Kinh tế Thụy Sỹ sụt tốc dưới sức ép thuế quan, lãi suất có thể giảm về âm

Tăng trưởng kinh tế của Thụy Sỹ đã chậm lại đáng kể trong quý 2 năm nay, do hoạt động tích trữ hàng hóa để “chạy trước” thuế quan của doanh nghiệp Mỹ không còn ồ ạt như trong quý 1. Sự giảm tốc này làm tăng khả năng Ngân hàng Trung ương Thụy Sỹ (SNB) sẽ cắt giảm lãi suất xuống dưới 0% vào cuối năm nay.

Số liệu sơ bộ do cơ quan thống kê quốc gia Thụy Sỹ SECO công bố cách đây ít ngày cho thấy tổng sản phẩm quốc nội (GDP) của nước này chỉ tăng 0,1% trong quý 2, giảm tốc so với mức tăng trưởng 0,8% của quý đầu năm.

Tăng trưởng kinh tế Thụy Sỹ trong quý 1 đã được thúc đẩy bởi việc các doanh nghiệp Mỹ đẩy mạnh tích trữ các mặt hàng xuất khẩu của Thụy Sỹ, đặc biệt là dược phẩm - một ngành xuất khẩu chủ lực của nước này. Hoạt động nhập khẩu sớm để “né” thuế quan đã giảm nhanh kể từ sau khi Tổng thống Donald Trump công bố kế hoạch thuế quan đối ứng rồi nhanh chóng tạm hoãn vào đầu tháng 4.

Theo SECO, sự suy giảm trong hoạt động sản xuất công nghiệp của Thụy Sỹ trong quý 2 đã được bù đắp bởi tăng trưởng trong lĩnh vực dịch vụ nhưng sự bù đắp đó chỉ là một phần. Cơ quan này cũng cho biết sẽ công bố thêm chi tiết về số liệu GDP quý 2 vào cuối tháng 8.

Triển vọng nền kinh tế Thụy Sỹ đã trở nên ảm đạm hơn dưới sức ép của thuế quan Mỹ. Cuối tháng 7, ông Trump tuyên bố sẽ áp mức thuế suất 39% đối với hầu hết hàng nhập khẩu của Thụy Sỹ, khiến nước này trở thành một trong số ít những nền kinh tế bị đánh thuế đối ứng điều chỉnh cao hơn so với công bố ban đầu. Ở quốc gia vốn nổi tiếng về sự trung lập và trật tự, người Thụy Sỹ đã cảm thấy sốc và hoang mang khi mức thuế mà ông Trump đưa ra đối với nước này trong sắc lệnh hành pháp về thuế đối ứng mà ông ký vào hôm 31/7 là cao hơn thuế suất đối với tất cả các nền kinh tế khác trên thế giới trừ Lào, Myanmar và Syria.

Mức thuế quan Mỹ như vậy sẽ khiến GDP của quốc gia trên dãy Alps này giảm khoảng 0,5% trong năm tới, theo một phân tích của ngân hàng Goldman Sachs. Hiệp hội công nghiệp Thụy Sỹ Swissmem gọi kết quả này là một “kịch bản đáng sợ” và cho rằng mức thuế đó có thể khiến Thụy Sỹ mất hàng chục nghìn việc làm.

Tuy nhiên, vẫn còn những câu hỏi lớn về mức thuế quan đối với dược phẩm mà ông Trump vẫn chưa quyết định. Ngoài các công ty dược phẩm lớn Roche và Novartis, Thụy Sỹ còn là nơi đặt trụ sở của các nhà sản xuất đồng hồ xa xỉ nổi tiếng và tập đoàn hàng tiêu dùng khổng lồ Nestle.

“Nền kinh tế có khả năng chỉ tăng trưởng yếu ớt trong một vài quý tới do thuế quan cao của Mỹ và sự định lớn đè nặng lên xuất khẩu và đầu tư”, nhà kinh tế Adrian Prettejohn của công ty nghiên cứu kinh tế Capital Economics nhận xét trong một báo cáo.

Cùng với lạm phát ở Thụy Sỹ hiện gần như bằng không, sự giảm tốc của nền kinh tế có thể sẽ thuyết phục SNB cắt giảm lãi suất chủ chốt xuống dưới 0 vào cuối năm nay - ông Prettejohn dự báo.

Lãi suất tham chiếu của Thụy Sỹ đã duy trì trong trạng thái âm trong khoảng 8 năm cho đến năm 2022. Tháng 6 năm nay, SNB giảm lãi suất về 0 để ngăn sự tăng giá của đồng franc Thụy Sỹ - yếu tố khiến cho cho hàng xuất khẩu của nước này suy giảm sức cạnh tranh. Năm nay, đồng franc đã tăng giá mạnh do các nhà đầu tư đổ xô mua đồng tiền được coi là một “hầm trú ẩn” này trong bối cảnh tình hình địa chính trị toàn cầu nhiều bất ổn.