Ngành, nghề nào cần tăng tuổi nghỉ hưu?

Dũng Hiếu

20/05/2019, 11:30

Thời kỳ già hóa dân số của Việt Nam bắt đầu từ năm 2011, đến năm 2025 có khoảng 25% dân số già, vì vậy việc tăng tuổi nghỉ hưu là cần thiết

Xu hướng chung về quá trình già hóa dân số sẽ đến lúc nước ta thiếu nguồn lực cho phát triển kinh tế - xã hội.
Xu hướng chung về quá trình già hóa dân số sẽ đến lúc nước ta thiếu nguồn lực cho phát triển kinh tế - xã hội.

Theo ông Bùi Sỹ Lợi, Phó chủ nhiệm Ủy ban Các vấn đề xã hội của Quốc hội, đừng vội mừng khi khẳng định con số tuổi thọ bình quân của Việt Nam là 76,6 tuổi mà phải hiểu rằng, chất lượng cuộc sống của người về hưu đang rất thấp và phải tính đến chất lượng dân số.

Một trong những lý do mà dự thảo Luật sửa đổi Bộ luật Lao động đưa ra để tăng tuổi nghỉ hưu là thời gian tới Việt Nam sẽ đứng trước nguy cơ già hoá dân số. Ý Kiến ông về vấn đề này thế nào?

Thời kỳ già hóa dân số của Việt Nam bắt đầu từ năm 2011, đến năm 2025 có khoảng 25% dân số già. Như vậy, thời gian tới nước ta sẽ đối mặt với nguy cơ thuê nguồn lao động từ nước ngoài nên việc tăng tuổi nghỉ hưu là cần thiết. Tuy nhiên, theo tôi, Ban soạn thảo cần phải xác định được các ngành, nghề nào cần tăng tuổi nghỉ hưu và ngành nghề nào được về hưu trước tuổi, để các đại biểu Quốc hội cho ý kiến trong kỳ họp Quốc hội tới đây.

Các ngành, nghề phù hợp cho việc nâng tuổi nghỉ hưu là nghề nghiên cứu khoa học, đối với nữ cán bộ khoa học có trình độ chuyên môn cao, có kinh nghiệm trong nghiên cứu. Trong lĩnh vực quản lý, đối với nữ cán bộ lãnh đạo có năng lực, đủ sức khỏe, nguyện vọng tiếp tục công tác. Trong lĩnh vực hành chính, đối với chuyên gia cao cấp và chuyên viên cao cấp còn năng lực cống hiến, trong đó cần xem xét đến yếu tố vị trí công tác còn có nhu cầu hay không. 

Việc tăng tuổi hưu đối với một số ngành nghề như da giày, dệt may, chế biến thủy sản, giáo viên mầm non, diễn viên múa... dễ dẫn đến tình trạng sức khỏe của nhóm lao động nữ khu vực này sau nghỉ hưu sẽ giảm sút và có thể kéo theo các chi phí chăm sóc sức khỏe, y tế nhiều hơn.

Điều này ảnh hưởng không chỉ với mỗi cá nhân người lao động mà cả với chi phí từ quỹ bảo hiểm y tế. Nói cách khác, không nên để xảy ra tình trạng vì tăng tuổi nghỉ hưu mà  người lao động khi trẻ lấy sức khỏe đi kiếm tiền, khi về già lại mang tiền đi mua sức khỏe...

Nhưng có ý kiến cho rằng, mức tăng tuổi nghỉ hưu của người lao động lên 62 tuổi đối với nam và 60 tuổi đối với nữ  do dự thảo Bộ luật Lao động sửa đổi đề xuất vẫn thấp so với các nước xung quanh?

Điều này đúng so với khu vực nhưng lại không đúng với thực tiễn Việt Nam. Chúng ta đừng vui mừng khi khẳng định con số tuổi thọ bình quân của Việt Nam là 76,6 tuổi mà phải hiểu rằng, chất lượng cuộc sống của người về hưu đang rất thấp và phải tính đến chất lượng dân số. 

Chính vì lẽ đó, Trung ương đã có Nghị quyết số 21 về công tác dân số trong tình hình mới, chính là để nâng cao chất lượng dân số, đảm bảo cho nguồn nhân lực bền vững hơn. Đến một lúc nào đó, việc tăng lên 60 tuổi với nữ và 62 tuổi với nam sẽ được xem xét điều chỉnh, còn hiện tại chưa đủ điều kiện. Pháp luật không thể cứng nhắc, khi nào thấy thuận lợi thì phải điều chỉnh để đảm bảo được nguyện vọng, lợi ích của người dân.

Vậy theo ông, việc điều chỉnh tuổi nghỉ hưu sẽ giúp tận dụng lực lượng lao động lớn tuổi tham gia vào các hoạt động kinh tế ra sao?

Trong Bộ luật Lao động hiện hành đang quy định tuổi nghỉ hưu đối với nam là 60 và nữ là 55 tuổi, với những ngành nghề nặng nhọc, độc hại còn nghỉ sớm từ 5 – 10 năm, rõ ràng là nguồn nhân lực của chúng ta đang giảm đi. Xu hướng chung về quá trình già hóa dân số sẽ đến lúc nước ta thiếu nguồn lực cho phát triển kinh tế - xã hội. 

Bên cạnh đó, dù đã có quy định nhưng thực tế tuổi nghỉ hưu bình quân hiện chỉ đạt 54 tuổi. Như vậy là chúng ta đang về hưu không đúng quy định hiện hành. Theo đánh giá của các cơ quan nghiên cứu khoa học, trong tổng lực lượng đã nghỉ hưu đang hưởng lương hưu thì vẫn có 42% đang làm việc. Nếu tỷ lệ này tiếp tục làm việc, đóng vào quỹ bảo hiểm xã hội thì chắc chắn khi về hưu họ sẽ có mức lương hưu cao hơn.  

Do đó, với thực trạng tuổi nghỉ hưu như hiện nay, chúng ta đang lãng phí một lực lượng nguồn nhân lực rất quan trọng, trong khi thực tế đây là những người có chuyên môn, trình độ quản lý và tay nghề cao.

Nghị quyết số 28/TƯ về cải cách chính sách bảo hiểm xã hội đã đưa ra những giải pháp và mục tiêu hết sức quan trọng, đó là huy động và phát huy nguồn lực lao động đã hoàn thành nghĩa vụ với Nhà nước, đã hưởng lương hưu tiếp tục đóng góp cho sự phát triển kinh tế - xã hội. 

Vì lẽ đó, tăng tuổi nghỉ hưu là huy động nguồn nhân lực có chất lượng, thực tế nếu không quy định thì đến tuổi người lao động vẫn nghỉ, nhưng vẫn làm việc. Ví dụ một bác sỹ rất giỏi khi nghỉ hưu họ vẫn làm việc ở các bệnh viện tư, vẫn mở phòng khám và lương của họ rất cao. Vậy tại sao chúng ta không sử dụng những nguồn nhân lực này làm động lực để phát triển các lĩnh vực trong đời sống kinh tế - xã hội?

Đọc thêm

Dòng sự kiện

Bài viết mới nhất

Diễn đàn Kinh tế mới Việt Nam 2025

Diễn đàn Kinh tế mới Việt Nam 2025

Sáng kiến Diễn đàn thường niên Kinh tế mới Việt Nam (VNEF) đã được khởi xướng và tổ chức thành công từ năm 2023. VNEF 2025 (lần thứ 3) có chủ đề: "Sức bật kinh tế Việt Nam: từ nội lực tới chuỗi giá trị toàn cầu".

Bài viết mới nhất

Thương hiệu Mạnh Việt Nam 2025

Thương hiệu Mạnh Việt Nam 2025

Khởi xướng từ năm 2003, chương trình THƯƠNG HIỆU MẠNH VIỆT NAM đã trở thành sự kiện thường niên lớn nhất do Tạp chí Kinh tế Việt Nam – VnEconomy – Vietnam Economic Times tổ chức, dành cho cộng đồng các Doanh nghiệp Việt Nam.

Bài viết mới nhất

VnEconomy Interactive

VnEconomy Interactive

Interactive là một sản phẩm báo chí mới của VnEconomy vừa được ra mắt bạn đọc từ đầu tháng 3/2023 đã gây ấn tượng mạnh với độc giả bởi sự mới lạ, độc đáo. Đây cũng là sản phẩm độc quyền chỉ có trên VnEconomy.

Bài viết mới nhất

Trợ lý thông tin kinh tế Askonomy - Asko Platform

Trợ lý thông tin kinh tế Askonomy - Asko Platform

Trong kỷ nguyên trí tuệ nhân tạo, đặc biệt là generative AI, phát triển mạnh mẽ, Tạp chí Kinh tế Việt Nam/VnEconomy đã tiên phong ứng dụng công nghê để mang đến trải nghiệm thông tin đột phá với chatbot AI Askonomy...

Bài viết mới nhất

Công nghệ lượng tử là tương lai

Công nghệ lượng tử là tương lai

Các ngân hàng trung ương đang nắm nhiều vàng hơn trái phiếu chính phủ Mỹ

Các ngân hàng trung ương đang nắm nhiều vàng hơn trái phiếu chính phủ Mỹ

Vinh danh 10 doanh nhân Việt Nam tiêu biểu
Hành trình Đất nước Đổi mới - Hội nhập - Vươn tầm

Vinh danh 10 doanh nhân Việt Nam tiêu biểu Hành trình Đất nước Đổi mới - Hội nhập - Vươn tầm

Asko AI Platform

Askonomy AI

...

icon

Thuế đối ứng của Mỹ có ảnh hướng thế nào đến chứng khoán?

Chính sách thuế quan mới của Mỹ, đặc biệt với mức thuế đối ứng 20% áp dụng từ ngày 7/8/2025 (giảm từ 46% sau đàm phán), có tác động đáng kể đến kinh tế Việt Nam do sự phụ thuộc lớn vào xuất khẩu sang Mỹ (chiếm ~30% kim ngạch xuất khẩu). Dưới đây là phân tích ngắn gọn về các ảnh hưởng chính:

VnEconomy