Phần lớn các quỹ châu Á đầu tư rất ít vào cổ phiếu Việt Nam, tỷ trọng dưới 0,5%

Nhận định về triển vọng vĩ mô và thị trường chứng khoán trong giai đoạn hiện tại, TS. Trần Thăng Long, Giám đốc Phân tích, Công ty CP Chứng khoán BIDV (BSC), cho biết: Theo một thống kê của BSC, các quỹ ở thị trường Châu Á phần lớn đã đầu tư cổ phiếu niêm yết ở Việt Nam nhưng tỷ trọng rất thấp, dưới 0,5%.

BSC kỳ vọng rằng khi Việt Nam được nâng hạng lên thị trường chứng khoán mới nổi thứ cấp theo FTSE một cách chính thức, dòng tiền được phân bổ sẽ có tỷ trọng cao hơn vào tháng 9 năm 2026. Bên cạnh đó sau tháng 9/2026, thị trường chứng khoán Việt Nam sẽ trải qua thời kỳ chuyển đổi, thường là kéo dài từ 6-12 tháng là thời gian để các quỹ đầu tư ghi nhận thông tin quốc gia vừa được nâng hạng như Việt Nam và họ sẽ dần điều chỉnh tỉ lệ của cổ phiếu các quốc gia đó trong rổ chỉ số.

Một điều nhiều nhà đầu tư chưa rõ chính là khi chúng ta được nâng hạng lên thị trường chứng khoán mới nổi, những quỹ trước đây là các quỹ chuyên đầu tư vào thị trường cận biên, cũng sẽ có động thái nhất định trong việc tái cơ cấu lại danh mục và giảm tỷ lệ cổ phiếu Việt Nam.

Chính vì vậy, trong ngắn hạn, chúng ta sẽ nhìn thấy các nhà đầu tư nước ngoài bán ròng. Hơn nữa, xu hướng bán ròng của nhà đầu tư nước ngoài vẫn đang diễn ra trong hai năm gần đây, không chỉ Việt Nam mà ở toàn bộ các quốc gia Châu Á gồm thị trường chứng khoán các quốc gia đường biên và thị trường mới nổi.

Từ bây giờ đến khoảng một năm rưỡi đến hai năm nữa, chúng ta sẽ thấy xu hướng mua ròng dần dần quay trở lại khi mặt bằng lãi suất FED giảm dần.

Chúng ta cũng biết về cơ cấu thị trường vốn Việt Nam hiện đang phụ thuộc nhiều vào nguồn vốn từ các ngân hàng thương mại. Do đó, các doanh nghiệp cần phải gia tăng phát hành cổ phiếu và trái phiếu nhiều hơn để huy động được nguồn vốn cho đầu tư trung hạn và dài hạn.

Hơn nữa, Việt Nam đang hướng tới thúc đẩy kinh tế tăng trưởng mạnh mẽ trong thập kỷ tiếp theo nên càng cần phải gia tăng nguồn lực huy động từ thị trường chứng khoán và thị trường tài chính.

Một điều rất thuận lợi là các thủ tục liên quan đến IPO và niêm yết đã gọn nhẹ hơn nhiều so với trước đây, tiết kiệm được nhiều thời gian cũng như chi phí cho doanh nghiệp. Chúng ta sẽ cần khuyến khích thêm những doanh nghiệp niêm yết mới, đặc biệt là những doanh nghiệp chất lượng, những doanh nghiệp đa dạng ngành nghề. Hiện tại, các nhóm ngành ngân hàng, bất động sản, chứng khoán đang chiếm tỷ trọng phần lớn trên thị trường chứng khoán Việt Nam.

Chính vì vậy, thị trường muốn phát triển bền vững, cần thêm những doanh nghiệp lớn thuộc những nhóm ngành khác nữa như ngành hàng tiêu dùng, ngành công nghệ thông tin, ngành logistics, ngành liên quan sản xuất công nghiệp…Từ đó chúng ta mới có thể thu hút được luồng đầu tư dài hạn từ các nhà đầu tư nước ngoài vào Việt Nam và cũng như tăng quy mô của nhà đầu tư trong nước.

Về mặt kỹ thuật trong ngắn hạn, trong suốt những chu kỳ tăng trưởng của thị trường thì không thể thiếu những giai đoạn điều chỉnh. Do vậy nên nhà đầu tư dù có lạc quan cũng luôn cần quản trị rủi ro chặt chẽ, bảo vệ danh mục và sẵn sàng trước những biến động thị trường. Tránh các nhóm cổ phiếu tăng nóng, và tìm kiếm cơ hội ở các nhóm cổ phiếu chưa tăng giá, kết hợp với kết quả kinh doanh khả quan.

Thứ hai, thị trường chứng khoán luôn là một bức tranh phản ánh nền kinh tế của một quốc gia và sức khỏe của chính doanh nghiệp ở quốc gia đó. Đầu năm nay, những vấn đề về thuế quan từ phía Hoa Kỳ đã ảnh hưởng rất lớn, những doanh nghiệp Việt Nam trong suốt giai đoạn vừa qua cũng có những sự phục hồi và kết quả kinh doanh quý III phần nào cho thấy có những ngành bị ảnh hưởng nhưng có những ngành không chịu tác động quá nhiều.

Kết quả chung của các doanh nghiệp trên sàn trong 9 tháng vừa qua tốt hơn nhiều so với 9 tháng năm 2024. Thời điểm hiện tại cũng đã gần hết năm 2025 và năm 2025 khả năng rất cao, chúng ta sẽ đạt được kế hoạch tăng trưởng GDP trên 8% như Chính phủ, Quốc hội đề ra.

BSC nhận định rằng giai đoạn sắp tới rất quan trọng, không chỉ về thị trường chứng khoán Việt Nam mà còn là với thị trường tài chính Việt Nam nói chung. Đây cũng là năm bản lề cho việc Việt Nam đặt mục tiêu trở thành quốc gia phát triển đến năm 2045. BSC đang tích cực làm việc với các doanh nghiệp ở sàn OTC, những doanh nghiệp đang chưa cổ phần hóa hoặc chưa chuyển sang những doanh nghiệp đại chúng để chuẩn bị niêm yết.

Đồng thời, cũng đang thuyết phục nhà đầu tư nước ngoài quan tâm đến Việt Nam nhiều hơn. BSC tổ chức nhiều buổi gặp gỡ với nhà đầu tư nước ngoài đang có thiện cảm với thị trường chứng khoán Việt Nam như Nhật Bản, Hàn Quốc, Đài Loan (Trung Quốc), Hồng Kông (Trung Quốc), Singapore...

Đây cũng là những nhà đầu tư khá quen thuộc với Việt Nam, để thuyết phục họ đầu tư nhiều hơn vào Việt Nam, nâng tỷ trọng đầu tư vào Việt Nam trong tương lai cũng như tham gia vào những đợt IPO, huy động vốn, phát hành riêng lẻ cổ phiếu, trái phiếu sắp tới đây của các doanh nghiệp Việt Nam.

Và một điều cũng rất quan trọng đó chính là tỉ lệ nhà đầu tư đầu tư thông qua các công ty quản lý quỹ hiện ở mức rất thấp, cần phải đẩy mạnh tỷ lệ này lên để có được nguồn vốn trung và dài hạn cho thị trường.