Doanh số xe hơi giảm một nửa, hàng chục siêu thị bị đóng cửa, và số lượng du khách giảm gần 70% là vài trong số những thiệt hại mà doanh nghiệp Hàn Quốc phải hứng chịu trong chiến dịch tẩy chay hàng hóa và dịch vụ Hàn Quốc ở Trung Quốc liên quan đến việc Seoul cho triển khai một hệ thống lá chắn tên lửa của Mỹ.

Theo tờ Finnacial Times, Bắc Kinh đã mở một chiến dịch nhằm vào các doanh nghiệp Hàn Quốc kể từ tháng 7/2016, khi Seoul nhất trí triển khai hệ thống đánh chặn tên lửa Thaad.

Bắc Kinh cho rằng việc Hàn Quốc triển khai Thaad sẽ làm đảo lộn thế cân bằng an ninh trong khu vực và đe dọa an ninh của Trung Quốc, cho dù Seoul và Washington khẳng định việc triển khai Thaad là nhằm ngăn ngừa nguy cơ từ Triều Tiên.

Đáp trả Hàn Quốc, truyền thông nhà nước Trung Quốc ra sức chỉ trích, trong khi nhà chức trách nước này mở một loạt cuộc điều tra nhằm vào các công ty Hàn Quốc và cấm các công ty du lịch tổ chức tour đi Hàn.

Ban đầu, một số ý kiến cho rằng những biện pháp trừng phạt này sẽ chỉ duy trì trong thời gian ngắn và không có nhiều ảnh hưởng. Tuy nhiên, trong bối cảnh căng thẳng trên bán đảo Triều Tiên gia tăng thời gian gần đây do chương trình hạt nhân của Bình Nhưỡng có những bước tiến mạnh mẽ, các công ty Hàn Quốc tiếp tục hứng chịu thiệt hại mạnh mẽ do sự tẩy chay của Trung Quốc.

Gặp khó

Hãng xe lớn nhất Hàn Quốc Hyundai cho biết doanh số tại thị trường Trung Quốc trong 6 tháng đầu năm giảm 42% so với cùng kỳ năm ngoái. Doanh số tại Trung Quốc của một hãng xe hàng đầu khác của Hàn Quốc là Kia giảm 54% trong cùng khoảng thời gian. Trong đó, Kia cho rằng doanh số của họ tại Trung Quốc sụt giảm là do “tâm lý bài Hàn Quốc”.

Thị trường Trung Quốc có ý nghĩa rất quan trọng đối với cả Hyundai và Kia, chiếm hơn 1/5 tổng doanh số của Hyunda. “Thaad có một hiệu ứng”, một nhân viên bán hàng tại một showroom của Hyundai ở Thượng Hải nhận định.

Tổng kim ngạch xuất khẩu của Hàn Quốc sang Trung Quốc trong 6 tháng đầu năm nay vẫn tăng 12% so với cùng kỳ năm ngoái, trong đó kim ngạch của nhóm hàng chất bán dẫn đặc biệt mạnh. Trung Quốc chiếm hơn 1/3 tổng doanh thu của hãng sản xuất con chip Hàn Quốc SK Hynix, và hãng này đã báo lãi kỷ lục trong quý 2 vừa qua.

Theo ông Paul Choi, nhà phân tích thuộc công ty môi giới CLSA, chiến dịch tẩy chay hàng Hàn Quốc ở Trung Quốc chỉ nằm ở lĩnh vực hàng tiêu dùng, bởi các công ty Hàn Quốc chiếm vị trí rất quan trọng trong chuỗi cung ứng của nhiều doanh nghiệp xuất khẩu Trung Quốc.

Mặc dù vậy, một số công ty Hàn Quốc đang thực sự gặp khó vì Thaad. “Trước khi có vấn đề Thaad, không phải là Huyndai và Kia đang tăng được thị phần ở Trung Quốc. Nhưng vấn đề Thaad khiến doanh số của các hãng này ở Trung Quốc càng tệ hơn”, ông Choi nói.

Lượng du khách Trung Quốc tới Hàn Quốc đã tăng mạnh trong những năm gần đây, đạt mức kỷ lục 7 triệu lượt trong năm 2016, trở thành một cú huých lớn cho các nhà bán lẻ ở xứ kim chi. Ban đầu, sau khi Hàn Quốc tuyên bố triển khai Thaad, số lượng du khách Trung Quốc thăm Hàn vẫn tiếp tục tăng, cho thấy vấn đề chính trị không ảnh hưởng nhiều đến mong muốn du lịch Hàn Quốc của người dân Trung Quốc.

Khó khăn còn dài

Tuy nhiên, điều này đã thay đổi vào tháng 3 năm nay, khi Bắc Kinh tuyên bố cấm các công ty du lịch bán tour đi Hàn Quốc. Kết quả, vào tháng 6, số du khách Trung Quốc đi Hàn đã giảm 66% so với cùng kỳ năm ngoái. Một số công ty tổ chức tour du lịch hàng đầu Trung Quốc cho biết lệnh cấm hiện vẫn đang được áp dụng.

Bên cạnh đó, Bắc Kinh cũng có những nỗ lực nhằm hạn chế sự phổ biến của nhạc pop và các bộ phim, chương trình truyền hình Hàn Quốc. Các trang video trực tuyến của Trung Quốc đã bị cấm mua bản quyền các chương trình truyền hình mới của Hàn Quốc - theo tiết lộ của các nguồn tin thân cận.

Các công ty mỹ phẩm lớn của Hàn Quốc như AmorePacific cũng “gặp hạn” vì Thaad. Năm ngoái, thị trường Trung Quốc chiếm khoảng 1/3 doanh thu của AmorePacific. Quý 2 năm nay, lợi nhuận hoạt động của công ty này giảm 58%.

Các công ty ở Trung Quốc cho biết người tiêu dùng nước này đã xa lánh các thương hiệu Hàn Quốc. “Do sự phản đối Hàn Quốc, doanh số mỹ phẩm Hàn Quốc trong tháng 3 đã giảm khoảng một nửa. Sau đó, doanh số mỹ phẩm Hàn Quốc có tăng lại chút ít nhưng không còn mạnh như trước”, một nhà nhập khẩu ở Thượng Hài cho biết.

Lotte, một trong những doanh nghiệp lớn nhất Hàn Quốc, đã chứng kiến gần như toàn bộ 99 trung tâm bán lẻ của tập đoàn tại Trung Quốc phải đóng cửa. Nguyên nhân nằm ở chỗ Lotte đã nhất trí đổi đất cho Chính phủ Hàn Quốc để Seoul có địa điểm triển khai Thaad.

Đến nay, 87 trung tâm bán lẻ của Lotte tại Trung Quốc vẫn trong tình trạng đóng cửa, trong khi lượng khách lui tới những trung tâm còn mở cửa là rất thưa thớt. Lotte Shopping, công ty con chuyên về bán lẻ của Lotte, cho biết lợi nhuận hoạt động trong quý 2/2017 giảm gần 1 nửa, còn 77 triệu USD do bị Trung Quốc tẩy chay.

Tuy nhiên, những vụ thử tên lửa gần đây của Triều Tiên đồng nghĩa với việc cam kết của Seoul đối với Thaad càng gia tăng. Tháng trước, Tổng thống Hàn Quốc Moon Jae-in đã đề nghị đàm phán với Mỹ về triển khai thêm các đơn vị Thaad ở nước này. Ngoại trưởng Trung Quốc Vương Nghị đã lên tiếng chỉ trích lời đề nghị này của nhà lãnh đạo Hàn Quốc.

Bởi vậy, doanh nghiệp Hàn Quốc có thể sẽ tiếp tục phải đối mặt với thách thức ở thị trường Trung Quốc trong thời gian tới.