Anh trừng phạt hai tập đoàn dầu khí lớn nhất của Nga

Ngày 15/10, Chính phủ Anh công bố gói trừng phạt mới nhắm vào hai tập đoàn năng lượng lớn nhất của Nga là Rosneft và Lukoil, cùng 51 tàu chở dầu thuộc “đội tàu bóng tối” chuyên lách trừng phạt để vận chuyển dầu Nga và nhiều cá nhân, tổ chức trong các lĩnh vực năng lượng và quốc phòng.

Động thái này nằm trong nỗ lực của London nhằm thắt chặt các biện pháp trừng phạt đối với lĩnh vực năng lượng của Nga và cắt giảm nguồn thu của Moscow.

Theo thông cáo báo chí của Chính phủ Anh về lệnh trừng phạt, Lukoil và Rosneft có vai trò chiến lược đối với nền kinh tế Nga, đóng góp đáng kể nguồn thu của Moscow và hỗ trợ tài chính cho chiến tranh ở Ukraine.

“90 biện pháp trừng phạt mới sẽ đánh trực diện vào nguồn tài chính phục vụ chiến tranh của Nga, trong đó nhắm thẳng vào Rosneft và Lukoil - hai trong số các tập đoàn năng lượng lớn nhất thế giới - với tổng lượng xuất khẩu khoảng 3,1 triệu thùng dầu mỗi ngày. Riêng Rosneft chiếm tới 6% sản lượng dầu toàn cầu và gần một nửa tổng sản lượng dầu của Nga”, thông cáo nêu rõ.

Theo thông cáo, gói trừng phạt vừa công bố thể hiện quyết tâm của London trong việc chặn đứng nguồn thu của Moscow, nhắm vào các tập đoàn của Nga và các đối tượng hỗ trợ họ trên toàn cầu.

Nằm trong các đối tượng bị trừng phạt còn có 4 cảng dầu ở Trung Quốc, hàng chục chở dầu trong “đội tàu bóng tối” và Nayara Energy Limited - công ty đã nhập khẩu 100 triệu thùng dầu thô Nga trị giá hơn 5 tỷ USD chỉ riêng trong năm 2024.

Các biện pháp trừng phạt mới được Ngoại trưởng Anh Yvette Cooper công bố trước Quốc hội ngày 15/10, trùng thời điểm Bộ trưởng Tài chính Rachel Reeves lên đường tới Washington để tham dự chuỗi sự kiện thường niên của Ngân hàng Thế giới (WB) và Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF).

Trong khuôn khổ chuyến đi, bà Reeves dự kiến gặp các bộ trưởng tài chính của Nhóm 7 nền công nghiệp phát triển (G7) và tham gia một hội nghị bàn tròn về Ukraine, nhằm huy động sự ủng hộ của các đối tác toàn cầu trong nỗ lực cắt giảm nguồn thu của Nga.

“Chúng tôi sẽ áp dụng các biện pháp trừng phạt có mục tiêu nhằm vào hai tập đoàn dầu khí lớn nhất của Nga. Đồng thời, London cũng tăng cường sức ép với doanh nghiệp tại các nước thứ ba, bao gồm Trung Quốc và Ấn Độ, nhằm ngăn họ tiếp tục hỗ trợ dòng chảy dầu Nga ra thị trường quốc tế”, bà Reeves phát biểu với phóng viên trên đường tới Washington.

Bà Reeves cũng nhấn mạnh rằng “thị trường toàn cầu không có chỗ dành cho Nga” và Anh sẽ thực hiện mọi biện pháp cần thiết để ngăn nguồn thu của Moscow phục vụ cho cuộc chiến tại Ukraine.

Kể từ khi xung đột tại Ukraine bùng phát vào tháng 2/2022, “đội tàu bóng tối” chở dầu của Nga đã trở thành một trong những mục tiêu trọng tâm trong các gói trừng phạt của Anh, Mỹ và Liên minh châu Âu (EU). Đây là mạng lưới gồm các tàu chở dầu cũ được sử dụng để vận chuyển dầu thô Nga, nhằm né tránh các biện pháp trừng phạt của phương Tây.

Hồi tháng 7, Anh cũng áp lệnh trừng phạt đối với Intershipping Services LLC, công ty phụ trách đăng ký các tàu mang cờ Gabon, và Litasco Middle East DMCC, doanh nghiệp thương mại dầu khí có liên kết với Lukoil, trong chiến dịch siết chặt “đội tàu bóng tối”.

Gói trừng phạt mới nhất của Anh không phải là lần đầu Rosneft hay Lukoil chịu ảnh hưởng từ các biện pháp hạn chế, nhưng là lần đầu London trực tiếp áp dụng các lệnh trừng phạt toàn diện đối với hai tập đoàn dầu khí lớn nhất của Nga, với quy mô và phạm vi chưa từng có.

Các biện pháp này bao gồm đóng băng tài sản của doanh nghiệp tại Anh, cấm công dân Anh giữ vị trí lãnh đạo trong hai công ty này, cũng như cấm Rosneft và Lukoil sử dụng các dịch vụ tín thác, tài chính và các hoạt động quốc tế có liên quan đến Anh.

Rosneft là tập đoàn dầu khí quốc doanh lớn nhất của Nga, nắm vai trò chủ chốt trong hoạt động khai thác, chế biến và xuất khẩu dầu thô của nước này. Trong khi đó, Lukoil là doanh nghiệp dầu khí tư nhân lớn nhất tại Nga, với hoạt động trải rộng từ khai thác, lọc dầu đến phân phối trong và ngoài nước. Dù là công ty tư nhân, Lukoil giữ vị trí chiến lược trong nền kinh tế Nga và có mối liên hệ mật thiết với hoạt động xuất khẩu dầu của quốc gia này.