuộc chuyển đổi sang năng lượng sạch của thế giới tăng tốc.

Rare Earths Norway cho biết mỏ Fen Carbonatite Complex ở khu vực phía Nam của Na Uy đã được xác minh có trữ lượng 8,8 triệu tấn tổng oxide đất hiếm (TREO) với tiềm năng kinh tế phù hợp để tiến hành khai thác. Các TREO được xem là giữ một vai trò chủ chốt trong cuộc dịch chuyển của thế giới khỏi nhiên liệu hoá thạch.

Theo Rare Earths Norway, trong trữ lượng TREO nói trên, ước tính có khoảng 1,5 triệu tấn đất hiếm liên quan tới nam châm có thể được dùng cho ô tô điện và turbine gió.

Mỏ đất hiếm vừa phát hiện ở Na Uy lớn hơn nhiều so với một mỏ đất hiếm lớn khác được phát hiện vào năm ngoái ở quốc gia láng giềng Thuỵ Điển. CEO Alf Reistad của Rare Earths Norway nói với CNBC rằng phát hiện ở mỏ Fen là một “cột mốc lớn” đối với Na Uy.

“Rất cần phải nói rằng hoạt động chiết xuất các nguyên tố đất hiếm ở châu Âu ở thời điểm này là hoàn toàn không có”, ông Reistad nói.

Một trong những mục tiêu của Đại luật Nguyên vật liệu thô quan trọng (CRMA) của Liên minh châu Âu (EU) là đến năm 2030, khu vực này phải tự đáp ứng được ít nhất 10% nhu cầu đất hiếm.

Rare Earths Norway bày tỏ hy vọng sẽ đóng góp được vào mục tiêu đó. Công ty cũng nói mỏ đất hiếm mới được phát hiện ở Telemak - nơi cách thủ đô Oslo khoảng 210 km về phía Tây Nam - có thể sẽ khẳng định vị thế của Na Uy là một phần không thể tách rời trong chuỗi giá trị về đất hiếm và nguyên vật liệu thô quan trọng của châu Âu.

Cơ quan Năng lượng Quốc tế (IEA) đã nói rằng nguồn cung đất hiếm của thế giới hiện nay không đủ để đáp ứng nhu cầu cho việc chuyển đổi năng lượng. Đó là do có mức độ tập trung cao về mặt địa lý của việc sản xuất nhiều nguyên tố phục vụ cho chuyển đổi năng lượng. Trữ lượng của hầu hết các nguyên tố đất hiếm chủ yếu tập trung ở Trung Quốc và nước này chiếm khoảng 70% hoạt động chiết xuất quặng đất hiếm và 90% hoạt động chế biến quặng đất hiếm toàn cầu.

Trung Quốc là đối tác lớn nhất của châu Âu về nhập khẩu các nguyên tố đất hiếm trong năm 2022, cung cấp khoảng 40% tổng khối lượng nhập khẩu đất hiếm của khu vực này.

Về dự định cho thời gian tới, Rare Earths Norway cho biết công tác thăm dò tại mỏ đất hiếm nói trên sẽ tiếp tục, với công tác khoan tìm sẽ được triển khai thêm trong tháng tới. Công ty nói dự định đến năm 2030 sẽ đưa mỏ này đi vào khai thác giai đoạn đầu.

Khi được hỏi liệu ông có cho rằng mỏ đất hiếm mới phát hiện có giá trị hơn so với nguồn tài nguyên dầu mỏ và khí đốt của Na Uy, ông Reistad đáp: “Không phải là giá trị hơn, nhưng Chủ tịch Uỷ ban châu Âu (EC) Ursula von der Layen đã nói rằng lithium và các nguyên tố đất hiếm sẽ sớm trở nên quan trọng hơn dầu mỏ và khí đốt. Bởi vậy, mỏ đất hiếm này sẽ quan trọng hơn, nhưng dĩ nhiên là không có cùng giá trị như tài nguyên dầu khí”.