Những việc Trump có thể làm trong ngày đầu tiên tại Nhà Trắng

Tổng thống đắc cử của Mỹ Donald Trump đã chuẩn bị sẵn sàng cho việc ký một loạt sắc lệnh trong ngày đầu tiên làm việc tại Nhà Trắng 20/1. Những sắc lệnh mà ông Trump ký có thể bao gồm siết chặt quản lý người nhập cư, xây tường ngăn biên giới Mỹ-Mexico, và “phá dỡ” nhiều chính sách của người tiền nhiệm Barack Obama.

Hãng tin Reuters cho biết, ông Trump, ứng cử viên Cộng hòa giành chiến thắng trong cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ ngày 8/11, đã cùng gia đình bay đến thủ đô Washington trên một chiếc máy bay quân sự vào ngày 19/1, một ngày trước lễ tuyên thệ nhậm chức tại Capitol Hill.

Các trợ lý của Trump cho biết ông sẽ không chờ lâu để sử dụng một trong những công cụ quyền lực nhất tại Phòng Bầu dục của Nhà Trắng: cây bút của Tổng thống. Cây bút này sẽ được ông Trump dùng để ký các sắc lệnh được thực thi mà không cần sự thông qua của Quốc hội Mỹ.

“Ông ấy quyết tâm thực hiện một chương trình nghị sự tạo thay đổi thực sự, không chỉ trong ngày đầu tiên, mà cả những ngày sau đó trên cương vị Tổng thống. Tôi cho rằng các bạn sẽ chứng kiến điều đó trong những ngày sắp tới và tuần sắp tới”, phát ngôn viên Sean Spicer của Trump phát biểu ngày 19/1.

Sau lễ nhậm chức vào ngày thứ 6, Trump dự kiến sẽ thăm trụ sở Cục Tình báo Trung ương Mỹ (CIA) ở Langley, Virginia vào ngày thứ Bảy. Mối quan hệ giữa Trump với các cơ quan tình báo Mỹ vốn không tốt đẹp. Ông từng chỉ trích mạnh CIA và người đứng đầu cơ quan này về kết luận của CIA nói hacker Nga tấn công cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ. Ông cũng từng so sánh các cơ quan tình báo Mỹ với Đức quốc xã.

Các cố vấn của Trump đã soạn hơn 200 sắc lệnh để Trump xem xét đặt bút ký. Các sắc lệnh này thuộc nhiều lĩnh vực khác nhau, từ y tế, chống biến đổi khí hậu, nhập cư, năng lượng… Tuy nhiên, chưa rõ Trump sẽ ký bao nhiêu sắc lệnh trong số này.

Việc ký sắc lệnh đặt Trump, một doanh nhân thành đạt nhưng chưa từng làm chính trị trước đây, vào một vị thế tương tự như vai trò Giám đốc điều hành (CEO) vốn dĩ quen thuộc với ông. Hoạt động này sẽ giúp ông giành một số thắng lợi sớm trước khi ông phải chờ đợi quy trình phức tạp ở Quốc hội để thông qua các dự luật.

“Ông ấy muốn chứng tỏ mình sẽ hành động và không bị cản trở bởi Quốc hội”, nhà sử học Julian Zilizer thuộc Đại học Princeton nhận định.

Một trong số những động thái đầu tiên của Trump sau khi cầm quyền có thể bao gồm việc ông chính thức tuyên bố rút Mỹ khỏi Hiệp định Đối tác xuyên Thái Bình Dương (TPP) và đàm phán lại Thỏa thuận Tự do thương mại Bắc Mỹ (NAFTA) với Canada và Mexico, theo phát ngôn viên Spicer. “Tôi nghĩ những việc này sẽ sớm xảy ra”, ông Spicer nói.

Trong 8 năm cầm quyền, ông Obama thường sử dụng quyền ban hành sắc lệnh, đặc biệt trong nhiệm kỳ thứ 2, khi Quốc hội do Đảng Cộng hòa kiểm soát cản trở những nỗ lực của ông về cải tổ luật nhập cư và môi trường. Nhiều biện pháp mà ông Obama ban hành giờ đây trở thành mục tiêu để Trump đảo ngược.

Ngoài việc rút khỏi TPP và đám phán lại NAFTA, Trump còn được dự báo sẽ sớm ký sắc lệnh về xây một bức tường ngăn biên giới Mỹ-Mexico, hạn chế số người xin tị nạn từ Mỹ Latin, cùng một số chủ trương khác liên quan đến người nhập cư mà ông từng đề xuất.

Reuters cho biết thủ đô Washington gần như đã trở thành một “pháo đài” trước thời khắc diễn ra lễ nhậm chức của Trump. Hàng ngàn cảnh sát đã được triển khai để sẵn sàng ứng phó với những người biểu tình phản đối Trump trong trường hợp xuất hiện bất kỳ dấu hiệu bất ổn nào.

Trump hiện đã bổ nhiệm toàn bộ 21 thành viên trong nội các của ông, cùng 6 vị trí chủ chốt khác đòi hỏi có sự phê chuẩn của Quốc hội Mỹ. Các nghị sỹ vẫn đang trong quá trình bỏ phiếu phê chuẩn các vị trí nhân sự mà Trump bổ nhiệm.