Du lịch nông thôn góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế xanh, bền vững

Ngày 10/12, tại Vinpearl Resort & Golf Nam Hội An, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch phối hợp với Tổ chức Du lịch Liên Hợp Quốc (UN Tourism) và UBND tỉnh Quảng Nam tổ chức Hội nghị quốc tế về Du lịch nông thôn lần thứ nhất và Phiên họp thường niên Mạng lưới Làng Du lịch tốt nhất lần thứ hai của UN Tourism.

Sự kiện thu hút sự tham dự của hơn 300 đại biểu từ 50 quốc gia trên toàn thế giới, đại diện cho các cơ quan quản lý cấp quốc gia và địa phương các nước thành viên UN Tourism và Việt Nam, các tổ chức quốc tế, cộng đồng du lịch; các làng thuộc Mạng lưới Làng du lịch tốt nhất của UN Tourism, các nhà nghiên cứu trong lĩnh vực du lịch nông thôn; các chuyên gia du lịch từ khu vực tư nhân (BBC Travel Show, Fliggy, JTB, Intrepid, Planeterra, Rustic Hospitality, Traveloka…)...

Phát biểu khai mạc hội nghị, Thứ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch Hồ An Phong tự hào khi Việt Nam là đất nước đăng cai, đồng hành cùng UN Tourism trong việc tổ chức Hội nghị quốc tế về Du lịch nông thôn lần thứ nhất.  

DU LỊCH NÔNG THÔN THÚC ĐẨY 3 TRỤ CỘT PHÁT TRIỂN BỀN VỮNG: KINH TẾ, XÃ HỘI VÀ MÔI TRƯỜNG

Theo Thứ trưởng Hồ An Phong, khu vực nông thôn sở hữu đa dạng các di sản văn hóa và thiên nhiên đặc sắc với nhiều giá trị đặc trưng khác biệt với khu vực đô thị, đó là cảnh quan thiên nhiên tươi đẹp, văn hóa truyền thống và cộng đồng địa phương đầy bản sắc.

"Đây là những tài nguyên quý giá cung cấp các giá trị trải nghiệm khác biệt, góp phần thu hút khách du lịch về khu vực nông thôn và đóng góp tích cực cho sự phát triển kinh tế- xã hội khu vực nông thôn", ông Phong nhấn mạnh.

UN Tourism cũng đã triển khai “Chương trình du lịch vì sự phát triển nông thôn”, nhằm đưa du lịch trở thành động lực phát triển và nâng cao phúc lợi cho khu vực nông thôn; thúc đẩy vai trò của du lịch trong việc định giá và bảo vệ các khu vực nông thôn cùng với cảnh quan, hệ thống tri thức, đa dạng sinh học và văn hóa, các giá trị địa phương.

Chương trình cũng nhằm mục đích thúc đẩy các phương pháp tiếp cận sáng tạo để phát triển du lịch ở các điểm đến nông thôn góp phần vào ba trụ cột bền vững: kinh tế, xã hội và môi trường, phù hợp với các Mục tiêu Phát triển bền vững của Liên Hợp Quốc.

Việt Nam là đất nước nông nghiệp với hơn 70% dân số sống ở khu vực nông thôn với lợi thế về tài nguyên giàu bản sắc của khu vực nông thôn. Trong những năm qua, Việt Nam cũng đã quan tâm phát triển các loại hình, sản phẩm du lịch nông nghiệp, nông thôn đặc sắc, hấp dẫn, có khả năng thu hút khách du lịch trong và ngoài nước, đem lại sự đa dạng trong cung ứng dịch vụ của du lịch Việt Nam, thúc đẩy kết nối tour tuyến, mở rộng không gian đón khách về nông thôn, góp phần phát triển kinh tế- xã hội xây dựng nông thôn mới.

Du lịch nông thôn cũng là nhân tố quan trọng trong thúc đẩy sự phát triển nông nghiệp, nông thôn thông qua chuyển đổi sinh kế, thúc đẩy tiêu thụ các sản phẩm nông nghiệp, tăng thu nhập cho người dân, hỗ trợ duy trì được các nghề truyền thống, phát triển các sản vật địa phương có giá trị, tạo niềm tin gắn bó với quê hương và thu hút đầu tư vào lĩnh vực nông nghiệp, nông thôn.

Thứ trưởng Hồ An Phong nhìn nhận thực tiễn những năm qua tại Việt Nam cho thấy du lịch đã đóng góp không nhỏ việc làm thay đổi “bộ mặt” của nhiều vùng nông thôn, đưa nhiều vùng nông thôn hạn chế về điều kiện phát triển nhưng trở thành “vùng quê đáng sống”, du lịch nông thôn không chỉ thúc đẩy phát triển kinh tế xã hội, chuyển dịch cơ cấu kinh tế nông thôn mà còn bảo tồn các giá trị cảnh quan, sinh thái, môi trường, bản sắc văn hóa truyền thống; góp phần thu hẹp khoảng cách về thu nhập và thụ hưởng giữa người dân nông thôn và đô thị.

Triển khai Chiến lược phát triển du lịch Việt Nam đến năm 2030, Chiến lược phát triển nông nghiệp, nông thôn bền vững đến năm 2030, tầm nhìn 2045, Việt Nam đã phê duyệt Chương trình Phát triển du lịch nông thôn trong xây dựng nông thôn mới giai đoạn 2021-2025, với mục tiêu phát triển du lịch nông thôn nhằm phát huy tiềm năng, lợi thế về nông nghiệp, làng nghề, văn hóa và môi trường sinh thái của khu vực nông thôn, góp phần chuyển dịch cơ cấu kinh tế nông thôn theo hướng tích hợp, bao trùm và đa giá trị. 

THÚC ĐẨY PHÁT TRIỂN DU LỊCH XANH

Ông Lương Nguyễn Minh Triết, Bí thư Tỉnh ủy Quảng Nam, khẳng định hội nghị quốc tế về Du lịch Nông thôn lần thứ nhất diễn ra tại Quảng Nam là cơ hội quý giá để tỉnh tiếp tục đẩy mạnh công tác truyền thông, quảng bá hình ảnh “Quảng Nam- Điểm đến du lịch xanh”; thúc đẩy quan hệ hợp tác chặt chẽ, hiệu quả giữa du lịch Việt Nam nói chung và Quảng Nam nói riêng với UN Tourism và các nước, các tổ chức thành viên, Làng Du lịch tốt nhất của UN Tourism.

Bí thư Tỉnh ủy Quảng Nam cam kết Quảng Nam sẽ tích cực phối hợp với các bên liên quan để chương trình diễn ra thành công, sẽ truyền tải thông điệp của Hội nghị, tham gia đóng góp sáng kiến để hướng đến mục tiêu phát triển du lịch nông thôn bền vững, đảm bảo phân phối công bằng lợi ích du lịch, tạo việc làm, bảo vệ tài nguyên thiên nhiên và văn hóa, hòa nhập xã hội, trao quyền cho cộng đồng địa phương và các nhóm dễ bị tổn thương.

Quảng Nam là mảnh đất có bề dày truyền thống, lịch sử, văn hóa, vùng đất “ngũ phụng tề phi” với 02 di sản văn hóa thế giới là Đô thị cổ Hội An và Khu Di tích Mỹ Sơn; khu Dự trữ sinh quyển thế giới Cù Lao Chàm; có nghề trồng rau Trà Quế được công nhận là di sản văn hóa phi vật thể quốc gia;

Quảng Nam cũng có 125 km bờ biển với nhiều bãi tắm nổi tiếng; có núi rừng Trường Sơn đại ngàn, thơ mộng, có Sâm Ngọc Linh- quốc bảo của Việt Nam và nhiều danh lam thắng cảnh, di tích lịch sử, văn hóa nổi tiếng khác,...

Theo ông Triết, du lịch xanh trong những năm gần đây đã và đang là một xu hướng phát triển tất yếu của du lịch toàn cầu, ngày càng thu hút sự quan tâm rộng rãi của khách du lịch, của các doanh nghiệp du lịch nói riêng cũng như cộng đồng xã hội nói chung.

Từ năm 2019, tỉnh Quảng Nam đã đưa ra thông điệp về phát triển du lịch xanh, hướng đến yếu tố bền vững và trở thành địa phương đầu tiên của cả nước ban hành Bộ tiêu chí du lịch xanh cấp tỉnh. Hơn 5 năm qua, Quảng Nam vẫn đang nỗ lực đưa ngành du lịch địa phương phát triển theo định hướng du lịch xanh.

Nhờ đó, các điểm đến tại Quảng Nam đã và đang ngày càng thu hút du khách, để lại ấn tượng tốt đẹp trong mắt bạn bè quốc tế; đồng thời góp phần thực hiện Du lịch Net Zero.

Đặc biệt, tháng 4/2023, chuyên trang du lịch Wanderlust của Anh đã lựa chọn Quảng Nam là một trong bốn điểm đến du lịch xanh hàng đầu châu Á, với những sản phẩm du lịch thân thiện với môi trường.

Quảng Nam tập trung phát triển, tạo ra những sản phẩm du lịch xanh, dựa vào nền tảng nguồn tài nguyên thiên nhiên phong phú, đa dạng và các giá trị văn hóa bản địa đặc trưng, tạo cơ hội cho việc bảo tồn tài nguyên và phát triển du lịch một cách bền vững. Phát triển kinh tế không phải bằng mọi giá mà phải có sự phát triển hài hòa kinh tế, văn hóa, xã hội, môi trường.

HÀNG TRĂM ĐIỂM DU LỊCH XANH LÝ TƯỞNG PHỤC VỤ KHÁCH DU LỊCH

Theo các chuyên gia, Quảng Nam là một trong số ít địa phương có nhiều khu rừng nguyên sinh, bờ biển dài hơn 100 km, nhiều sông hồ đa dạng sinh học. Du lịch nông nghiệp- nông thôn tại Quảng Nam bắt đầu hình thành từ những năm 2010 và phát triển mạnh từ năm 2013.

Các điểm du lịch phân bố ở hầu hết các địa phương toàn tỉnh. Hiện nay địa phương có 126 điểm tài nguyên du lịch nông nghiệp nông thôn đã được thống kê, trong đó nhiều điểm hoạt động rất hiệu quả.

Theo ước tính, trên 30% du khách đến Quảng Nam có trải nghiệm sản phẩm du lịch nông nghiệp, nông thôn. Nổi trội nhất là điểm du lịch Rừng dừa Bảy Mẫu-  Cẩm Thanh, Tp.Hội An, thu hút gần 1 triệu lượt khách; Làng rau Trà Quế thu hút gần 25.000 lượt khách vào năm 2024.

Ngày 14/11/2024 tại Colombia, Quảng Nam đã vinh dự nhận được giải thưởng của Tổ chức Du lịch Liên Hợp Quốc công nhận Làng rau Trà Quế là Làng Du lịch tốt nhất năm 2024.

Thứ trưởng Hồ An Phong, cho biết đến nay, UN Tourism đã xây dựng Mạng lưới Làng Du lịch Tốt nhất gồm 354 thành viên, gồm các làng du lịch nhận giải thưởng Làng Du lịch Tốt nhất qua 04 năm tổ chức. Việt Nam đã có 03 làng được công nhận là Làng Du lịch tốt nhất của UN Tourism: Làng Thái Hải (Thái Nguyên, 2022), Làng Tân Hóa (Quảng Bình, 2023) và Làng rau Trà Quế.

Tuy nhiên, theo Thứ trưởng Hồ An Phong, cũng như nhiều quốc gia đang phát triển, khu vực nông thôn của Việt Nam cũng phải đối mặt với với nhiều thách thức. Mặc dù đã có sự phát triển nhưng đa số các mô hình du lịch nông nghiệp, nông thôn ở vùng sâu, vùng xa của Việt Nam có quy mô nhỏ, lẻ, thiếu tính chuyên nghiệp, gặp khó khăn về hạ tầng giao thông và các điều kiện kinh tế xã hội khác, hạn chế về nguồn lực đầu tư; nguồn nhân lực và khả năng kết nối thị trường...

Điều này đặt ra những yêu cầu trong việc định hướng tầm nhìn, tìm kiếm các giải pháp hiệu quả trong việc thực thi các chính sách phát triển du lịch nông thôn ở Việt Nam đảm bảo các mục tiêu đề ra cũng như thích ứng với những vấn đề mang tính toàn cầu.