Trong báo cáo cập nhật thị trường trái phiếu Quý 3/2023, VnDirect cho hay, sau khi bất ngờ tăng mạnh trong tháng 6/2023, hoạt động phát hành và hoạt động mua lại trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ đã giảm trở lại trong tháng 7/2023, trong khi hoạt động đàm phán giữa các tổ chức phát hành và các trái chủ vẫn diễn ra tích cực.

Theo thống kê, tính từ đầu tháng 7 cho đến ngày 26/07/23 có 12 đợt phát hành trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ thành công với tổng giá phát hành đạt 4.320 tỷ đồng, giảm 84,7% so với tháng trước.

Lũy kế 7 tháng năm 2023, tổng giá trị trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ phát hành đạt 61.652 tỷ đồng giảm 69,4% so với cùng kỳ. Hoạt động mua lại trước hạn trong tháng 7 cũng giảm với tổng giá trị trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ được mua lại là khoảng 13.983 tỷ đồng.

Hoạt động đàm phán thay đổi điều khoản và điều kiện trái phiếu giữa các tổ chức phát hành và các trái chủ vẫn diễn ra tích cực trong tháng 7. Tính đến ngày 26/07 đã có 38 tổ chức phát hành đạt được thỏa thuận gia hạn thời hạn trái phiếu với trái chủ và đã có báo cáo chính thức lên HNX với tổng giá trị trái phiếu doanh nghiệp được gia hạn là hơn 52.500 tỷ đồng.

Áp lực trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ đáo hạn tiếp tục gia tăng trong tháng 8/2023, trong khi danh sách các doanh nghiệp chậm thanh toán theo công bố của HNX vẫn tiếp tục tăng lên. 

Theo ước tính của VNDirect, trong T8/2023 sẽ có khoảng hơn 27,9 nghìn tỷ đồng trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ đáo hạn, cao hơn khoảng 31% so với T7/23 (số liệu đã loại trừ các trái phiếu được mua lại trước hạn đến ngày 26/07/2023).

Tính đến ngày 26/07/2023 có khoảng 65 doanh nghiệp nằm trong danh sách chậm nghĩa vụ thanh toán lãi hoặc nợ gốc trái phiếu doanh nghiệp theo thông báo của HNX. Ước tính, tổng dư nợ trái phiếu doanh nghiệp của các doanh nghiệp này vào khoảng 172,62 nghìn tỷ đồng, chiếm khoảng 15,8% dư nợ trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ toàn thị trường. Phần lớn trong số các tổ chức phát hành này là các doanh nghiệp thuộc nhóm bất động sản.

Liên quan đến việc đàm phán hoãn nợ trái phiếu, trong báo cáo cập nhật triển vọng thị trường trái phiếu doanh nghiệp vừa công bố, SSI Research nhấn mạnh Nghị định 08/2023 về trái phiếu phát hành riêng lẻ đã tạo ra hành lang pháp lý để tổ chức phát hành có thể hoãn trái phiếu hiện tại lên đến hai năm hoặc chuyển đổi trái phiếu thành tài sản khác. Tuy nhiên Nghị định này cũng tạo ra tâm lý trì hoãn việc thanh toán trái phiếu càng lâu càng tốt từ phía nhà phát hành.

Cụ thể, theo SSI Research, sau sự cố Vạn Thịnh Phát cuối năm 2022, hoạt động mua lại trái phiếu của các doanh nghiệp bất động sản diễn ra khá mạnh mẽ, nhưng đã chậm lại kể từ khi Nghị định 08 được ban hành.

Hoạt động mua lại trái phiếu của doanh nghiệp bất động sản đã giảm xuống còn 24,7 nghìn tỷ đồng trong Quý 2 năm 2023, từ mức cao nhất là 34,8 nghìn tỷ đồng trong Quý 4 năm 2022. Ngược lại, các doang nghiệp bất động sản hiện đang có xu hướng lựa chọn phương án hoãn thanh toán trả lãi coupon hoặc trả nợ gốc.