5 sự thật về rừng mưa Amazon trước đám cháy thế kỷ
Tường Bách
26/08/2019, 10:20
"Lá phổi xanh" cung cấp 20% lượng oxy cho con người trên địa cầu đang phải "oằn mình" trước những ngọn lửa dữ dội, trong đó 99% là do chính con người gây nên.
Amazon đang cháy - bốc cháy thực sự suốt 3 tuần qua. Nguyên nhân gây cháy rừng được cho là vì nông dân dọn rừng lấy đất canh tác. Theo các nhà môi trường học thì kể từ khi tổng thống Jair Bolsonaro lên cầm quyền tại Brazil với chủ trương khai thác tiềm năng kinh tế của rừng Amazon, các hoạt động chặt phá rừng cũng gia tăng khủng khiếp. Điều này gây ảnh hưởng mạnh đến môi trường, đến đời sống của người dân xung quanh lưu vực sông Amazon, và rồi tạo điều kiện cho vụ cháy với quy mô "chưa từng thấy" này xuất hiện.Trước vụ cháy và trước khi nạn chặt phá rừng diễn ra nghiêm trọng, Amazon là nơi sinh sống của khoảng 160.000 loài cây. Khí hậu nóng, ẩm trong rừng khiến cây cối phát triển kỳ lạ. Du khách đến đây có thể gặp những cây cao tới 40 m, điều này giúp hấp thụ tối đa ánh nắng mặt trời. Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra cây cối trong rừng Amazon còn có khả năng tự tạo mưa cho mình trước khi mùa mưa đến.
5 sự thật về rừng mưa Amazon trước đám cháy thế kỷ - Ảnh 1.
Do đó, Amazon cũng giống như tất cả các khu rừng mưa nhiệt đới khác, thường quá ẩm để duy trì các đám cháy trong thời gian dài. Tuy nhiên, con người đã thay đổi hoàn toàn hệ sinh thái thông qua nạn phá rừng, đốt rừng để phát triển nông nghiệp. Điều đó khiến khu vực này dễ bị hỏa hoạn hơn và "sức đề kháng" tự nhiên bị bào mòn theo thời gian. "Điều quan trọng cần biết về Amazon là có rất ít đám cháy xảy ra ở đó một cách tự nhiên", Mikaela Weisse, người theo dõi nạn phá rừng đến từ Viện Tài nguyên Thế giới cho biết. "Hầu hết lửa bùng phát đều do nông dân tự tay đốt vì đó là cách nhanh nhất để có đất trống".Bây giờ thì, ngay cả nếu đám cháy may mắn được khống chế, những con số dưới đây về cánh rừng mưa diệu kỳ e rằng cũng khó được bảo tồn.
1. Trải dài 9 quốc gia
Rừng Amazon nằm trong 9 lãnh thổ quốc gia của khu vực Nam Mỹ bao gồm 60% thuộc Brazil còn lại là Colombia, Peru, Ecuador, Venezuela, Guyana, Bolivia, Suriname và Guyana thuộc địa Pháp. Tổng diện tích bề mặt bao phủ của rừng Amazon lên tới 7 triệu km2, nơi đây được mệnh danh là "lá phổi xanh" lớn nhất của hành tinh. Chỉ khi nhìn trên bản đồ, bạn mới hình dung ra độ rộng lớn tới khó tin của Amazon. Khu rừng mưa này rộng bằng nửa tổng lãnh thổ của Liên bang Mỹ (gồm cả Alaska và Hawaii) và gần bằng diện tích của Australia.
5 sự thật về rừng mưa Amazon trước đám cháy thế kỷ - Ảnh 2.5 sự thật về rừng mưa Amazon trước đám cháy thế kỷ - Ảnh 3.
2. Hệ sinh thái không đâu có
Amazon nổi tiếng về sự đa dạng sinh học mà không nơi nào sánh nổi. Khoảng 10% số lượng loài đã biết trên thế giới sống tại đây. Rừng Amazon là quê hương của khoảng 2,5 triệu loài côn trùng, hàng chục nghìn loài thực vật, 20.000 loài chim và thú có vú. Có ít nhất khoảng 40.000 loài thực vật, 3.000 loài cá, 1.294 loài chim, 427 loài thú, 428 loài động vật lưỡng cư, 378 loài bò sát đã được phân loại trong khu vực này. Theo các nhà khoa học có khoảng 100 nghìn loại động vật không xương sống chỉ có tại Brazil sinh sống tại đây.
5 sự thật về rừng mưa Amazon trước đám cháy thế kỷ - Ảnh 4.5 sự thật về rừng mưa Amazon trước đám cháy thế kỷ - Ảnh 5.
3. Thổ dân bản địa
Người bản địa Amazon có lối sống du canh du cư nghĩa là họ sống tại một nơi trồng trọt mùa màng tại đó tới khi đất bạc màu thì họ sẽ chuyển đi nơi khác. Thổ dân Amazon xây nhà từ lá cây và gỗ. Họ đốn cây để lấy củi đun và mở đất canh tác. Sau đó phụ nữ trồng trọt mùa màng (đậu, sắn, củ từ, bí ngô). Bên cạnh đó họ còn săn bắn và đánh cá, sau từ 4 – 5 vụ mùa họ sẽ di chuyển tới nơi ở khác.
5 sự thật về rừng mưa Amazon trước đám cháy thế kỷ - Ảnh 6.5 sự thật về rừng mưa Amazon trước đám cháy thế kỷ - Ảnh 7.
4. Bóng tối
Ở những nơi rậm rạp nhất Amazon, tán rừng rất dày và che mất 99% ánh sáng mặt trời, khiến mặt đất tối đen và trở thành nơi sinh sống của các động thực vật độc đáo. Đồng thời, với hiện tượng này, Amazon và các khu rừng nhiệt đới khác giúp điều hòa nhiệt độ của trái đất.
5. Top 5 động, thực vật đáng sợ bậc nhất
Đầu tiên là muỗi Anopheles, loài sát thủ bé nhỏ này là nguyên nhân chính gây bệnh sốt rét. Nếu vào trong rừng mà bạn bị sốt rét thì khả năng tử vong là rất cao. Thứ hai là một loài cây có tên Pareira. Cây Pareira tự vệ bằng gai non có độc, nếu bị gai đâm vào người, nạn nhân sẽ tê liệt và bị ngạt thở,… dẫn tới cái chết vô cùng đau đớn. Do chúng là thực vật nên con người rất dễ bị mất cảnh giác, vì vậy nếu vô tình chạm tay phải chúng nghĩa là bạn chạm vào một tay của tử thần.
5 sự thật về rừng mưa Amazon trước đám cháy thế kỷ - Ảnh 8.5 sự thật về rừng mưa Amazon trước đám cháy thế kỷ - Ảnh 9.
Nọc độc của loài rắn Rắn Fer-de-lance có khả năng phá hủy các mô lớn trong cơ thể, gây hoa mắt chóng mặt và buồn nôn,… thậm chí sẽ gây mất trí tạm thời. Còn kiến đạn là loài côn trùng có chiều dài tới 2,5cm, đây là loài kiến lớn nhất trên thế giới. Với sự hiếu chiến cùng số lượng đông đúc chúng sẽ đốt bạn và gây ra những cơn đau như bị đạn bắn. Nếu dính phải nhiều vết cắn của loài kiến này, bạn sẽ bị buồn nôn và tê liệt tạm thời. Cuối cùng, trăn Nam Mỹ - loài trăn có kích thước khổng lồ với khả năng siết chết con mồi to lớn rồi nuốt chửng. Dù không có nọc độc nhưng với sức mạnh và kích thước ấy, chúng vẫn là một trong những mối nguy hiểm lớn nhất tại rừng Amazon.
Đọc thêm
Giúp Vũng Tàu trở thành “trái tim” du lịch của TP.HCM
Trong kỳ nghỉ lễ 2/9 vừa qua, Trung tâm hỗ trợ khách du lịch Vũng Tàu cho biết, các bãi tắm tại địa phương luôn trong tình trạng đông đúc. Riêng khu vực bãi biển đã ghi nhận hơn 230.000 lượt du khách trong dịp này...
Đưa du lịch Việt Nam đến với du khách Ấn Độ
Với mục tiêu đón 25 triệu lượt khách quốc tế trong năm 2025, Cục Du lịch Quốc gia Việt Nam đang tổ chức các hoạt động xúc tiến quảng bá du lịch Việt Nam ra nhiều quốc gia trên thế giới. Đặc biệt, Ấn Độ với dân số hơn 1,4 tỷ người và sự gia tăng nhanh chóng của tầng lớp trung lưu, đang trở thành một thị trường tiềm năng cho du lịch Việt Nam…
“Lửa Xô Viết”: Sản phẩm 3D mapping tái hiện khí thế cách mạng Nghệ Tĩnh 1930-1931
Trình chiếu 3D mapping kết hợp nghệ thuật truyền thống đưa du khách sống lại hào khí Nghệ Tĩnh 1930 – 1931, tạo điểm nhấn du lịch đêm hiện đại bậc nhất từ trước đến nay tại Nghệ An...
Tín hiệu vui tháng thấp điểm, du lịch Việt sẽ hoàn thành mục tiêu?
Theo số liệu Cục Thống kê vừa công bố, lượng khách quốc tế đến Việt Nam tháng 8/2025 đạt 1,68 triệu lượt, tăng 16,5% so với cùng kỳ năm trước. Như vậy, lượng khách trong tháng 8/2025 tăng 7,8% so với tháng trước đó…
Tam Á muốn "may đo" tour du lịch riêng cho du khách Việt
Bằng cách kết hợp mô hình Product Lab, tham gia vào TPO và sáng kiến “Host Global”, ngành du lịch Tam Á (Trung Quốc) kỳ vọng tối ưu hóa các sản phẩm phù hợp với thị trường Việt Nam và đặt nền móng vững chắc cho sự tăng trưởng du lịch bền vững...
Sáu giải pháp phát triển nhanh và bền vững ngành năng lượng
Việt Nam đang đứng trước cơ hội lớn để phát triển năng lượng xanh, sạch nhằm đảm bảo an ninh năng lượng và phát triển bền vững. Ông Nguyễn Ngọc Trung chia sẻ với Tạp chí Kinh tế Việt Nam/VnEconomy về sáu giải pháp để phát triển nhanh và bền vững ngành năng lượng nói chung và các nguồn năng lượng tái tạo, năng lượng mới nói riêng…
Nhân lực là “chìa khóa” phát triển điện hạt nhân thành công và hiệu quả
Trao đổi với Tạp chí Kinh tế Việt Nam/VnEconomy, TS. Trần Chí Thành, Viện trưởng Viện Năng lượng nguyên tử Việt Nam, nhấn mạnh vấn đề quan trọng nhất khi phát triển điện hạt nhân ở Việt Nam là nguồn nhân lực, xây dựng năng lực, đào tạo nhân lực giỏi để tham gia vào triển khai, vận hành dự án...
Phát triển năng lượng tái tạo, xanh, sạch: Nền tảng cho tăng trưởng kinh tế trong dài hạn
Quốc hội đã chốt chỉ tiêu tăng trưởng kinh tế 8% cho năm 2025 và tăng trưởng hai chữ số cho giai đoạn 2026 – 2030. Để đạt được mục tiêu này, một trong những nguồn lực có tính nền tảng và huyết mạch chính là điện năng và các nguồn năng lượng xanh, sạch…
Nhà đầu tư điện gió ngoài khơi tại Việt Nam vẫn đang ‘mò mẫm trong bóng tối’
Trả lời VnEconomy bên lề Diễn đàn năng lượng xanh Việt Nam 2025, đại diện doanh nghiệp đầu tư năng lượng tái tạo nhận định rằng Chính phủ cần nhanh chóng ban hành các thủ tục và quy trình pháp lý nếu muốn nhà đầu tư nước ngoài rót vốn vào các dự án điện gió ngoài khơi của Việt Nam...
Tìm lộ trình hợp lý nhất cho năng lượng xanh tại Việt Nam
Chiều 31/3, tại Hà Nội, Hội Khoa học Kinh tế Việt Nam, Hiệp hội Năng lượng sạch Việt Nam chủ trì, phối hợp với Tạp chí Kinh tế Việt Nam tổ chức Diễn đàn Năng lượng Việt Nam 2025 với chủ đề: “Năng lượng xanh, sạch kiến tạo kỷ nguyên kinh tế mới - Giải pháp thúc đẩy phát triển nhanh các nguồn năng lượng mới”...
Thuế đối ứng của Mỹ có ảnh hướng thế nào đến chứng khoán?
Chính sách thuế quan mới của Mỹ, đặc biệt với mức thuế đối ứng 20% áp dụng từ ngày 7/8/2025 (giảm từ 46% sau đàm phán),
có tác động đáng kể đến kinh tế Việt Nam do sự phụ thuộc lớn vào xuất khẩu sang Mỹ (chiếm ~30% kim ngạch xuất khẩu).
Dưới đây là phân tích ngắn gọn về các ảnh hưởng chính: