Hầu hết các công ty thép đều ghi nhận kết quả kinh doanh ảm đạm trong Q3/2022. Doanh thu của 3 công ty thép niêm yết lớn nhất bao gồm HPG, HSG, NKG) đã giảm 25% so với cùng kỳ và 18% so với quý trước đó khi nhu cầu thép yếu khiến cả sản lượng và giá bán đều giảm. HPG đã lỗ ròng 1.776 tỷ đồng trong Q3/22, khoản lỗ đầu tiên của công ty kể từ Q4/2008.

Bất chấp việc giá bán thép vẫn tiếp tục giảm trong tháng 10-11, VnDirect vẫn kỳ vọng biên lợi nhuận gộp của các công ty thép sẽ phục hồi từ Q4/2022 khi hầu hết hàng tồn kho giá cao đã được ghi nhận vào giá vốn hàng bán của quý trước đó.

Các công ty thép đã giảm mức tồn kho xuống chỉ còn 2-3 tháng trong Q4/2022 so với mức 4-5 tháng tại cuối Q2/2022. Điều này sẽ làm giảm rủi ro từ việc trích lập giảm giá hàng tồn kho.

Bên cạnh đó, việc giá giao ngay của các nguyên vật liệu đầu vào quặng sắt, than cốc, thép phế cũng đang dần quay về mức trung bình. Vì vậy, lợi nhuận của các công ty thép sẽ sớm chạm đáy, mặc dù tốc độ phục hồi sẽ khá chậm do nhu cầu thép yếu.

Về tình hình vay nợ, tất cả các công ty thép tại cuối Q3/22 đều đang ở vị thế nợ vay ròng. Do đó, chi phí lãi vay sẽ tăng trong môi trường lãi suất cao hơn. Mặc dù vậy, tỷ lệ Nợ vay ròng/Vốn chủ sở hữu của các công ty thép vẫn đang tốt hơn đáng kể so với giai đoạn 2010-19.

Tại thời điểm cuối Q3/2022, HPG đang có nợ vay ròng cao nhất toàn ngành với 26.589 tỷ đồng, tuy nhiên tỷ lệ Nợ vay ròng/Vốn chủ sở hữu của công ty lại ở mức thấp nhất, chỉ 0,27 lần.

HSG và NKG cũng đang tích cực giảm các khoản nợ vay của mình thời gian qua và tỷ lệ Nợ vay ròng/Vốn chủ sở hữu của họ đang nằm trong khoảng 0,35-0,75 lần tại cuối Q3/2022. Lưu ý rằng các khoản vay của các công ty thép phần lớn là ngắn hạn nhằm phục vụ tài trợ vốn lưu động. Với nỗ lực giảm giá lượng hàng tồn kho trong Q4/22, nợ vay ròng của các công ty thép sẽ tục giảm hơn nữa trong các quý tới.

Một số tín hiệu tích cực cho ngành thép trong thời gian tới như giá than cốc được dự báo sẽ giảm từ mức 420 USD/tấn của năm 2022 xuống lần lượt 258-220 USD/tấn trong năm 2023-24 khi các mỏ khai thác than cốc được hoạt động bình thường trở lại, giá quặng sắt cũng được dự báo sẽ giảm dần trong dài hạn từ mức trung bình 110 USD/tấn trong năm 2022 xuống lần lượt 90-70 USD/tấn trong năm 2023-24.

Trung Quốc dỡ bỏ giãn cách xã hội sẽ kích thích nhu cầu thép toàn cầu và (3) đẩy mạnh phát triển cơ sở hạ tầng tại Việt Nam sẽ bù đắp phần nào cho việc thị trường bất động sản trì trệ.

Mặc dù vậy, VnDirect vẫn dự báo tổng nhu cầu thép trong nước sẽ tăng trưởng âm một chữ số vào năm 2023. Cụ thể, Vndirect kỳ vọng sản lượng tiêu thụ thép xây dựng và tôn mạ sẽ cùng giảm 3% so với cùng kỳ trong năm 2023.