Giao dịch từ 20.000 USD tại trung tâm tài chính quốc tế phải khai báo

Dự thảo Thông tư quy định chi tiết việc sử dụng tài khoản ngoại tệ, hoạt động vay và cho vay, đầu tư trực tiếp, gián tiếp ra nước ngoài, cũng như chế độ khai báo, đăng ký và báo cáo.

Đối tượng áp dụng bao gồm thành viên Trung tâm tài chính quốc tế, nhà đầu tư nước ngoài, tổ chức và cá nhân trong nước có quan hệ vay, cho vay, đầu tư với thành viên, cùng ngân hàng cung ứng dịch vụ thanh toán.

Theo dự thảo, mọi giao dịch ngoại hối phải được thực hiện thông qua tài khoản mở tại ngân hàng thương mại hoặc chi nhánh ngân hàng nước ngoài được phép hoạt động tại Việt Nam.

Tài khoản thanh toán của nhà đầu tư nước ngoài được phép ghi nhận ngoại tệ từ nước ngoài, thu nhập từ chuyển nhượng vốn, cổ tức, lãi trái phiếu và các khoản thu hợp pháp khác; chi cho góp vốn, mua cổ phần, đầu tư trên sàn giao dịch, nộp thuế, chuyển lợi nhuận ra nước ngoài.

Đối với tài khoản vốn của thành viên không phải ngân hàng thương mại, dự thảo cho phép thu từ khoản vay nước ngoài, lợi nhuận đầu tư, chuyển vốn đầu tư, thu hồi nợ, thu nhập từ đầu tư gián tiếp; chi để trả nợ, giải ngân cho vay ra nước ngoài, chuyển vốn đầu tư trực tiếp, mua công cụ đầu tư gián tiếp và các khoản chi hợp pháp khác.

Thành viên còn có thể sử dụng tài khoản thanh toán ngoại tệ cho mục đích thanh toán dịch vụ, trả lương cho người nước ngoài hoặc rút tiền mặt phục vụ công tác. 

Một điểm nhấn quan trọng là quy định minh bạch dòng tiền. Mọi lệnh chuyển tiền phải ghi rõ mục đích, hình thức giao dịch và thông tin hợp đồng liên quan. Ngân hàng cung ứng dịch vụ có trách nhiệm giám sát và yêu cầu khách hàng tuân thủ. Đây là cơ sở để cơ quan quản lý thống kê, giám sát chính xác dòng vốn, đồng thời phòng ngừa rủi ro rửa tiền và tài trợ khủng bố.

Dự thảo quy định cụ thể nghĩa vụ khai báo, đăng ký và báo cáo. Thành viên trung tâm phải khai báo với các khoản vay từ tổ chức, cá nhân nước ngoài và khoản cho vay ra nước ngoài từ 20.000 USD trở lên.

Thành viên không do nhà đầu tư nước ngoài sở hữu 100% vốn điều lệ, nếu cho vay ra nước ngoài trên 5 triệu USD hoặc thời hạn trên 365 ngày, phải đăng ký trước khi giải ngân.

Bên đi vay trong nước, khi vay vốn từ thành viên trung tâm tài chính quốc tế, cũng phải đăng ký đối với khoản vay trung dài hạn trên 10 triệu USD phục vụ sản xuất kinh doanh hoặc trên 20 triệu USD phục vụ dự án đầu tư. Những khoản vay nhỏ hơn vẫn phải khai báo hoặc báo cáo sau khi thực hiện. Trong vòng 10 ngày làm việc kể từ khi nhận đủ hồ sơ, cơ quan có thẩm quyền phải xác nhận hoặc từ chối đăng ký và nêu rõ lý do.

Về đầu tư ra nước ngoài, thành viên không do nhà đầu tư nước ngoài sở hữu 100% vốn điều lệ phải đăng ký giao dịch ngoại hối trước khi chuyển vốn đầu tư trực tiếp. Các thay đổi về thành viên thực hiện dự án, tài khoản vốn, vốn đầu tư hoặc tiến độ chuyển vốn đều phải đăng ký thay đổi. Thành viên 100% vốn nước ngoài không phải đăng ký, nhưng vẫn phải báo cáo định kỳ. 

Đối với hoạt động đầu tư gián tiếp và ủy thác đầu tư gián tiếp ra nước ngoài, ngân hàng thương mại 100% vốn trong nước phải xin giấy chứng nhận đăng ký. Hồ sơ gồm đơn đề nghị, báo cáo tài chính đã kiểm toán, xác nhận nghĩa vụ thuế, báo cáo tuân thủ giới hạn an toàn và quy định nội bộ về quản trị rủi ro. Giấy chứng nhận có thể bị thu hồi nếu phát hiện gian dối hoặc giả mạo.

Cơ chế quản lý ngoại hối tại trung tâm tài chính quốc tế được xác định theo giai đoạn. Trong 5 năm đầu, Ngân hàng Nhà nước trực tiếp tiếp nhận khai báo, xác nhận đăng ký và quản lý báo cáo. Từ năm thứ 6, thẩm quyền sẽ chuyển giao cho Cơ quan điều hành Trung tâm tài chính quốc tế.

Trong giai đoạn đầu, Ngân hàng Nhà nước phân cấp theo giá trị và loại hình giao dịch, với những khoản trên 30 triệu USD do Cục Quản lý Ngoại hối xác nhận.

Về chế độ báo cáo, thành viên trung tâm tài chính quốc tế phải báo cáo tình hình chuyển tiền liên quan đến đầu tư trực tiếp, gián tiếp, vay và cho vay theo định kỳ hàng tuần hoặc hàng tháng. Ngân hàng cung ứng dịch vụ thanh toán cũng phải báo cáo chi tiết giao dịch trên tài khoản ngoại tệ của khách hàng. Bên đi vay trong nước phải báo cáo tình hình vay, trả nợ hàng tháng. Các thông tin này được cơ quan giám sát tổng hợp, đánh giá và gửi về Ngân hàng Nhà nước phục vụ công tác quản lý vĩ mô.