Thông tin về tình trạng nhân viên ngân hàng “ép” khách hàng mua bảo hiểm khi tới giao dịch trong thời gian qua, ông Ngô Việt Trung, Cục trưởng Cục Quản lý, giám sát bảo hiểm (Bộ Tài chính), cho biết thời gian qua nhận được nhiều phản ánh về tình trạng này. Thực hiện chỉ đạo của Bộ trưởng Bộ Tài chính, với vai trò là cơ quan quản lý nhà nước về lĩnh vực bảo hiểm, Cục Quản lý, giám sát bảo hiểm tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, quản lý giám sát thị trường bảo hiểm.

SẼ SIẾT THANH TRA VÀ BỔ SUNG QUY ĐỊNH VỀ XỬ PHẠT

Cụ thể, năm 2022, Cục Quản lý giám sát bảo hiểm đã trình bộ và được phê duyệt kế hoạch thanh tra, kiểm tra chuyên đề về lĩnh vực bán bảo hiểm qua kênh ngân hàng đối với 10 doanh nghiệp bảo hiểm. Theo đó, cục thực hiện được 4 cuộc thanh tra, đang trong quá trình hoàn thiện kết luận.

"Nếu phát hiện hành vi vi phạm pháp luật, sẽ xử lý nghiêm hoặc phối hợp với cơ quan công an xử lý nghiêm nếu có dấu hiệu vi phạm hình sự. Năm 2023, chúng tôi sẽ tiếp tục đẩy mạnh hơn nữa công tác thanh tra, kiểm tra giám sát với kênh này", ông Ngô Việt Trung nhấn mạnh.

Liên quan đến mức xử phạt với trường hợp nếu qua thanh tra, kiểm tra phát hiện ra ép buộc khách hàng tham gia bảo hiểm trên tinh thần không tự nguyện hoặc tư vấn sai, Cục trưởng Cục Quản lý, giám sát bảo hiểm Ngô Việt Trung, cho biết hiện đang trình bộ để trình Chính phủ sửa đổi quy định về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực kinh doanh bảo hiểm để phù hợp với nội dung của Luật Kinh doanh bảo hiểm số 08/2022/QH15 cũng như các văn bản hướng dẫn luật liên quan.

Tuy nhiên, theo ông Trung, hình phạt là một phần. Quan trọng nhất là nhận thức của doanh nghiệp bảo hiểm, ngân hàng thương mại, làm sao để các bên hiểu và tuân thủ các quy định của pháp luật.

Đặc biệt, trong thời gian qua, Cục Quản lý, giám sát bảo hiểm chủ động làm việc và phối hợp chặt chẽ với Cơ quan Thanh tra, giám sát thuộc Ngân hàng Nhà nước để cùng xây dựng, hoàn thiện cơ chế, chính sách bảo đảm quản lý chặt chẽ các ngân hàng thương mại và doanh nghiệp bảo hiểm trong việc hợp tác bán sản phẩm bảo hiểm qua ngân hàng.

"Chúng tôi sẽ cùng nhau phối hợp để thực hiện thanh tra đối với cả ngân hàng thương mại và doanh nghiệp bảo hiểm để đảm bảo đồng bộ, xử lý kịp thời các vi phạm (nếu có), đảm bảo lợi ích của người tham gia bảo hiểm", ông Trung nhấn mạnh.

Bên cạnh đó, đường dây nóng để kịp thời tiếp nhận các phản ánh của người dân, tổ chức về các hiện tượng làm không đúng nguyên tắc tự nguyện trong hoạt động kinh doanh bảo hiểm cũng được thành lập.

"Với sự hợp tác chặt chẽ này giữa hai cơ quan, thời gian tới, những giải pháp đồng bộ về hoàn thiện cơ chế chính sách; thanh tra, kiểm tra, giám sát thị trường bảo hiểm sẽ ngày càng minh bạch và phát triển bền vững", lãnh đạo Cục Quản lý, giám sát bảo hiểm kỳ vọng.

NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG TƯ VẤN VIÊN, ĐẠI LÝ BẢO HIỂM

Đưa ra những khuyến nghị để người dân, tổ chức lựa chọn được những sản phẩm đúng như mong muốn chứ không bị nhân viên ngân hàng "mồi chài" bán bảo hiểm “núp bóng” sổ tiết kiệm như thời gian qua, Cục trưởng Cục Quản lý, giám sát bảo hiểm Ngô Việt Trung, nhấn mạnh với pháp luật kinh doanh bảo hiểm, nguyên tắc quan trọng đầu tiên là việc tham gia bảo hiểm phải dựa trên nguyên tắc tự nguyện.

"Với đại lý, dù là tổ chức hay cá nhân, phải tư vấn trung thực và tư vấn sản phẩm phù hợp với nhu cầu, khả năng tài chính của khách hàng", ông Trung lưu ý.

Theo đó, trong các dự thảo văn bản hướng dẫn Luật Kinh doanh bảo hiểm số 08/2022/QH15, Cục Quản lý, giám sát bảo hiểm bổ sung một loạt các giải pháp để đảm bảo minh bạch trong các tài liệu sản phẩm bảo hiểm; nguyên tắc tự nguyện để khách hàng hiểu được mục đích, sản phẩm bảo hiểm đó có phù hợp với mình không...

Cùng với đó, đưa ra các quy định về trách nhiệm của đại lý tư vấn bảo hiểm như nghiêm cấm việc tư vấn sai, tư vấn mập mờ gây hiểu nhầm giữa sản phẩm bảo hiểm và sản phẩm ngân hàng….

"Với các quy định này cùng với việc tăng cường quản lý giám, sát, thanh tra, kiểm tra sẽ bảo vệ tốt hơn quyền lợi của người tham gia", ông Trung mong đợi.

Cũng theo đánh giá của Cục trưởng Cục Quản lý, giám sát bảo hiểm, ngân hàng là kênh tốt và hiệu quả, đặc biệt đối với các thị trường bảo hiểm phát triển trên thế giới.

Đối với Việt Nam, trong thời gian qua, việc phân phối bảo hiểm qua ngân hàng (bancassurance) đóng góp lớn trong tổng doanh thu của thị trường bảo hiểm Việt Nam, chiếm khoảng 20% tổng doanh thu phí của thị trường bảo hiểm nhân thọ và khoảng 14% tổng doanh thu phí của thị trường bảo hiểm phi nhân thọ.

Tuy nhiên, "vì phát triển nhanh dẫn đến phát sinh một số bất cập trong quản lý, giám sát chất lượng dịch vụ bán bảo hiểm qua kênh ngân hàng", ông Trung nhìn nhận.

Vì vậy, Bộ Tài chính chủ động thực hiện một số giải pháp để xử lý những bất cập này ngay từ sớm.

Cụ thể, từ năm 2014, Bộ Tài chính và Ngân hàng Nhà nước đã ban hành Thông tư Liên tịch để quản lý việc phân phối bảo hiểm qua kênh ngân hàng. Theo đó, quy định một số nguyên tắc nhất định để đảm bảo quản lý, giám sát kênh này chặt chẽ.

Trong suốt những năm qua, đặc biệt là giai đoạn 2020 – 2022, Bộ Tài chính, Cục Quản lý, giám sát bảo hiểm cũng có rất nhiều văn bản chỉ đạo thị trường, doanh nghiệp bảo hiểm thắt chặt hoạt động phân phối bảo hiểm qua kênh ngân hàng, đặc biệt là các vấn đề về nâng cao chất lượng tư vấn viên bảo hiểm.

Tại Luật Kinh doanh bảo hiểm số 08/2022/QH15 cũng bổ sung một số nguyên tắc nhằm nâng cao chất lượng cung cấp dịch vụ của các đại lý bảo hiểm cá nhân, đại lý bảo hiểm là tổ chức trong đó có các tổ chức tín dụng, trong đó, giao Chính phủ quy định cụ thể hoá những quy định để đảm bảo chặt chẽ khi quản lý hoạt động phân phối bảo hiểm qua kênh này.

Theo lãnh đạo Cục Quản lý, giám sát bảo hiểm, các văn bản hướng dẫn Luật Kinh doanh bảo hiểm số 08/2022/QH15 hiện đang được Bộ Tài chính trình Chính phủ xem xét, thông qua và bổ sung hàng loạt các nhóm giải pháp có liên quan để đảm bảo quản lý chặt chẽ kênh bán bảo hiểm qua ngân hàng.

Theo đó, các văn bản này quy định các nhóm điều kiện với đại lý là tổ chức trong đó có các tổ chức tín dụng; điều kiện với đại lý; quy định về minh bạch hoá tài liệu bán hàng, tránh gây hiểu nhầm giữa sản phẩm ngân hàng và sản phẩm bảo hiểm; các quy định hạn chế việc đại lý có thể lợi dụng để gây nhầm lẫn, thiệt hại cho quyền lợi của người tham gia bảo hiểm.