Vốn FDI giảm và tín hiệu tích cực từ góc nhìn chuyên gia
KIỀU LINH
28/10/2020, 17:02
Giới chuyên gia cho rằng, sự giảm sút vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài vào Việt Nam 10 tháng qua cần được đặt trong bối cảnh dòng vốn đầu tư thế giới đều suy giảm
Vốn FDI giảm và tín hiệu tích cực từ góc nhìn chuyên gia - Ảnh minh hoạ.
Việc dòng vốn FDI vào Việt Nam suy giảm còn thể hiện một số ý nghĩa như Việt Nam bắt đầu nghiêm túc hơn trong quá trình hợp tác với nhà đầu tư nước ngoài.
VÌ SAO VỐN FDI VÀO VIỆT NAM SUY GIẢM?
Theo báo cáo mới nhất của Bộ Kế hoạch và Đầu tư, tính đến ngày 20/10/2020, tổng vốn đăng ký cấp mới, vốn điều chỉnh và góp vốn, mua cổ phần của nhà đầu tư nước ngoài đạt 23,48 tỷ USD, bằng 80,6% so với cùng kỳ năm 2019.
Trao đổi với VnEconomy, ông Nguyễn Văn Toàn, Phó chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp đầu tư nước ngoài (VAFIE) bình luận: Dòng vốn đầu tư nước ngoài trên thế giới có xu hướng giảm trước đại dịch do liên quan tới sức ép cuộc chiến thương mại Mỹ - Trung. Dòng vốn FDI toàn cầu năm 2019 đạt 1.540 tỷ USD, giảm gần 500 tỷ USD. Năm 2020, giá trị vốn FDI dự kiến giảm 40% so với năm 2019. Khi đại dịch diễn ra tình hình bất ổn ngày càng gia tăng, các nhà đầu tư nước ngoài tạm dừng hoạt động đầu tư ra các nước thứ ba.
Do đó, việc FDI vào Việt Nam giảm nằm trong xu hướng chung của thế giới.
Vốn FDI vào Việt Nam hai tháng cuối năm cũng sẽ hạn chế vì Covid đang có xu hướng quay trở lại. Trong bối cảnh khó khăn chung của thế giới, kinh tế bất định, các quốc gia sẽ tập trung vào kinh tế nước họ và cân nhắc tính toán đầu tư ra nước ngoài.
ÔNG NGUYỄN VĂN TOÀN - PHÓ CHỦ TỊCH VAFIE
Mặc dù vậy, theo ông Toàn, trong cơ cấu FDI vào Việt Nam cần chú ý đến giá trị và tỷ lệ góp vốn mua cổ phần giảm mạnh so với hai năm 2018 - 2019. Bên cạnh nguyên nhân khách quan theo xu thế chung của thế giới thì tiến trình cổ phần hoá của nhà nước chậm cũng làm ảnh hưởng đến sự quan tâm của nhà đầu tư nước ngoài. Số liệu báo cáo của Bộ Tài chính ghi nhận, 9 tháng qua chỉ có 7 doanh nghiệp được cổ phần hoá.
“Nhà đầu tư nước ngoài họ rất quan tâm đến tiến trình cổ phần hoá, thoái vốn vì công ty nhà nước sở hữu nguồn tài nguyên lớn như đất đai, vị trí địa lý, ngành nghề… Do đó, việc cổ phần hoá, thoái vốn chậm trễ làm ảnh hưởng đến dòng vốn mua bán sáp nhập và khiến tổng giá trị FDI vào Việt Nam sụt giảm”, ông Toàn nói.
Cũng theo ông Toàn, vốn FDI giảm do Việc Nam còn nhiều hạn chế nội tại như chất lượng nguồn nhân lực dù được cải thiện nhưng vẫn nằm trong top dưới ASEAN. Hệ thống logistics còn chưa đáp ứng nhu cầu phát triển và giá thành khá cao so với khu vực... Môi trường pháp lý đã được cải thiện, song việc thực thi còn nhiều bất cập... Thậm chí, còn tình trạng “trên rải thảm dưới rải đinh” còn gây quan ngại cho các nhà đầu tư…
Đồng quan điểm, ông Nguyễn Đình Cung, nguyên Viện trưởng Viện Nghiên cứu Quản lý kinh tế Trung ương (CIEM) cho rằng, các nhà đầu tư muốn chính sách phải ổn định. Chi phí không chính thức không chỉ gây quan ngại với nhà đầu tư nước ngoài mà còn cả nhà đầu tư trong nước.
ĐÓN FDI KHÔNG CHỈ TÍNH BẰNG THÁNG
Ở góc nhìn tích cực hơn, ông Nguyễn Anh Dương, Trưởng ban Chính sách Kinh tế Vĩ mô - Viện Nghiên cứu quản lý Kinh tế Trung ương (Ciem) cho rằng, việc vốn FDI suy giảm thể hiện một số ý nghĩa tích cực như Việt Nam bắt đầu nghiêm túc hơn trong quá trình hợp tác với nhà đầu tư nước ngoài, không thu hút đầu tư bằng mọi giá, kể cả những dự án kém chất lượng nhằm giữ được không gian cần thiết cho những nhà đầu tư nước ngoài làm ăn chân chính nhất.
Việc chúng ta thu hút đầu tư nước ngoài chậm tại một số thời điểm nhưng một khi có được dự án quan trọng thì đó là những dự án có thể đóng góp được cho Việt Nam về sau.
“Cá nhân tôi cho rằng thu hút nhà đầu tư chất lượng không chỉ tính đơn giản bằng tháng, góc nhìn của Việt Nam phải tính ở góc độ dài hơi hơn, không phải chỉ thu hút năm nay mà cả những năm sau nữa. Quan trọng chúng ta không vội vã trong quá trình hợp tác này mà hợp tác với tâm thế chắc chắn và chủ động, đảm bảo mỗi nhà đầu tư mới chúng ta hợp tác đều là nhà đầu tư quan trọng”, ông Dương nhấn mạnh.
Tôi đánh giá cao Quyết định 850 của Thủ tướng không phải chỉ vì tính thời điểm, thành lập tổ công tác đặc biệt về hợp tác đầu tư nước ngoài mà đánh giá cao vì cách dùng từ trong quyết định này là “hợp tác đầu tư nước ngoài”. Tôi vẫn tin Việt Nam có nhiều lợi thế nhất định thu hút , hợp tác với đầu tư nước ngoài trong bối cảnh mới hậu Covid 19.
ÔNG NGUYỄN ANH DƯƠNG - CIEM
Tuy nhiên, cũng theo ông Dương, nhà đầu tư nước ngoài họ cũng có thể đến nơi khác nếu như Việt Nam không giải quyết được những vấn đề điểm yếu của mình về hạ tầng, chất lượng nguồn nhân lực, khả năng kết nối và tư duy kết nối của doanh nghiệp trong nước với doanh nghiệp đầu tư nước ngoài.
"Đây là những yếu tố Việt Nam phải cải thiện rất nhiều nếu Việt Nam không cải thiện được những vấn đề này có lẽ lợi thế chúng ta có được là không đủ. Vì vậy cái mà tôi mong muốn là cơ quan Việt Nam, cả kể cộng đồng doanh nghiệp phải giữ tâm thế chủ động hơn, chúng ta muốn nhà đầu tư nước ngoài đến đây thì phải giữ tâm thế của người học hỏi và sẵn sàng hợp tác với họ. Đó là cơ sở để chúng ta thu hút nhà đầu tư chất lượng có thể đóng góp vào sự phát triển của chính cộng đồng doanh nghiệp Việt Nam và kinh tế Việt Nam", ông Dương nhấn mạnh.
Trong khi đó, ông Nguyễn Văn Đính - Phó tổng thư ký Hiệp hội Bất động sản Việt Nam cho rằng, muốn thu hút, hấp thụ được làn sóng FDI vào Việt Nam, Việt Nam phải đầu tư mạnh hơn về đất đai, kết cấu hạ tầng. Kết cấu hạ tầng đồng bộ, giao thông thuận tiện, chi phí logistics rẻ thì mới dễ chuyển đổi đất nông nghiệp thành đất công nghiệp, xây dựng các khu công nghiệp, khu kinh tế để thu hút nhà đầu tư.
Vốn FDI vào Việt Nam giảm gần 20%
Thu hút vốn FDI: Việt Nam cần phải thay đổi cách tiếp cận
Đọc thêm
Việt Nam và Bhutan: Hợp tác Đối tác Chiến lược Hướng tới Tương Lai bền vững
Mối quan hệ song phương giữa Việt Nam và Bhutan ngày càng được khẳng định qua chuyến thăm của Quốc vương Bhutan Jigme Khesar Namgyel Wangchuck và Hoàng hậu đến Việt Nam..
Bão số 5 Kajiki hướng vào đất liền, các tỉnh Bắc Trung Bộ khẩn trương ứng phó
Chiều 22/8, Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà, Phó Trưởng ban Thường trực Ban Chỉ đạo Phòng thủ dân sự quốc gia, chủ trì cuộc họp trực tiếp và trực tuyến với các địa phương ven biển từ Thanh Hóa đến Thừa Thiên Huế để bàn giải pháp ứng phó áp thấp nhiệt đới có thể mạnh lên thành bão số 5 – Kajiki.
Triển lãm Thành tựu đất nước mở cửa cho Nhân dân tham quan từ ngày 28/8
Triển lãm Thành tựu đất nước với chủ đề 80 năm hành trình Độc lập - Tự do - Hạnh phúc, sẽ giới thiệu, trưng bày những thành tựu nổi bật của đất nước trong 80 năm xây dựng và phát triển trên các lĩnh vực. Triển lãm sẽ mở cửa cho Nhân dân vào tham quan từ ngày 28/8 tới đây...
Quốc vương Bhutan và Hoàng hậu kết thúc chuyến thăm tới Việt Nam
Quốc vương Bhutan Jigme Khesar Namgyel Wangchuck bày tỏ vui mừng lần đầu tiên sang thăm cấp Nhà nước tới Việt Nam, nhấn mạnh Bhutan coi Việt Nam là một trong những đối tác ưu tiên hàng đầu ở khu vực Đông Nam Á, mong muốn tăng cường hợp tác nhiều mặt, chia sẻ kinh nghiệm của Việt Nam...
Tháo gỡ khó khăn, thúc đẩy tăng trưởng vùng Bắc Trung Bộ
Sáng 22/8, tại Hà Tĩnh, Phó Thủ tướng Nguyễn Chí Dũng, Tổ trưởng Tổ công tác số 7 của Chính phủ đã chủ trì buổi làm việc với lãnh đạo các địa phương: Ninh Bình, Thanh Hóa, Nghệ An, Hà Tĩnh, Quảng Trị nhằm đôn đốc, tháo gỡ khó khăn, vướng mắc trong sản xuất kinh doanh, xuất nhập khẩu, xây dựng hạ tầng, đẩy mạnh giải ngân vốn đầu tư công và thúc đẩy tăng trưởng kinh tế.
Sáu giải pháp phát triển nhanh và bền vững ngành năng lượng
Việt Nam đang đứng trước cơ hội lớn để phát triển năng lượng xanh, sạch nhằm đảm bảo an ninh năng lượng và phát triển bền vững. Ông Nguyễn Ngọc Trung chia sẻ với Tạp chí Kinh tế Việt Nam/VnEconomy về sáu giải pháp để phát triển nhanh và bền vững ngành năng lượng nói chung và các nguồn năng lượng tái tạo, năng lượng mới nói riêng…
Nhân lực là “chìa khóa” phát triển điện hạt nhân thành công và hiệu quả
Trao đổi với Tạp chí Kinh tế Việt Nam/VnEconomy, TS. Trần Chí Thành, Viện trưởng Viện Năng lượng nguyên tử Việt Nam, nhấn mạnh vấn đề quan trọng nhất khi phát triển điện hạt nhân ở Việt Nam là nguồn nhân lực, xây dựng năng lực, đào tạo nhân lực giỏi để tham gia vào triển khai, vận hành dự án...
Phát triển năng lượng tái tạo, xanh, sạch: Nền tảng cho tăng trưởng kinh tế trong dài hạn
Quốc hội đã chốt chỉ tiêu tăng trưởng kinh tế 8% cho năm 2025 và tăng trưởng hai chữ số cho giai đoạn 2026 – 2030. Để đạt được mục tiêu này, một trong những nguồn lực có tính nền tảng và huyết mạch chính là điện năng và các nguồn năng lượng xanh, sạch…
Nhà đầu tư điện gió ngoài khơi tại Việt Nam vẫn đang ‘mò mẫm trong bóng tối’
Trả lời VnEconomy bên lề Diễn đàn năng lượng xanh Việt Nam 2025, đại diện doanh nghiệp đầu tư năng lượng tái tạo nhận định rằng Chính phủ cần nhanh chóng ban hành các thủ tục và quy trình pháp lý nếu muốn nhà đầu tư nước ngoài rót vốn vào các dự án điện gió ngoài khơi của Việt Nam...
Tìm lộ trình hợp lý nhất cho năng lượng xanh tại Việt Nam
Chiều 31/3, tại Hà Nội, Hội Khoa học Kinh tế Việt Nam, Hiệp hội Năng lượng sạch Việt Nam chủ trì, phối hợp với Tạp chí Kinh tế Việt Nam tổ chức Diễn đàn Năng lượng Việt Nam 2025 với chủ đề: “Năng lượng xanh, sạch kiến tạo kỷ nguyên kinh tế mới - Giải pháp thúc đẩy phát triển nhanh các nguồn năng lượng mới”...
Thuế đối ứng của Mỹ có ảnh hướng thế nào đến chứng khoán?
Chính sách thuế quan mới của Mỹ, đặc biệt với mức thuế đối ứng 20% áp dụng từ ngày 7/8/2025 (giảm từ 46% sau đàm phán),
có tác động đáng kể đến kinh tế Việt Nam do sự phụ thuộc lớn vào xuất khẩu sang Mỹ (chiếm ~30% kim ngạch xuất khẩu).
Dưới đây là phân tích ngắn gọn về các ảnh hưởng chính: