Cũng có lúc những khuôn mặt đó tạt tạm vào hàng nem rán sẵn đang lép bép chảo dầu sôi, hoặc tặc lưỡi lấy vài lạng nem tai trộn thính, mấy miếng thịt quay giòn bì hay vài xiên chả nướng đang thơm phức khói lam ở đầu chợ. Giữa hàng núi công việc bận rộn, không phải lúc nào chúng ta cũng đủ rảnh rỗi để cảm thấy hứng khởi trong việc chuẩn bị bữa ăn hàng ngày, không phải lúc nào chúng ta cũng cảm thấy việc chăm sóc bữa ăn cho gia đình quả là một niềm hạnh phúc lớn lao. Nói một cách công bằng, đôi khi tôi chỉ muốn cùng cả nhà dắt nhau ra ngoài ăn hàng, hoặc chuẩn bị giản dị vài món ăn nhanh chóng sau một ngày vất vả. Vì thế nên bữa "ăn tươi" cuối tuần trở thành một điều gì đó rất thiêng liêng, là lúc được thảnh thơi chuẩn bị đầy đủ món chính và cả các thức ăn kèm, là lúc gia đình được chậm rãi ngồi ăn cùng nhau, không phải tất bật lo đến giờ lũ trẻ học bài hay phải đi ngủ để sáng mai dậy sớm.
Trong ký ức rất sống động của tôi, những lúc còn chưa lớn và chưa xa gia đình nhiều như bây giờ, thứ bảy chủ nhật mỗi tuần mẹ hay làm vịt om sấu, bún cá hay bún ốc mà mẹ gọi đó là "bữa cải thiện". Những ngày đó nhà cửa thế nào cũng rất ồn ào, mẹ đứng trên bồn rửa làm cá, tôi ngồi dưới đất nhặt rau, vừa làm vừa nói chuyện về cách làm cá thế nào cho sạch, rửa vịt sao cho hết mùi hôi, thỉnh thoảng tôi lại đứng dậy lăng xăng làm "chân sai vặt", lấy cái nọ cái kia giúp mẹ. Cả căn bếp khi ấy sẽ ngập mùi xào nấu thơm lừng, tiếng cá rán trong chảo xèo xèo, nồi canh sôi lục bục, tiếng dao thớt lách cách và cả tiếng nói chuyện vui vẻ râm ran.
Tôi không có "ngón tay thần" trong những món ăn Việt Nam giống mẹ. Thay vào đó, tôi lại bị hấp dẫn bởi lớp sốt kem đặc rưới lên chiếc chân giò hầm, hay sốt rượu vang đỏ sóng sánh cho miếng bít tết chín tái thơm phức mùi thịt bò ướp trong lá hương thảo, bị hấp dẫn bởi những thứ gia vị xa lạ như ớt khô pepperonico cay xộc, cỏ xạ hương thơm ngầy ngậy hay lá sage ngai ngái mùi gỗ. Những cuộc dạo chơi dọc chợ nông dân luôn là cảm hứng cho những bữa ăn cuối tuần của tôi. Mùa này những trái bí ngô đủ màu xanh đỏ, đủ dáng vẻ từ tròn dẹt tới thuôn dài đang vào độ chín rộ, táo các màu cũng bày bán khắp các quầy nông sản. Tôi sẽ lựa miếng bắp giò heo thật tươi, đun kỹ với rượu vang trắng để sánh đôi cùng bí và táo nướng. Không có bữa ăn tươi cuối tuần của mẹ, đây sẽ là cách tôi "cải thiện" một tuần bận rộn của mình.
Nguyên liệu (cho 2 người ăn):
* Bắp giò bỏ lò:
- 2 cái bắp giò heo còn cả xương (500g mỗi cái)
- 50g bơ
- 300g bí đỏ
- 2 thìa canh giấm táo
- 250ml rượu vang trắng
- 250ml nước hầm xương
- 1 thìa cà phê bột nhục đậu khấu (nutmeg)
- 1 thìa canh mật ong
- 1 thìa canh hạt thông rang chín
- Muối, tiêu
* Táo nhồi:
- 2 quả táo
- 15g bơ
- 1 củ hành tây
- 100g nấm mỡ
- 1 thìa canh sữa tươi
- 1/2 thìa cà phê ớt bột
- 2 thìa canh bột cà mỳ
- 1 thìa canh rượu vang trắng
- 1/2 thìa canh cỏ xạ hương (thyme) tươi, hoặc 1 thìa cà phê thyme khô
- Muối, tiêu
Cách làm:
Bắp giò bỏ lò:
- Bắp giò heo rửa sạch thấm khô, khía sâu theo chiều ngang cách nhau 1,5cm, ướp tiêu, muối trong 15 phút.
- Rán bắp giò với bơ cho sém mặt ngoài. Rưới 2 thìa canh giấm lên rồi tiếp tục cho bột nhục đậu khấu, rượu vang trắng và nước hầm xương vào đun sôi. Hạ nhỏ lửa và đậy vung đun trong 40 phút, trở mặt thịt mỗi 10 phút, nêm nếm vừa ăn.
- Vặn lò nướng ở 190 độ C, cho bắp giò lên khay nướng, chừa lại phần nước sốt trong chảo. Nướng bắp ở rãnh giữa lò trong 20 phút, quét/rưới sốt lên bắp giò đều đặn tới khi hết sốt.
- Bí đỏ rửa sạch, xắt miếng vuông bằng một đốt ngón tay, cho vào chảo đảo với bơ cho sém mặt ngoài.
Táo nhồi:
- Táo bổ đôi theo chiều dọc, khoét rỗng ruột chỉ chừa lại chừng 0,5cm ở thành.
- Hành tây băm nhuyễn, nấm tươi băm nhuyễn. Cho hành vào chảo xào thơm với bơ, cho nấm và thyme vào xào, nêm muối, tiêu, ớt bột cho vừa miệng. Rưới thêm rượu vang trắng.
- Khi nấm chín nhấc chảo khỏi bếp, cho bột cà mỳ vào trộn đều. Xúc nhân nhồi vào các miếng táo đã khoét rỗng.
- Khi bắp giò đã nướng được 20 phút, cho bí đỏ và táo nhồi vào khay nướng cùng bắp giò thêm 15 phút nữa.
- Khi thịt chín, bày ra đĩa cùng táo và bí đỏ, rắc hạt thông đã rang chín lên trên, dùng nóng.
Trần Mai Phương