Ngân hàng ứng phó thách thức bảo mật khi thanh toán số bùng nổ

Tùng Thư

07/10/2025, 18:59

Theo lãnh đạo Ngân hàng Nhà nước, hệ thống thanh toán Việt Nam đang phát triển nhanh, với quy mô giao dịch qua NAPAS có ngày đạt tới 120.000 tỷ đồng. Song song với tốc độ tăng trưởng, yêu cầu bảo mật và phòng ngừa gian lận được đặt lên hàng đầu…

Hội thảo "Một chạm vạn niềm tin – Kiến tạo tương lai thanh toán số" tổ chức ngày 7/10.
Hội thảo "Một chạm vạn niềm tin – Kiến tạo tương lai thanh toán số" tổ chức ngày 7/10.

Tại hội thảo "Một chạm vạn niềm tin – Kiến tạo tương lai thanh toán số" tổ chức ngày 7/10/2025, Phó Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Phạm Tiến Dũng cho biết Việt Nam hiện nằm trong nhóm quốc gia có tốc độ phát triển nhanh về dịch vụ thanh toán, đặc biệt là thanh toán tự động. Trong đó, tính riêng NAPAS, mỗi ngày xử lý giao dịch tới 120.000 tỷ đồng (khoảng 6 tỷ USD), đây là mức lớn chưa từng có. 

"Con số này phản ánh quy mô và tốc độ phát triển nhanh của hệ thống thanh toán trong nước, đồng thời cho thấy vai trò ngày càng lớn của hạ tầng thanh toán quốc gia trong nền kinh tế số", ông Dũng cho hay. 

 Ngân hàng Nhà nước đã xây dựng Hệ thống thông tin hỗ trợ quản lý, giám sát và phòng ngừa rủi ro gian lận trong hoạt động thanh toán (SIMO). Mục tiêu của hệ thống là tăng cường an toàn, minh bạch và chủ động phát hiện rủi ro trong toàn ngành. 

Ông Phạm Anh Tuấn, Vụ trưởng Vụ Thanh toán, Ngân hàng Nhà nước

Theo Phó Thống đốc, dư địa để phát triển lĩnh vực thanh toán ở Việt Nam vẫn còn rất lớn. Tuy nhiên, ông nhấn mạnh, yếu tố quyết định không chỉ nằm ở việc mở rộng dịch vụ hay gia tăng tiện ích mà ở khả năng bảo đảm tiện lợi, chi phí hợp lý và đặc biệt là an toàn.

Trong bối cảnh số lượng giao dịch tăng nhanh, cùng với sự phổ biến của thanh toán điện tử, nguy cơ gian lận, giả mạo và tấn công mạng ngày càng tinh vi, việc củng cố nền tảng an toàn cho hệ thống thanh toán trở thành yêu cầu trọng yếu.

Theo ông Phạm Anh Tuấn, Vụ trưởng Vụ Thanh toán, Ngân hàng Nhà nước đã xây dựng Hệ thống thông tin hỗ trợ quản lý, giám sát và phòng ngừa rủi ro gian lận trong hoạt động thanh toán (SIMO). Mục tiêu của hệ thống là tăng cường an toàn, minh bạch và chủ động phát hiện rủi ro trong toàn ngành. Bởi vậy, SIMO được thiết kế với hai chức năng cốt lõi.

Thứ nhất, thu thập và xây dựng kho dữ liệu tập trung về tài khoản, thẻ, ví điện tử và các đơn vị chấp nhận thanh toán có dấu hiệu gian lận hoặc vi phạm pháp luật.

Thứ hai, thiết lập cơ chế chia sẻ thông tin cho các ngân hàng và tổ chức trung gian thanh toán nhằm cảnh báo rủi ro, ngăn chặn giao dịch bất thường trước khi gây thiệt hại.

Theo ông Tuấn, hệ thống này đã được thí điểm tại 5 ngân hàng thương mại và ghi nhận hiệu quả rõ rệt trong việc giảm thiểu các giao dịch gian lận.

Nguồn: Vụ Thanh toán, Ngân hàng Nhà nước
Nguồn: Vụ Thanh toán, Ngân hàng Nhà nước

Trong vai trò đơn vị vận hành hạ tầng thanh toán quốc gia, Công ty Cổ phần Thanh toán Quốc gia Việt Nam (NAPAS) đang phối hợp chặt chẽ với Ngân hàng Nhà nước để triển khai hệ thống SIMO trên quy mô toàn thị trường.

Ông Nguyễn Hoàng Long, Phó Tổng giám đốc NAPAS, cho biết đơn vị này ứng dụng dữ liệu lớn (big data) và trí tuệ nhân tạo (AI) trong giám sát và quản lý giao dịch. NAPAS tích hợp dữ liệu từ nhiều nguồn, trong đó có SIMO và Cục A05 (Bộ Công an) để xây dựng hệ thống cảnh báo tự động, giúp phát hiện sớm và khoanh vùng các giao dịch nghi ngờ gian lận.

Khi có thông báo từ ngân hàng về dấu hiệu bất thường, hệ thống truy vết tự động có thể nhanh chóng xác định dòng tiền và gửi cảnh báo đến các đơn vị liên quan. Việc này không chỉ giúp rút ngắn thời gian phản ứng mà còn hỗ trợ các tổ chức thành viên trong việc đưa ra quyết định xử lý phù hợp, hạn chế tối đa thiệt hại.

NAPAS đang phối hợp với Hiệp hội Ngân hàng Việt Nam xây dựng quy trình phối hợp liên ngân hàng trong xử lý sự cố và ban hành sổ tay hướng dẫn truy vết giao dịch nghi ngờ gian lận.

Ông Nguyễn Hoàng Long nhấn mạnh rằng an toàn và bảo mật không chỉ song hành mà còn quan trọng hơn cả tính thông suốt của hệ thống thanh toán.

Tại hội thảo, các chuyên gia đánh giá sự phối hợp giữa cơ quan quản lý - đơn vị vận hành hạ tầng thanh toán - ngân hàng thương mại – tổ chức trung gian thanh toán và người sử dụng hình thành chuỗi bảo vệ nhiều lớp, giảm thiểu rủi ro, giúp đảm bảo sự ổn định và bền vững của hệ thống thanh toán.

Trong giai đoạn tới, cùng với việc mở rộng quy mô thanh toán điện tử, ngành ngân hàng đặt trọng tâm vào củng cố niềm tin người dùng – nền tảng quan trọng nhất để Việt Nam tiến tới một hệ sinh thái thanh toán số an toàn, minh bạch và bền vững.

Đọc thêm

Dòng sự kiện

Bài viết mới nhất

Diễn đàn Kinh tế mới Việt Nam 2025

Diễn đàn Kinh tế mới Việt Nam 2025

Sáng kiến Diễn đàn thường niên Kinh tế mới Việt Nam (VNEF) đã được khởi xướng và tổ chức thành công từ năm 2023. VNEF 2025 (lần thứ 3) có chủ đề: "Sức bật kinh tế Việt Nam: từ nội lực tới chuỗi giá trị toàn cầu".

Bài viết mới nhất

Thương hiệu Mạnh Việt Nam 2025

Thương hiệu Mạnh Việt Nam 2025

Khởi xướng từ năm 2003, chương trình THƯƠNG HIỆU MẠNH VIỆT NAM đã trở thành sự kiện thường niên lớn nhất do Tạp chí Kinh tế Việt Nam – VnEconomy – Vietnam Economic Times tổ chức, dành cho cộng đồng các Doanh nghiệp Việt Nam.

Bài viết mới nhất

Tìm kiếm động lực và mô hình phát triển kinh tế mới cho Việt Nam

Tìm kiếm động lực và mô hình phát triển kinh tế mới cho Việt Nam

Các dự án, công trình chào mừng Kỷ niệm 80 năm Quốc khánh nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam (2/9/1945 - 2/9/2025)

Các dự án, công trình chào mừng Kỷ niệm 80 năm Quốc khánh nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam (2/9/1945 - 2/9/2025)

So sánh doanh thu các hãng ô tô trên thế giới

So sánh doanh thu các hãng ô tô trên thế giới

Asko AI Platform

Askonomy AI

...

icon

Thuế đối ứng của Mỹ có ảnh hướng thế nào đến chứng khoán?

Chính sách thuế quan mới của Mỹ, đặc biệt với mức thuế đối ứng 20% áp dụng từ ngày 7/8/2025 (giảm từ 46% sau đàm phán), có tác động đáng kể đến kinh tế Việt Nam do sự phụ thuộc lớn vào xuất khẩu sang Mỹ (chiếm ~30% kim ngạch xuất khẩu). Dưới đây là phân tích ngắn gọn về các ảnh hưởng chính:

VnEconomy